Το λαϊκό «ρεύμα» ρυθμιστής των εξελίξεων(;)
Αν υποθέσουμε πως ο πρωθυπουργός έσπευσε να δει τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη του τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων που καταγράφουν τη συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων να αρνείται ως μέρος της λύσης για το Σκοπιανό τη χρήση του όρου «Μακεδονία», τότε… σίγουρα η στρατηγική του απέτυχε!
Αν και το συμπέρασμα της παραπάνω συνάντησης ήταν η αποκήρυξη των συλλαλητηρίων, εντούτοις η εντυπωσιακή ανταπόκριση του κόσμου στο ραντεβού της Θεσσαλονίκης το μεσημέρι της περασμένης Κυριακής αποτελεί ένα ηχηρό μήνυμα για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η οποία παραμένει μάλιστα διχασμένη για την ονομασία της ΠΓΔΜ.
Το βροντερό «όχι» της κοινής γνώμης στη χρήση του όρου «Μακεδονία» προκαλεί έντονο σύγκρυο στο Μέγαρο Μαξίμου, ενδεχομένως κι εντονότερο σε σχέση με τη λαϊκή οργή για τα σκληρά μέτρα του Μνημονίου, ιδίως για το «σαφάρι» των πλειστηριασμών, το οποίο αν κι εξακολουθεί να ενισχύει τη «γκρίνια» της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, ωστόσο δεν απειλεί τα κυβερνητικά θεμέλια.
Πολιτικοί αναλυτές, αλλά κι η Αξιωματική Αντιπολίτευση, είχαν σχεδόν προεξοφλήσει μέχρι πρότινος την «κωλοτούμπα» του Πάνου Καμμένου ως προς το «βέτο» για το όνομα, επισημαίνοντας πως το ζήτημα των Σκοπίων δεν πρόκειται να ρίξει την κυβέρνηση. Αν και κανείς δεν μπορεί να κάνει εκτιμήσεις με ασφάλεια, εντούτοις εύκολα αντιλαμβάνεται πως η μαζική συμμετοχή στο συλλαλητήριο της περασμένης Κυριακής βάζει στην «πρίζα» τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, δυσκολεύοντας μία πιθανή αναδίπλωσή του. Παράλληλα, φέρνει και σε αμηχανία τον Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος προς το παρόν επιμένει να επιρρίπτει τις ευθύνες προς τα… δεξιά για ένα εθνικό ζήτημα που παραμένει άλυτο εδώ και 25 χρόνια, υποστηρίζοντας όμως πως «δεν είναι παράλογο να εμπεριέχεται ο όρος "Μακεδονία" σε μία σύνθετη ονομασία, είτε με γεωγραφικό είτε με χρονικό προσδιορισμό, έναντι όλων, έτσι ώστε να γίνεται απολύτως σαφές ότι κανείς δεν διεκδικεί εδάφη ή ιστορία άλλων λαών».
Στην Ηρώδου Αττικού, όπου είναι παράλληλα χαμένοι στη μετάφραση του «clean exit» στον απόηχο ενός «μπαράζ» μηνυμάτων από ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ και Bundesbank περί «ενισχυμένης εποπτείας» μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος τον ερχόμενο Αύγουστο, προσπαθούν να «χωνέψουν» το γεγονός ότι η λαοθάλασσα, που «βύθισε» τους δρόμους της Θεσσαλονίκης, αφενός έχει φέρει την κυβέρνηση προ των ευθυνών της, αφετέρου αποτελεί μία πρώτης τάξεως επισήμανση πως αυτή τη φορά είναι «επικίνδυνο» για την «Αριστερά» να γυρίσει την πλάτη στο ηχηρό μήνυμα της κοινής γνώμης. Κατά κάποιο τρόπο, το λαϊκό ρεύμα αναδεικνύεται ως ρυθμιστής των εξελίξεων στο «μέτωπο» του Σκοπιανού κι… όχι μόνο.
Στο Νταβός τα «βλέμματα»
Το μόνο σίγουρο σε αυτή τη φάση των διαπραγματεύσεων, που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, είναι πως η επόμενη σελίδα του κεφαλαίου της ονομασίας, θα γραφτεί στο Ντανός, κατά την κρίσιμη συνάντηση του κ. Τσίπρα με τον πρωθυπουργό των Σκοπίων Ζόραν Ζάεφ, στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Αξίζει να σημειωθεί, βέβαια, πως το Μαξίμου δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει το τετ-α-τετ, εντούτοις όλα τα «βλέμματα» στρέφονται στο Νταβός, με «φόντο» τα μηνύματα του χθεσινού συλλαλητηρίου.
Πάντως, σε αντίθεση με τη στάση του Σκοπιανού διαπραγματευτή, ο οποίος μετά το πρώτο ραντεβού υπό τον μεσολαβητή του ΟΗΕ και με τη συμμετοχή της ελληνικής πλευράς στη Νέα Υόρκη έθεσε ζήτημα... αδιεξόδου, επισημαίνοντας πως η πιθανότητα να μην βρεθεί τελικά λύση θα πρέπει να γίνει αποδεκτή, ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ δήλωσε αισιόδοξος για την επίτευξη συμφωνίας.
«Είμαι αισιόδοξος και πιστεύω ότι μεταξύ των δύο φιλικών χωρών υπάρχει διάθεση να έρθουν ακόμη πιο κοντά και να βρεθεί μία λύση στο θέμα του ονόματος, λύση αξιοπρεπής και για τις δύο πλευρές, προς όφελος των πολιτών των δύο χωρών», δήλωσε ο Ζάεφ από την πόλη Στρούγκα σε πρόσφατες δηλώσεις του.
Θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι ο ίδιος έχει τονίσει πολλές φορές ότι η όποια λύση προωθηθεί στο ζήτημα της ονομασίας, θα τεθεί σε δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ, προκειμένου οι πολίτες της χώρας να αποφανθούν επί αυτής.
«Θερμό» δίμηνο διαπραγματεύσεων
Οι διαβουλεύσεις αναμένεται να συνεχιστούν για το επόμενο δίμηνο, μέχρι τα τέλη Μαρτίου, αρχές Απριλίου, όταν και θα διαφανεί το ενδεχόμενο λύσης. Προς το παρόν, η πλευρά των Σκοπίων δείχνει να «πυροδοτεί» το κλίμα, ενώ το πρώτο ραντεβού υπό τον Μάθιου Νίμιτς στη Νέα Υόρκη «έδειξε»… νάρκες. Χαρακτηριστική ήταν η στάση του διαπραγματευτή της ΠΓΔΜ, δηλώνοντας πως «εμείς έχουμε όνομα, είναι Δημοκρατία της Μακεδονίας. Αυτό το όνομα είναι η βάση της ταυτότητάς μας. Σήμερα, το 2018 κανένας δεν μπορεί να αρνηθεί την ύπαρξη του “μακεδονικού” έθνους και της “μακεδονικής” γλώσσας». Ο ίδιος, μάλιστα, έσπευσε ήδη από την έναρξη των συνομιλιών να ρίξει στο τραπέζι σενάριο αδιεξόδου, τονίζοντας πω θα πρέπει να γίνει αποδεκτή η πιθανότητα μη εξεύρεσης λύσης.
Αν και τόσο ο Σκοπιανός ΥΠΕΞ όσο και ο μεσολαβητής του ΟΗΕ έλαβαν αποστάσεις από τις δηλώσεις του Ναουμόφσκι, εντούτοις από τη μία ο Νικολά Ντιμιτρόφ διαμηνύει πως ο όρος «Μακεδονία» δεν ανήκει αποκλειστικά στην Ελλάδα και από την άλλη ο Μάθιου Νίμιτς αποκάλεσε «Μακεδόνες» τους Σκοπιανούς, ξεσηκώνοντας θύελλα στην ελληνική πολιτική σκηνή.
Το «χάσμα» με ΑΝΕΛ και το «μήνυμα» στον Καμμένο
Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ αποτελεί αφενός ένα ακόμη «πεδίο μάχης» για κυβέρνηση κι αντιπολίτευση, αφετέρου αναδεικνύει το πολιτικό κι ιδεολογικό χάσμα ανάμεσα σε ΣΥΡΙΖΑ κι ΑΝΕΛ, τη στιγμή που ο πρωθυπουργός εξακολουθεί με κάθε ευκαιρία να ξεδιπλώνει το «αφήγημα» του μας «χωρίζει μία άβυσσος με τον κ. Μητσοτάκη».
Ο ίδιος, δίνοντας το στίγμα των προθέσεων του με συνέντευξή του στο «Έθνος της Κυριακής», επιχείρησε πρώτον να υποβαθμίσει τα του «ρήγματος» με τον κυβερνητικό εταίρο και δεύτερον να στείλει «μήνυμα» στον ίδιο τον κ. Καμμένο, διαμηνύοντας πως ο τελευταίος «δεν είναι Σαμαράς», ενώ εξαπολύοντας επίθεση κατά της ΝΔ, επεσήμανε:
«Πιστεύω ότι ο κος Μητσοτάκης διαπράττει τραγικό πολιτικό σφάλμα, πρώτα από όλα για τον ίδιο και τη παράταξή του αλλά και για τη χώρα. Στο ονοματολογικό έχει μια ευκαιρία να δείξει στάση εθνικής υπευθυνότητας. Να αποδείξει ότι σε ένα κρίσιμο όχι μόνο εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό ζήτημα, δεν κινείται με μοναδικό γνώμονα το πρόσκαιρο κομματικό όφελος. Μέχρι σήμερα κάνει το ακριβώς αντίθετο. Δε τολμά να πει ευθέως τη θέση της ΝΔ. Κρύβεται πίσω από τα παντελόνια του Πάνου Καμένου. Μπερδεύει το 92 με το 2008. Μια μιλά για το Βουκουρέστι, την άλλη υμνεί το κο Σαμαρά και ανέχεται τον αντιπρόεδρό του. Μια παίρνει αποστάσεις από τα συλλαλητήρια, την άλλη διαγράφει όσους αποτρέπουν τους βουλευτές του από το να συμμετέχουν».
«Όσοι παίξουν παιχνίδια δημαγωγίας και λαϊκισμού με γνώμονα το εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι, στο τέλος θα καούν. Και στο κάτω κάτω οι κυβερνήσεις πέφτουν αν χάσουν ψήφο εμπιστοσύνης. Ας μη γελιούνται ορισμένοι. Ο Καμένος είναι έντιμος άνθρωπος, δε θα γίνει Σαμαράς».
«Βαβέλ»
Στην κυβέρνηση όλο και ρίχνουν προτάσεις στο προσκήνιο, αλλά το «ζουμί» φαίνεται πως υπάρχει στο… παρασκήνιο, με τον υπουργό Εξωτερικών να επιλέγει να κρατά κλειστά χαρτιά για τις υπό άκρα μυστικότητα επαφές του με τους κυβερνώντες των Σκοπίων.
Πάντως, επίσημη θέση, ουσιαστικά, δεν έχει διατυπωθεί από την κυβέρνηση, ούτε κι ενιαία πρόταση έχει κατατεθεί. Ο Νίκος Κοτζιάς επικαλείται τη «γραμμή» της σύνθετης ονομασίας, ο Πάνος Καμμένος την «εθνική πάγια θέση του 1992», ενώ στο τραπέζι πέφτει τώρα η λύση με σλαβικό όρο, «Βαρντάρσκα», από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, ο οποίος επιμένει να δηλώνει «όχι» στη χρήση του όρου «Μακεδονία», εκφράζοντας ωστόσο παράλληλα απόλυτη εμπιστοσύνη στον υπουργό Εξωτερικών.
Στο… βάθος βρίσκεται το σενάριο της σύγκλησης Συμβουλίου Πολιτικών αρχηγών, το οποίο έφερε στο προσκήνιο για δεύτερη φορά ο μικρός κυβερνητικός εταίρος, δηλώνοντας ενώπιον των βουλευτών του πως αν οι ΑΝΕΛ διαφωνήσουν με την κυβερνητική λύση, τότε το «μπαλάκι» θα πέσει στο «γήπεδο» και της αντιπολίτευσης.
Από την πλευρά του, πάντως, ο πρόεδρος της ΝΔ σηκώνοντας το «γάντι» που συνεχώς του πετάει ο κ. Καμμένος, τονίζει πως δεν θα καθίσει στο τραπέζι διαλόγου, αν η κυβέρνηση δεν φέρει σε αυτό μία ξεκάθαρη κι ενιαία πρόταση για το Σκοπιανό. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, άλλωστε, έχοντας τοποθετηθεί επισήμως υπέρ της «γραμμής» Καραμανλή, στέλνοντας ταυτόχρονα τα… δικά του μηνύματα στην Κοινοβουλευτική του Ομάδα, έχει ζητήσει από τους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να κινηθούν στα «βήματα» του Βουκουρεστίου.
Σύμφωνα με την εθνική «γραμμή» που χαράχτηκε στο Βουκουρέστι το 2008, δεν είναι μόνο το θέμα του ονόματος αλλά και εκείνα των συμβόλων του αλυτρωτισμού και της ταυτότητας, που αυθαίρετα επικαλούνται οι γείτονες. Ως προς το όνομα, είναι σαφές ότι για τη ΝΔ η επιλογή είναι η συνθέτη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό και χρήση έναντι όλων.