Novavax: Στην Ελλάδα το Μάρτιο το πρώτο πρωτεϊνικό εμβόλιο
Διαθέσιμο θα είναι από τις αρχές Μαρτίου στη χώρα μας, το εμβόλιο της εταιρείας Novavax.
Όπως ανακοινώθηκε χθες, στις 21 Φεβρουαρίου αναμένεται να παραλάβουμε τις πρώτες 168.000 δόσεις του πρωτεϊνικού εμβολίου, από το σύνολο των 474.000 δόσεων που μας αναλογούν για το δίμηνο Μαρτίου-Απριλίου.
Το εμβόλιο της Novavax θα είναι διαθέσιμο αρχικά σε συγκεκριμένα εμβολιαστικά κέντρα ανά την Ελλάδα και σύμφωνα με την πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου ίσως αλλάξει τη στάση όσων έχουν ακόμη επιφυλάξεις για τα εμβόλια και δεν εμπιστεύονται την τεχνολογία mRNA».
Το σκεύασμα έχει ήδη λάβει την έγκριση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, ενώ αιτήματα έχουν υποβληθεί και σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία. Τον Δεκέμβριο προσκομίστηκαν στοιχεία στον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) προκειμένου να εξεταστεί αίτημα έγκρισης του NVX-CoV2373.
Βάσει των έως τώρα στοιχείων δύο μεγάλων κλινικών μελετών που έχουν προσκομιστεί στους αρμόδιους ρυθμιστικούς φορείς προκειμένου να εγκριθεί, το εμβόλιο έχει αποτελεσματικότητα περίπου 90% με «ικανοποιητικό προφίλ ασφαλείας», σύμφωνα με την παρασκευάστρια εταιρεία.
«Πιστεύουμε ότι το εμβόλιο μας προσφέρει μια διαφορετική επιλογή βασισμένο σε μια καλά μελετημένη πλατφόρμα πρωτεϊνικών εμβολίων, και μπορεί να αλλάξει το πορτφόλιο των διαθέσιμων εμβολίων για την καταπολέμηση της Covid-19», ανέφερε τη Δευτέρα ο Στάνλεϊ Ερκ, πρόεδρος και εκτελεστικός διευθυντής της Novavax.
H εταιρεία είχε αναφέρει τον περασμένο Ιούνιο ότι το εμβόλιο της στις κλινικές δοκιμές Φάσης 3 - που έγιναν σε ΗΠΑ και Μεξικό με τη συμμετοχή περισσοτέρων από 30.000 ατόμων - είχε παρουσιάσει αποτελεσματικότητα της τάξης του 90,4% έναντι της συμπτωματικής λοίμωξης Covid-19 και 100% έναντι της μέτριας και σοβαρής νόσησης. Για τις ευπαθείς ομάδες (65 ετών και άνω με συννοσηρότητες) το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό κατά 90,1%.
Στοιχεία από κλινικές δοκιμές Φάσης 3 στο Ηνωμένο Βασίλειο με τη συμμετοχή πάνω από 15.000 ατόμων 18-84 ετών επέδειξαν συνολική αποτελεσματικότητα 89,7%, 96,4% έναντι του αρχικού στελέχους του κορωνοϊού και 86,3% έναντι της μετάλλαξης Άλφα. Ενώ προσφέρει 100% προστασία έναντι της σοβαρής νόσου (νοσηλεία και θάνατος) σε ότι αφορά και τα δύο στελέχη του SARS-CoV-2.
Παρενέργειες
Όπως δείχνουν τα στοιχεία από τις κλινικές δοκιμές Φάσης 3 οι συχνότερα αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου της Novavax είναι γενικά ήπιες έως μέτριες και μεσοπρόθεσμες. Περιλαμβάνουν πόνο και ευαισθησία στο σημείο της έγχυσης, κόπωση, πονοκέφαλο και μυϊκά άλγη, ειδικά μετά τη δεύτερη δόση. Η συχνότητα των σοβαρών παρενεργειών ήταν μικρή.
Ποια η διαφορά με τα mRNA
Τα σκευάσματα mRNA στοχεύουν στο να δώσουν εντολή στα κύτταρά μας να φτιάξουν εκείνα τον μηχανισμό προστασίας του οργανισμού, λειτουργώντας με τον εξής τρόπο: μόλις δεχθούν εντολή, τα κύτταρα παράγουν την S- πρωτεΐνη του ιού, που αποτελεί το αντιγόνο εναντίον του οποίου στη συνέχεια τα Β-κύτταρα του οργανισμού φτιάχνουν αντισώματα και ενεργοποιούν τα κυτταροτοξικά Τ-κύτταρα.
Τα πρωτεϊνικά εμβόλια είναι τα λεγόμενα «κλασικής λογικής», αλλά, αντί για ολόκληρο τον ιό, χρησιμοποιείται μόνον η πρωτεΐνη εναντίον της οποίας πρέπει να προκληθεί η παραγωγή αντισωμάτων, ενισχυμένη με την προσθήκη ανοσοενισχυτικού, προκειμένου να μπορεί να χορηγηθεί.
Η ιστορία του εμβολίου
Η επιστημονική ομάδα της Novavax ήδη από τη δημοσίευση του γενετικού κώδικα του κορωνοϊού SARS-CoV-2 στις αρχές της πανδημίας είχαν αρχίσει να εργάζονται πάνω στην ανάπτυξη ενός εμβολίου.
Έτσι εντόπισαν το γονίδιο της πρωτεΐνης ακίδας S και δημιούργησαν μια τροποποιημένη εκδοχή του. Στη συνέχεια κλωνοποίησαν εμβόλια εντός ενός βακουλοϊού που μολύνει συνήθως έντομα.
Στο επόμενο στάδιο της έρευνας, οι ειδικοί μόλυναν κύτταρα σκώρου -συγκεκριμένα κύτταρα από στρατοσκώληκα- με αυτόν τον ιό, ωθώντας τα να παράγουν την πρωτεΐνη ακίδα S του κορωνοϊού. Και συνέλλεξαν αυτά τα νανοσωματίδια -που μοιάζουν με ιούς- για να παρασκευαστεί το εμβόλιο της Novavax.