«Λύσεις» εκτός τόπου και χρόνου από την Επιτροπή Παρασκευόπουλου για την αντιμετώπιση της βίας στα ΑΕΙ
20/09/18, 12:24«Λύσεις» εκτός τόπου και χρόνου προτείνει η Επιτροπή Παρασκευόπουλου για την καταπολέμηση της βίας στα ΑΕΙ, η οποία βρίσκεται σε έξαρση.
Ειδικά για το ζήτημα της διακίνησης των ναρκωτικών μέσα και έξω από τους χώρους των Πανεπιστημίων, η πρόταση της Επιτροπής δεν σχετίζεται με την πραγματικότητα, δεδομένου ότι γίνεται εισήγηση για την ύπαρξη ακαδημαϊκών μαθημάτων για τα ναρκωτικά, σαν οι φοιτητές να είναι οι χρήστες.
Είναι, ωστόσο, γνωστό από την καθημερινότητα, από τις καταγγελίες πρυτάνεων, όπως και από τα σχετικά δημοσίευμα του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου, πως οι πανεπιστημιακοί χώροι, αλλά και εκείνοι έξω ακριβώς από τα κτήρια των ΑΕΙ, έχουν μετατραπεί σε «γκέτο» χρηστών ναρκωτικών ουσιών, οι οποίοι ακόμη και μέρα μεσημέρι είτε παίρνουν τη δόση τους είτε τη διακινούν μπροστά στα έκπληκτα μάτια φοιτητών και περαστικών.
Ειδικότερα, προτείνεται ανάπτυξη street work για τον περιορισμό της βλάβης, δημιουργία μονάδων ψυχοκοινωνικής στήριξης φοιτητών σε όλα τα ΑΕΙ και κατάλληλη στελέχωσή τους, αλλά και οργάνωση σχετικών μεταπτυχιακών προγραμμάτων.
Αναφορικά τώρα με τα υπόλοιπα ζητήματα, που άπτονται των κοινωνικών προβλημάτων στα ΑΕΙ, η ίδια Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία μόνιμων επιτροπών που θα διαπραγματεύεται με τους καταληψίες, καθώς και την απομάκρυνση των ΑΤΜ από τους πανεπιστημιακούς χώρους, ως αντιμετώπιση των ολοένα και περισσότερων κρουσμάτων κλοπής.
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «σε διεκδικητικού χαρακτήρα πρόσκαιρες καταλήψεις χώρων από φοιτητές με φθορές ή μη προτείνεται η δημιουργία Μόνιμης Επιτροπής διαπραγμάτευσης και Επικοινωνίας σε κάθε ΑΕΙ η οποία θα είναι αρμόδια για να συζητά με τους φοιτητές που προβαίνουν διεκδικητικού χαρακτήρα καταλήψεις χώρων», ενώ για τις περιπτώσεις καταλήψεων χώρων ΑΕΙ εντός ακαδημαϊκής λειτουργίας προτείνεται πρώτα η «παραχώρηση χώρων σε κοινωνικούς χώρους, όπου συμμετέχουν κατά πλειοψηφία φοιτητές τους ΑΕΙ και λειτουργία τους αυστηρά μέσα από ένα θεσμικό πλαίσιο που πρέπει να συγκροτηθεί» και στη συνέχεια «εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας, εφόσον δεν είναι δυνατόν το προηγούμενο».
Συγκεκριμένα προτείνονται:
1. Μέτρα για τα κοινά εγκλήματα
Εγκλήματα που διαπράττονται και αλλού μέσα στην επικράτεια, όπως κλοπές ληστείες, διακίνηση ναρκωτικών κλπ.
Κλοπές
- Φωτισμός σε προαύλιους χώρους με τρόπο που να μην μπορεί να καταστραφεί.
- Ευαισθητοποίηση των φοιτητών και των εκπροσώπων τους ώστε να γίνει σαφές ότι όταν το θύμα είναι συνάδελφος ή καθηγητής δεν πλήττεται η άρχουσα τάξη, ότι όταν “θύμα” είναι το πανεπιστήμιο τα καταστρεφόμενα δεν μπορούν εύκολα και χωρίς τελική επιβάρυνση των φορολογουμένων να αντικατασταθούν.
- Δημιουργία συστήματος ιχνηλασίας για τον σταθερό και φορητό εξοπλισμό που αγοράζεται από τα ΑΕΙ (στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα ΤΕΙ).
- Συνεργασία με την αστυνομία για ενημέρωση ιδίως στο θέμα της παράνομης αγοράς ηλεκτρονικών εξαρτημάτων.
Ληστείες Χρηματαποστολών και ΑΤΜ
- Απομάκρυνση όλων των σχετικών μηχανημάτων από χώρους των ΑΕΙ.
- Εναλλακτικά εγκατάσταση των μηχανημάτων αυτών σε ειδικούς χώρους, που να μπορούν να επιτηρούνται ειδικά και ηλεκτρονικά.
Διακίνηση Ναρκωτικών - Ανοικτές αγορές λιανικής ναρκωτικών
- Πρωτοβουλίες για την αποδιάρθρωση της αγοράς ναρκωτικών γύρω από τα ΑΕΙ (εστίαση στον έλεγχο της προσφοράς) μέσω
α) ανάλυσης κατά περίπτωση των παραγόντων που ευνοούν την ανάπτυξη της αγοράς
β) επανεξέτασης της χορήγησης υποκαταστάτων ναρκωτικών ή ναρκωτικών για μείωση βλάβης στους πανεπιστημακούς χώρους
γ) επίτασης ελέγχων για την αποδιάρθρωση της εφοδιαστικής αλυσίδας που περιβάλλει την κάθε λιανική αγορά, (με συστηματική χαρτογράφηση της πορείας των ουσιών από τις μικρές αποθήκες ως τους λήπτες.
- Ανάπτυξη συστημάτων street work για τον περιορισμό της βλάβης.
- Δημιουργία μονάδων ψυχοκοινωνικής στήριξης φοιτητών σε όλα τα ΑΕΙ και κατάλληλη στελέχωσή τους.
2. Προτάσεις για την αντιμετώπιση εγκλημάτων χαμηλής ποινικής απαξίας και περιστατικών που εμποδίζουν την ακαδημαϊκή λειτουργία των ΑΕΙ
α) για εγκλήματα κυρίως χαμηλής ποινικής απαξίας που σχετίζονται με τη συγκυρία και τα προβλήματα στο Πανεπιστήμιο και διαπράττονται από φοιτητές ή ομάδες φοιτητών (π.χ. βίαιη παρακώλυση της λειτουργίας οργάνων ΑΕΙ, φθορές περιουσίας, ψυχολογική βία και εκφοβισμός καθηγητών κλπ).
-Συστηματική ενημέρωση – κατάρτιση της διοίκησης των ΑΕΙ σε ήπια διαχείριση κρίσεων μέσω ανάπτυξης εργαλείων διαπραγμάτευσης διαμεσολάβησης κλπ
-Κατάρτιση Κώδικα Δεοντολογίας για τους φοιτητές και καθηγητές, που θα δημιουργηθεί σε συνεργασία και με τους εκπροσώπους φοιτητών, από όλους τους κοινωνικούς χώρους, θα προσαρμόζεται ανάλογα ανά πανεπιστήμιο και θα είναι αποκλειστικά προσανατολισμένος στην προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, της ανάπτυξης ιδέας του πανεπιστημίου και στον αλληλοσεβασμό καθηγητών – φοιτητών.
- Δημιουργία φόρουμ σε κάθε πανεπιστήμιο, που θα συνεδριάζει τακτικά ή έκτακτα και στο οποίο θα συμμετέχουν φοιτητές, διοικητικό και άλλο προσωπικό και καθηγητές, εκπρόσωποι συλλόγων του ΑΕΙ, ομάδων και παρατάξεων. Εκεί θα συζητείται η κατάσταση στα πανεπιστήμια, τα προβλήματα και η δημοκρατική λειτουργία των πανεπιστημίων.
β) Σε διεκδικητικού χαρακτήρα πρόσκαιρες καταλήψεις χώρων από φοιτητές με φθορές ή μη
-Δημιουργία Μόνιμης Επιτροπής διαπραγμάτευσης και Επικοινωνίας σε κάθε ΑΕΙ η οποία θα είναι αρμόδια για να συζητά με τους φοιτητές που προβαίνουν διεκδικητικού χαρακτήρα καταλήψεις χώρων
γ) Σε καταλήψεις χώρων των ΑΕΙ εντός ακαδημαϊκής λειτουργίας από μικτές ομάδες νέων κυρίως (φοιτητών και μη) που χρησιμοποιούν τους χώρους ως στέκια – σημεία συνεύρεσης.
-Παραχώρηση χώρων σε κοινωνικούς χώρους, όπου συμμετέχουν κατά πλειοψηφία φοιτητές τους ΑΕΙ και λειτουργία τους αυστηρά μέσα από ένα θεσμικό πλαίσιο που πρέπει να συγκροτηθεί.
-Εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας, εφόσον δεν είναι δυνατόν το προηγούμενο.
δ) Σε υποθέσεις χωρίς άδεια και «αυθόρμητης» χρήσης χώρων των ΑΕΙ για λόγους αναψυχής και διασκέδασης κατά τις νυκτερινές ιδίως ώρες.
-Δημιουργία χώρων και αιθουσών αναψυχής μέσα στο Πανεπιστήμιο, οι οποίοι θα είναι και φυλασσόμενοι και ελεγχόμενοι εξωτερικά και θα λειτουργούν με ευθύνη εκπροσώπων φοιτητών (αίθουσα για πρόβες μουσικών συγκροτημάτων του ΑΕΙ, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων – συναυλιών, θεάτρου, χορού και χοροεσπερίδων κλπ) : η ευθύνη μπορεί να αναλαμβάνεται ανά Σχολή εκ περιτροπής κλπ
-Διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της υπηρεσίας φοιτητικής μέριμνας σε κάθε ΑΕΙ, ώστε να περιλαμβάνει ψυχοκοινωνική υποστήριξη φοιτητών, υποστήριξη καλλιτεχνικών και αθλητικών δραστηριοτήτων και αναψυχής
ε) Σε σποραδικά περιστατικά (στο σύνολο της περιόδου αναφοράς) καταστροφών περιουσίας, εμπρησμών, παραβιάσεων του νόμου περί όπλων κλπ κακουργημάτων.
στ ) Σε καταλήψεις χώρων από άσχετους με την πανεπιστημιακή κοινότητα ιδιοκτησίας των ΑΕΙ που βρίσκονται εκτός ακαδημαϊκής λειτουργίας.
-Στις παραπάνω περιπτώσεις ε΄ και στ΄ χωρεί εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας από τη Διοίκηση του ΑΕΙ.
3. Γενικά μέτρα πρόληψης
α) Επανεξέταση του καθεστώτος φύλαξης των χώρων ΑΕΙ. Ιδίως μπορεί να εξεταστεί η πρόσληψη των προϊσταμένων των σχετικών υπηρεσιών από τα ίδια τα ΑΕΙ, ώστε αυτά να έχουν ειδικές γνώσεις των συνθηκών. Επίσης, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη εμπειρίες συγκεκριμένων πανεπιστημίων, που αφορούν την αποτελεσματικότητα της φύλαξης από ιδιωτικές εταιρίες.
β) Αναθεώρηση του πλαισίου ασφάλισης των περιουσιακών στοιχείων των πανεπιστημίων και δημοσιοποίησή του.
γ) Επανεξέταση του θεσμικού πλαισίου χρήσεων και προστασίας της περιουσίας των ΑΕΙ πέρα από εκείνη την περιουσία που περιλαμβάνεται σε ακαδημαϊκές και διδακτικές λειτουργίες.
Από τις επισημάνσεις της συγκεκριμένης έρευνας, άξιες λόγου είναι ιδίως οι ακόλουθες:
• Από τα στοιχεία της έρευνας δεν προκύπτει ξεκάθαρα κατά πόσο η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου ελάττωσε τα περιστατικά ανομίας στα ΑΕΙ. Όπως φαίνεται από τα στοιχεία, κατά τον πρώτο χρόνο έπειτα από την εφαρμογή του νόμου Διαμαντοπούλου, τα περιστατικά βίας πολλαπλασιάστηκαν και η εφαρμογή του νόμου υπονομεύτηκε. Οπότε, μάλιστα, επιχειρήθηκε η επέμβαση της ΕΛ.ΑΣ. σε πανεπιστημιακούς χώρους, ακολουθούσε συνήθως πλήθος αντιδράσεων.
• Υπάρχουν σημαντικές αυξομειώσεις στα περιστατικά βίας και ανομίας ανάλογα με την χρονιά. Για παράδειγμα το 2014 υπήρξαν υπερδιπλάσια περιστατικά βίας και ανομίας σε σχέση με το 2015 ή το 2016.
• Το 2011 εμφανίζεται επίσης με σχετικά λίγα περιστατικά, επειδή δεν περιλαμβάνεται η περίοδος Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου. Αυτό επειδή αν θεωρούσαμε κάθε ημέρα κατάληψης επί 300 τμήματα, ως ξεχωριστό περιστατικό, τότε ο αριθμός θα ήταν τετραψήφιος.
• Ορισμένα πολυήμερα γεγονότα εμφανίζονται όταν γίνεται αναφορά τους στον Τύπο. Για παράδειγμα πολυήμερες καταλήψεις, όπως αυτή των εργολαβικών υπαλλήλων του ΑΠΘ, η οποία διήρκεσε περισσότερες από 70 ημέρες, καταγράφεται μόνο με πέντε ή έξι αναφορές, ανάλογα με τα περιστατικά στα οποία παρουσιάζεται έξαρση ή σημαντική εξέλιξη.
• Τέλος, δεν περιλαμβάνονται τα περισσότερα περιστατικά τα οποία σημειώνονται όταν με καταφύγιο το πανεπιστημιακό άσυλο, άγνωστοι εξαπολύουν επιθέσεις ή πραγματοποιούν παράνομες πράξεις γύρω από τα Πανεπιστήμια, καθώς είναι τόσο συχνά ώστε αρκετές φορές δεν καταγράφονται στον Τύπο, ως σχετικά με τα Πανεπιστήμια.
• Από όλα τα παραπάνω συνάγεται ότι ο πραγματικός αριθμός των περιστατικών πρέπει να είναι σημαντικά μεγαλύτερος και η έρευνα αυτή μπορεί να καταγράψει μόνο ένα υποσύνολο του φαινομένου.
