Η κόντρα ΗΠΑ - Ρωσίας πίσω από τη συνάντηση του Τσίπρα με τον Ερντογάν
Προβληματισμούς και σενάρια για την επόμενη μέρα στις σχέσεις Ελλάδας - Άγκυρας «γεννά» η σημερινή συνάντηση που θα έχει ο Αλέξης Τσίπρας με τον Ταγίπ Ερντογάν το μεσημέρι (στις 15:30, ώρα Ελλάδας σύμφωνα με το πρόγραμμα) στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ που εισέρχεται σήμερα στη δεύτερη μέρα των εργασιών της.
Όπως έχουν τονίσει από την αρχή της τρέχουσας εβδομάδας τα στελέχη της κυβέρνησης και όπως είναι ξεκάθαρα η «γραμμή» του Μεγάρου Μαξίμου στο επικοινωνιακό κομμάτι, ο Έλληνας πρωθυπουργός θα θέσει στον κ. Ερντογάν το ζήτημα της απελευθέρωσης των Άγγελου Μητρετώδη και Δημήτρη Κούκλατζη που κρατούνται από την 1η Μαρτίου στις φυλακές υψίστης ασφαλείας στην Ανδριανούπολη, χωρίς να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες.
Με βάση τον πολιτικό ρεαλισμό και το συσχετισμό των δυνάμεων, η ελληνική πλευρά δύσκολα μπορεί να προσμένει στην αποφυλάκιση των δύο στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς θεωρείται δεδομένο ότι η Άγκυρα θέλει να πολυκαιρίσει το εν λόγω ζήτημα για όσο το δυνατό μεγαλύτερο διάστημα, πιστεύοντας πως έτσι έχει ένα μέσο πίεσης προς την Αθήνα. Και η αλήθεια είναι πως ίσως στο καλύτερο που θα μπορούσε να αποβλέπει η Ελλάδα ως προς το θέμα των 2 στρατιωτικών θα ήταν η μεταφορά των Μητρετώδη και Κούκλατζη στη διπλωματική αντιπροσωπεία της Άγκυρας.
Αντίθετα, το χειρότερα το οποίο θα μπορούσε να περιμένει η πλευρά Τσίπρα θα είναι εάν ο Τούρκος πρόεδρος θα «στυλώσει τα πόδια» και θέσει προς τον Έλληνα πρωθυπουργό ζήτημα ανταλλαγής των δύο Ελλήνων στρατιωτικών με τους 8 Τούρκους ενστόλους που κατηγορούνται από το καθεστώς του Ταγίπ Ερντογάν ως «προδότες» για συμμετοχή στο αποτυχημένο πραξικόπημα προ δύο ετών και οι οποίοι συνεχίζουν να βρίσκονται στη χώρα μας, υπό ασφυκτική παρακολούθηση.
Υπενθυμίζεται πως την περασμένη εβδομάδα με επίσημη επιστολή προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Αντόνιο Ταγιάνι η Άγκυρα ζήτησε την έκδοση των «8», διαβεβαιώνοντας ότι τότε οι δύο Έλληνες θα έχουν μια «δίκαιη δίκη».
Σε αυτή, η Τουρκία κατηγόρησε ευθέως τους ευρωπαϊκούς θεσμούς ότι συμπεριφέρονται με δύο μέτρα και δύο σταθμά στις υποθέσεις των δύο Ελλήνων και των οκτώ Τούρκων αξιωματικών, τους οποίους μάλιστα αποκάλεσε «δολοφόνους» και «εγκληματίες», στηλιτεύοντας το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα υπέρ της επιστροφής των Ελλήνων αλλά όχι υπέρ της έκδοσης των Τούρκων.
Η μεγάλη «εικόνα»
Πέρα από το ζήτημα των στρατιωτικών, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος πρέπει να τεθούν και οι ευρύτερες γεωπολιτικές ανακατατάξεις στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, για τις οποίες είναι καταλύτης η συμφωνία των Πρεσπών μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΗΜ και η ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ.
Πάνω σε αυτό το πλαίσιο έρχεται να παίξει ρόλο το «διπλό» παιχνίδι που παίζει η Τουρκία, με τον Ερντογάν να διατηρεί ακόμα ανοιχτή την πόρτα επικοινωνίας με τη Δύση και το ΝΑΤΟ, αλλά παράλληλα να... αλληθωρίζει προς τη Ρωσία και τον Βλάντιμιρ Πούτιν, όπως δείχνει και η επιμονή της Άγκυρας για αγορά εξοπλιστικών αμυντικών προγραμμάτων από τη Μόσχα (με κορυφαίο παράδειγμα αυτό με το deal για τους S-400).
Η Ελλάδα έχει δείξει πως θέλει να ενισχύσει τη συνεργασία της με τις ΗΠΑ και σε αυτό το πλαίσιο γνωστοποιήθηκε χθες, Τετάρτη, η απέλαση δύο Ρώσων διπλωματών από τη χώρα μας, «ως απάντηση σε παράνομες ενέργειες στις οποίες και έχουν προβεί στην ελληνική επικράτεια, περιλαμβανομένης της απόπειρας αλίευσης και διακίνησης πληροφοριών, αλλά και της προσπάθειας χρηματισμού κρατικών λειτουργών». Σε δηλώσεις που έκανε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, «έδειξε» πως οι Ρώσοι διπλωμάτες προέβησαν σε ενέργειες κατά της συμφωνίας στο Σκοπιανό, με τη Ρωσία να είναι γνωστό πως δε συμφωνεί καθόλου με την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ καθώς θα χάσει ένα από τους δύο συμμάχους της (η έτερη είναι η Σερβία) στην περιοχή των Βαλκανίων.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, μένει να φανεί το επόμενο χρονικό διάστημα πόσο... «αμερικανικότερα» θα στραφεί η Ελλάδα και το πόσα βήματα προσέγγισης με τη Ρωσία θα κάνει η Τουρκία...
Για το Κυπριακό
Τέλος, στην εξίσωση οφείλει να μπει και το θέμα του Κυπριακού και η αξιοποίηση των κοιτασμάτων της κυπριακής ΑΟΖ από την κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη. Ο Ταγίπ Ερντογάν είχε δηλώσει στο πρόσφατο παρελθόν -σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους- πως δεν πρόκειται να αποδεχθεί τον αποκλεισμό των Τουρκοκύπριων από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων του νησιού και από τη στιγμή που κατάφερε να επανεκλεγεί στην προεδρία της Τουρκίας με διευρυμένες εξουσίες η στάση του αναμένεται να σκληρύνει περισσότερο.
Υπό το παραπάνω πρίσμα, σημειώνεται πως η από τα τέλη Ιουλίου, η ειδική εκπρόσωπος του γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, Τζέιν Χολ Λουτ, θα διερευνήσει τις πιθανότητες επανάληψης των συνομιλιών για το Κυπριακό με επαφή που θα έχει με τον κ. Αναστασιάδη, ενώ θα συναντηθεί και με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί.
Επίσης, θα μεταβεί για επαφές στην Αθήνα και την 'Αγκυρα.