«Με στενοχωρεί που η κοινωνία εξακολουθεί να είναι αρνητική απέναντι στον ιδιωτικό τομέα»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ UPD 08:07 25/06/18, 08:01

ΑΛΕΞΗΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

«Με στενοχωρεί το γεγονός ότι η κοινωνία μας εξακολουθεί να τηρεί αρνητική στάση απέναντι στον ιδιωτικό τομέα ακόμη και μετά τα τόσα πολλά χρόνια της κρίσης, απώλειας εισοδημάτων, θέσεων εργασίας» τονίζει ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος κ. Αθανάσιος Σαββάκης, σε συνέντευξή του στο «Xrimaonline.gr».

«Μετά από την τόσο μεγάλη κοινωνική πίεση της οικονομικής κρίσης, όταν έχουν χαθεί τόσες χιλιάδες θέσεις εργασίας, αναρωτιέμαι πραγματικά πως είναι δυνατόν να μην αποδέχεται η κοινωνία το προφανές, δηλαδή το ότι η ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας θα προέλθει μόνον από τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας» επισημαίνει χαρακτηριστικά.

Την ίδια ώρα, οι επιχειρηματίες έχουν αλλάξει στρατηγική, αφού πλέον στις προτεραιότητές των εταιρικών πολιτικών κυριαρχεί η παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και το άνοιγμα νέων αγορών, σημειώνει ο κ. Σαββάκης.

Για τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος η επαναφορά στην κανονικότητα μπορεί να συμβεί μόνον αν επιταχυνθούν οι προβλεπόμενες μεταρρυθμίσεις στην οικονομία και ξεκινήσει η πολυπόθητη υλοποίηση επενδύσεων. Σε κάθε περίπτωση οι επενδύσεις τελικά είναι αυτές που θα επαναφέρουν την οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης.

Σύμφωνα με τον Πρόεδρος του ΣΒΒΕ στο επίκεντρο του νέου παραγωγικού υποδείγματος της χώρας θα πρέπει να βρεθεί η μεταποιητική δραστηριότητα και η βιομηχανία. Στο πλαίσιο αυτό ο ΣΒΒΕ υποστηρίζει ότι χρειάζεται η προσαρμογή της Ευρωπαϊκής Βιομηχανικής Πολιτικής στα Ελληνικά δεδομένα. Επίσης, πάγια θέση του Συνδέσμου μας είναι ότι χωρίς ισχυρή μεταποιητική δραστηριότητα δεν μπορεί να υπάρξει ισχυρή οικονομία.

Αναφερόμενος στις αγορές των Βαλκανικών χωρών και γενικότερα των χωρών της ΝΑ. Ευρώπης έχουν μετατραπεί τα τελευταία είκοσι χρόνια σε συγκριτικό πλεονέκτημα για τις ελληνικές επιχειρήσεις, αφού με τις κατάλληλες δικτυώσεις η εσωτερική αγορά έχει δικτυωθεί και επεκταθεί στην ευρύτερη γειτονιά μας.

Επισημαίνει ότι εάν θέλει κάποιος να επενδύσεις στη Βόρειο Ελλάδα οι κλάδοι που υπόσχονται μέλλον είναι τόσο ο κλάδος της αγροδιατροφής, όσο και αυτός των δομικών υλικών.

Τέλος, σχετικά με τη λειτουργία του γραφείου του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη τονίζει ότι μπορεί ν’ αποτελέσει «καλή πρακτική» αποκέντρωσης, που η χώρα μας δικαίως αναζητά τα τελευταία 30 τουλάχιστον χρόνια.

Η συνέντευξη αναλυτικά έχει ως εξής:

ΕΡ: Η Ελλάδα προσπαθεί να βγει από το Μνημόνιο τον Αύγουστο, χωρίς να πείθει, σύμφωνα με την πλειοψηφία των αναλυτών, με την εικόνα της πολύ πιο ασθενή σε σχέση με την εικόνα των οικονομιών των χωρών που βγήκαν από τα μνημόνια (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Κύπρος). Τι πρέπει να πράξει η κυβέρνηση για να επανέλθει η Ελλάδα στην περίφημη κανονικότητα;

ΑΠ:Το βασικό ζητούμενο και κυρίαρχος στόχος είναι η έξοδος της χώρας μας από τα μνημόνια. Προφανώς η «πιο ασθενής εικόνα» είναι δικαιολογημένη αφού η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο που διάγει – δυστυχώς - τον 10ο χρόνο οικονομικής κρίσης.

Για τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος η επαναφορά στην κανονικότητα μπορεί να συμβεί μόνον αν επιταχυνθούν οι προβλεπόμενες μεταρρυθμίσεις στην οικονομία και ξεκινήσει η πολυπόθητη υλοποίηση επενδύσεων. Σε κάθε περίπτωση οι επενδύσεις τελικά είναι αυτές που θα επαναφέρουν την οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης. Μάλιστα, επιμένουμε ότι οι παραγωγικές επενδύσεις κατά προτεραιότητα θα είναι αυτές που θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και θα συμβάλλουν στην ανάταξη της οικονομίας, με τη δημιουργία δορυφορικών δραστηριοτήτων περί τη μεταποίηση.

Βεβαίως, η άρση γραφειοκρατικών εμποδίων για την αδειοδότηση, τη χωροθέτηση κλπ., η πρόσβαση σε χρηματοδότηση, η ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης επι θεμάτων που αφορούν στην επιχειρηματικότητα, το ορθολογικό φορολογικό σύστημα, κ.ο.κ., είναι ζητήματα που θα πρέπει ν’ αντιμετωπισθούν από τη δημόσια διοίκηση με αποφασιστικό τρόπο, στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός περιβάλλοντος πραγματικά φιλικού στην επιχειρηματικότητα. Τέλος, για τον ΣΒΒΕ απαιτείται η χώρα να αποκτήσει συγκροτημένη βιομηχανική πολιτική, η οποία θα επαναφέρει τη μεταποίηση στην πρωτοπορία της αναπτυξιακής διαδικασίας.

ΕΡ: Περάσαμε μία δύσκολη σχεδόν δεκαετία, πληρώνοντας τα λάθη και τις παραλείψεις των περασμένων δεκαετιών. Έχουμε βάλει τελικά μυαλό, τόσο οι πολιτικοί μας όσο και εμείς οι πολίτες;

ΑΠ: Μιλάτε προφανώς για το μεγάλο θέμα της αλλαγής νοοτροπίας. Πιστεύω ότι οι επιχειρηματίες έχουμε αλλάξει στρατηγική, αφού πλέον στις προτεραιότητές των εταιρικών πολιτικών κυριαρχεί η παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και το άνοιγμα νέων αγορών.

Εκείνο όμως που με στενοχωρεί περισσότερο είναι το γεγονός ότι η κοινωνία μας εξακολουθεί να τηρεί αρνητική στάση απέναντι στον ιδιωτικό τομέα ακόμη και μετά τα τόσα πολλά χρόνια της κρίσης, απώλειας εισοδημάτων, θέσεων εργασία κλπ. Ως εκ τούτου, και μετά από την τόσο μεγάλη κοινωνική πίεση της οικονομικής κρίσης, όταν έχουν χαθεί τόσες χιλιάδες θέσεις εργασίας, αναρωτιέμαι πραγματικά πως είναι δυνατόν να μην αποδέχεται η κοινωνία το προφανές, δηλαδή το ότι η ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας θα προέλθει μόνον από τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας και από τη βιομηχανία κατά προτεραιότητα.

ΕΡ: Πολλές συζητήσεις έχουν γίνει για την ανάγκη αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας. Ποια θα έπρεπε να είναι τα βασικά χαρακτηριστικά ενός τέτοιου μοντέλου;

Στο επίκεντρο του νέου παραγωγικού υποδείγματος της χώρας θα πρέπει να βρεθεί η μεταποιητική δραστηριότητα και η βιομηχανία. Στο πλαίσιο αυτό ο ΣΒΒΕ υποστηρίζει ότι χρειάζεται η προσαρμογή της Ευρωπαϊκής Βιομηχανικής Πολιτικής στα Ελληνικά δεδομένα. Επίσης, πάγια θέση του Συνδέσμου μας είναι ότι χωρίς ισχυρή μεταποιητική δραστηριότητα δεν μπορεί να υπάρξει ισχυρή οικονομία.

Τούτο διότι η άσκηση βιομηχανικής πολιτικής στη χώρα μας, τουλάχιστον την τελευταία εικοσαετία, κατά κοινή ομολογία, εξαντλείται στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων έργων και προγραμμάτων από την εκάστοτε κυβέρνηση. Αρκετές έρευνες επιβεβαιώνουν την απουσία συγκεκριμένης βιομηχανικής πολιτικής στη χώρα, ενώ ποσοτικά στοιχεία, όπως η διαρκής υποχώρηση του μεριδίου της μεταποίησης στο σχηματισμό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) και στην απασχόληση, ερμηνεύεται από πολλούς ως μια τάση αποβιομηχάνισης της ελληνικής οικονομίας και μετασχηματισμού της σε μια οικονομία υπηρεσιών.

Σε κάθε περίπτωση η ερμηνεία της πορείας που ακολούθησε η μεταποίηση στην Ελλάδα είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την εφαρμογή συγκεκριμένων δράσεων. Κατά τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ) η ελληνική μεταποίηση προσαρμόζεται διαρκώς ούτως ώστε να αντιμετωπίσει τις νέες συνθήκες του διεθνούς ανταγωνισμού. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να υπάρξει η ενθάρρυνση των αναγκαίων προσαρμογών και η προσπάθεια να διευρυνθεί ο υπαρκτός, εκσυγχρονιστικός πυρήνας των μεταποιητικών επιχειρήσεων, που θα δημιουργήσει μια κρίσιμη μάζα από την οποία θα τροφοδοτηθεί η μελλοντική ανάπτυξη της βιομηχανίας.

ΕΡ: Η Ελλάδα και ιδιαίτερα η βόρειος Ελλάδα πλήττεται από αποβιομηχάνιση. Μπορεί η Ελλάδα να χαράξει βιομηχανική πολιτική και ποιοι θα έπρεπε να είναι οι βασικοί άξονες μιας τέτοιας πολιτικής;

Εμείς επιμένουμε ότι η χώρα έχει τη δυνατότητα να προσαρμόσει το ευρωπαϊκό πλέγμα βιομηχανικής πολιτικής στα ελληνικά δεδομένα, παράγοντας έτσι την απαραίτητη βιομηχανική πολιτική που έχει ανάγκη η παραγωγική βάση της χώρας.

Μια εθνική βιομηχανική πολιτική είναι απαραίτητη, διότι μέσω αυτής:

1. θα ενθαρρυνθούν οι αναγκαίες προσαρμογές που πρέπει να υιοθετηθούν από τις επιχειρήσεις, και οι οποίες θα τις καταστήσουν περισσότερο εξωστρεφείς και ανταγωνιστικές, και,
2. θα βελτιωθεί το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργούν οι επιχειρήσεις.

Οι κύριες αρχές που κατά το ΣΒΒΕ θα πρέπει να διέπουν τη βιομηχανική πολιτική της χώρας μας και οι οποίες θα πρέπει να εφαρμόζονται από την εκάστοτε κυβέρνηση, είναι:

1. η συνεπής, ακέραια και αδιάβλητη εφαρμογή των κανόνων λειτουργίας και ελέγχου των αγορών, ούτως ώστε να είναι δυνατή η παροχή ίσων ευκαιριών σε όλες τις επιχειρήσεις στο πεδίο του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά,
2. οι επικρατούσες οικονομικές συνθήκες να επιτρέπουν την ανάπτυξη και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των μεταποιητικών επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτών των συνθηκών η βελτίωση της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που μπορεί να συντελέσει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας.

Για να υπάρξει όμως βελτίωση της παραγωγικότητας, οι επιχειρήσεις θα πρέπει:

• να έχουν την ικανότητα να αναπτύσσουν ή/και να αποκτούν τεχνολογία,
• να είναι σε θέση να αναπτύσσουν καινοτομικές δραστηριότητες, και,
• να διαθέτουν άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό σε όλα τα επίπεδα της ιεραρχίας,

και, 3. η λειτουργία των επιχειρήσεων μέσα σε ένα σταθερό, απλό και φιλικό κανονιστικό περιβάλλον, το οποίο θα διευκολύνει την ανάπτυξή τους και δεν θ΄ αποτελεί πρόσκομμα στην καθημερινή τους δραστηριότητα. Ενδεικτικά προσκόμματα στην καθημερινή δραστηριοποίηση των επιχειρήσεων είναι: η γραφειοκρατία, η πολυνομία, το φορολογικό καθεστώς, οι σχέσεις κράτους – επιχείρησης, οι εργασιακές σχέσεις, οι χρήσεις γης, οι υποδομές κλπ.

Οι σημαντικότεροι άξονες βιομηχανικής πολιτικής, έτσι όπως αυτοί προέκυψαν από τις συναντήσεις εργασίας που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του συνεδρίου, και οι οποίες παρατίθενται αναλυτικά στις επόμενες σελίδες, είναι:

1. οριζόντιες πολιτικές
2. κανονιστικές διατάξεις και ρυθμίσεις για τη βελτίωση της λειτουργίας των αγορών
3. προγράμματα χρηματοδοτικής υποστήριξης
4. πολιτικές ενίσχυσης της διεθνοποίησης και της εξωστρέφειας
5. πολιτικές ενίσχυσης της καινοτομικής ικανότητας

ΕΡ: Ζήσαμε στη δεκαετία του ’90, το μύθο των Βαλκανίων ως πεδίο επενδυτικής δραστηριότητας. Η κρίση έβαλε φρένο στην τάση αυτή. Θεωρείτε ότι οι γειτονικές χώρες και η Νοτιοανατολική Ευρώπη αποτελούν προνομιακές αγορές και πάλι για τους Έλληνες επιχειρηματίες;

ΑΠ: Η απάντησή μου είναι καταφατική. Μην ξεχνάτε ότι στις γειτονικές μας χώρες των Βαλκανίων, η Ελλάδα, εξ’ αιτίας ακριβώς του ανοίγματος των συγκεκριμένων αγορών τη δεκαετία του ’90, είναι συνήθως στην πρώτη πεντάδα των ξένων επενδυτών.

Σε κάθε περίπτωση, η αγορά των βαλκανικών χωρών, εδώ και πάνω από είκοσι χρόνια, έχει πάψει να θεωρείται για τις ελληνικές επιχειρήσεις ξένη αγορά. Η Ελληνική παρουσία, και κυρίως η παρουσία των βορειοελλαδίτικων επιχειρήσεων είναι αξιοσημείωτη στις συγκεκριμένες χώρες και αγορές.

Επιπλέον, η εγγύτητά μας στις χώρες των Βαλκανίων έχει μετατραπεί τα τελευταία είκοσι χρόνια σε συγκριτικό πλεονέκτημα, αφού με τις κατάλληλες δικτυώσεις η εσωτερική αγορά έχει δικτυωθεί και επεκταθεί στην ευρύτερη γειτονιά μας.

Επιπρόσθετα, η ανάπτυξη των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης έχει δημιουργήσει μια εκτεταμένη αγορά για προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Και η Ελλάδα και οι δυναμικές ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν εγκατασταθεί στις γειτονικές χώρες αποτελούν σήμερα βασικό προμηθευτή τέτοιων προϊόντων, όπως προϊόντα έντασης τεχνολογίας και εξειδικευμένης εργασίας. Ας μην παραβλέπουμε το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί τη φυσική διέξοδο των προϊόντων των χωρών αυτών προς τις διεθνείς αγορές. Για το λόγο αυτό η χώρα μας αποτελεί στρατηγικό χώρο εγκατάστασης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, που στοχεύουν στην ευρύτερη αξιοποίηση της ενδοχώρας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η πραγματικότητα αυτή έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις επιχειρήσεις της Ελλάδας.

Γι’ αυτό θεωρώ ότι η ελληνική μεταποίηση που δυναμικά δραστηριοποιείται στην περιοχή θα πρέπει να αισιοδοξεί για το μέλλον, αφού ο στρατηγικός της προσανατολισμός είναι δεδομένος. Άλλωστε, οι επιχειρήσεις μας είναι δυναμικές και για έναν ακόμη λόγο. Διότι παράγουν:

-Προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής ποιότητας,

-Προϊόντα τυποποιημένα και ελκυστικά συσκευασμένα,

-Προϊόντα πιστοποιημένα, και

-Προϊόντα και υπηρεσίες ανταγωνιστικές.

ΕΡ: Ένας επιχειρηματίας, ένας επενδυτής σε ποιους τομείς και κλάδους θα μπορούσε να επενδύσει στη Βόρειο Ελλάδα, στη Θεσσαλονίκη;

ΑΠ: Θεωρώ ότι τόσο ο κλάδος της αγροδιατροφής, όσο και αυτός των δομικών υλικών, μπορούν να έχουν μια σχετική προτεραιότητα στα επενδυτικά σχέδια ενός επενδυτή, έναντι άλλων κλάδων της μεταποίησης, με κριτήριο το δυναμισμό των επιχειρήσεων που ανήκουν στον συγκεκριμένο κλάδο και την ανταπόκριση των προϊόντων τους στις διεθνείς αγορές.

Ειδικά για τον κλάδο της αγροδιατροφής, ο ΣΒΒΕ προτείνει την επανεξέταση του μοντέλου διασύνδεσης του πρωτογενούς τομέα με τη μεταποίηση. Είναι το κρίσιμο σημείο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητα του συγκεκριμένου κλάδου.

Από την άλλη μεριά, στον ευρύτερο τομέα των δομικών υλικών συμπεριλαμβάνονται σημαντικές μεταποιητικές επιχειρήσεις που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα, υψηλής τεχνολογίας και υψηλής προστιθέμενης αξίας. Η έμπρακτη ενίσχυσή τους μπορεί πραγματικά να εισφέρει θετικά στην περαιτέρω εξωστρεφή τους δραστηριότητα και στην εισαγωγή πλούτου που τόσο έχει ανάγκη η πατρίδα μας.

ΕΡ: Πως αξιολογείτε το γραφείο πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη και την μεταξύ σας συνεργασία για την επίλυση ζητημάτων του επιχειρηματικού κόσμου;

ΑΠ: Χωρίς αμφιβολία, αποτελεί θετική εξέλιξη η ίδρυση γραφείου του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη. Έχει ιδιαίτερη σημασία για τη Θεσσαλονίκη και την αναπτυξιακά ξεχασμένη Βόρεια Ελλάδα. Θεωρούμε ότι το γραφείο του Πρωθυπουργού μπορεί πράγματι να δράσει και να λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς των προβλημάτων του επιχειρηματικού κόσμου της Βόρειας Ελλάδας προς τις δομές της Κεντρικής Κυβέρνησης.

Παράλληλα, και πάλι υπό την προϋπόθεση της σωστής του λειτουργίας του γραφείου του Πρωθυπουργού εδώ στη Θεσσαλονίκη, μπορεί ν’ αποτελέσει «καλή πρακτική» αποκέντρωσης, που η χώρα μας δικαίως αναζητά τα τελευταία 30 τουλάχιστον χρόνια.

Σε κάθε περίπτωση, ο επιχειρηματικός κόσμος της Βόρειας Ελλάδας, αναμένει να επιλυθούν μέσω της λειτουργίας του Γραφείου προβλήματα που χρονίζουν και αποτελούν τροχοπέδη για την ανάπτυξη. Αν αυτό γίνει πραγματικότητα, τότε είμαστε βέβαιοι ότι θα αναβαθμισθεί περαιτέρω ο ρόλος του γραφείου του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, και, και πάνω απ’ όλα, το κύρος του.