Η «Μακεδονία του Ίλιντεν» η πρόταση Ζάεφ για την ΠΓΔΜ
Το όνομα «Μακεδονία του Ίλιντεν» (Ιλιντένσκα Μακεντόνιγια) είναι η τελευταία πρόταση που κατέθεσε ο Σκοπιανός πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ στον Αλέξη Τσίπρα κατά τις συναντήσεις που είχε με τον Αλέξη Τσίπρα την Τετάρτη και την Πέμπτη στη Σόφια της Βουλγαρίας.
Όπως μεταφέρουν δημοσιεύματα σκοπιανών media, το συγκεκριμένο όνομα, θα έδινε λύση και στο erga omnes, καθώς δεν θα μπορούσαν να το αρνηθούν ούτε στη αντιπολίτευση, ανοίγοντας το δρόμο και για τη συνταγματική αναθεώρηση.
Όπως μεταφέρει η «Καθημερινή», κάτι τέτοιο δεν είναι οριστικό, καθώς τέτοιες ονομασίες είχαν τεθεί στο τραπέζι στη γειτονική χώρα και στο πρόσφατο παρελθόν (π.χ. Μακεδονία του Κρούσεβο).
Επίσης, δεν είναι σαφές αν η Αθήνα έχει αποδεχθεί ότι μια τέτοια ονομασία αποτελεί βάση συζήτησης για πιθανή λύση, ή αν πρόκειται απλά για έναν ελιγμό της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ, προκειμένου οι διαπραγματεύσεις να αποκτήσουν μια ρεαλιστική δυναμική.
Το ιστορικό υπόβαθρο
Η λέξη Ιλιντεν είναι για τους γείτονες ένα μυθικό όνομα, που σχετίζεται με την εθνική τους αφύπνιση.
Ανήμερα του Αγίου Ηλία (Ιλιντεν στην γλώσσα του), στις 20 Ιουλίου το 1903 (στην ΠΓΔΜ γιορτάζεται με το παλαιό ημερολόγιο δεκατρείς μέρες μετά) στην πόλη Κρούσεβο της Μακεδονίας, σημειώθηκε εξέγερση εναντίον των Οθωμανών από ένοπλα αντάρτικα τμήματα, «μακεδονικά» κατά τα Σκόπια, «βουλγάρικα» κατά την Σόφια.
Η εξέγερση επνίγη στο αίμα από τα οθωμανικά στρατεύματα άλλα έκτοτε, καταχωρήθηκε στην συλλογική συνείδηση του σλαβομακεδονικού στοιχείου ως εθνικό ορόσημο και μέχρι πρόσφατα ο εορτασμός του αποτελούσε σημείο τριβής με την Βουλγαρία.
Η εξέγερση της 20ης Ιουλίου του 1903, θεωρείται το πρώτο θεμέλιο του «μακεδονικού κράτους» στην χώρα αυτή όπου αποκαλείται το «πρώτο Ιλιντεν» και εορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα. Ακολούθησαν το «δεύτερο Ιλιντεν» με την ίδρυση το 1944, από τον Τίτο της «Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας», στο πλαίσιο της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, που απετέλεσε και την πρώτη μορφή οργανωμένου «μακεδονικού κράτους» και το «τρίτο Ιλιντεν», το 1991 με την ανακήρυξη της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας», ως ανεξάρτητου κράτους.
Θα υπάρξει και «τέταρτο Ιλιντεν», σε συμφωνία με την Ελλάδα, όπως θέλουν οι πληροφορίες των τελευταίων ωρών, που πάντως δεν διασταυρώνονται και γι' αυτό μεταφέρονται με κάθε επιφύλαξη, καθώς οι δυο πλευρές τηρούν σιγή;
«Κοντός ψαλμός», άλλα σε κάθε περίπτωση μια άλλη συζήτηση θα ανοίξει αφού από ελληνικής πλευράς σε επίπεδο κοινής γνώμης αλλά και πολιτικών κομμάτων, απορρίπτεται η παρουσία του όρου Μακεδονία, έστω και αν αυτό δεν παραπέμπει σε ιστορικό προσδιορισμό.
Όλα αυτά συζητούνται βεβαίως στα Σκόπια. Μένει να δούμε αν πράγματι - όπως επιμένουν στη γειτονική χώρα - έχει συμφωνήσει και ο κ. Τσίπρας ή - όπως υποστηρίζεται από ελληνικές πηγές-, το όνομα αυτό απορρίφθηκε από τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών κ. Νίκο Κοτζιά. Πάντως, ήδη έχουν αρχίσει να εκδηλώνονται αντιδράσεις σε επίπεδο συζητήσεων στη Βόρεια Ελλάδα.