«Όλα ανοιχτά» για το όνομα στη Νέα Υόρκη
Η μεγάλη μέρα της έναρξης των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του κορυφαίου ζητήματος της ονομασίας της ΠΓΔΜ έφτασε, με την ελληνική κυβέρνηση να παραμένει «διχασμένη», δίχως να τοποθετείται ακόμη ανοιχτά και ξεκάθαρα, ενώ την πλευρά των Σκοπίων να «δυναμιτίζει» το κλίμα, υποστηρίζοντας πως ο όρος «Μακεδονία» δεν ανήκει αποκλειστικά στην Ελλάδα.
Οι συνομιλίες στη Νέα Υόρκη έχουν την ίδια στιγμή «φόντο» τις χθεσινές δηλώσεις του Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος «φωτογράφισε» την κατάθεση πρότασης, που θα εμπεριέχει τον όρο «Μακεδονία», τη στιγμή που η… «μισή» ελληνική κυβέρνηση έχει θέσει «βέτο»…
Ωστόσο, όλες οι εμπλεκόμενες στις διαβουλεύσεις πλευρές μεταξύ άλλων και ο μεσολαβητής του ΟΗΕ, κάνουν λόγο για μία διαφορετική συγκυρία, η οποία συμβάλλει στην εξεύρεση κοινής λύσης, σύμφωνη «με τα εθνικά συμφέροντα αλλά και με στοιχεία συμβιβασμών», όπως χαρακτηριστικά δήλωσε πρόσφατα ο Νίμιτς. Το… δεύτερο σκέλος της δήλωσής του, πάντως, δεν δείχνει να συμμερίζεται ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ όσον αφορά την ελληνική πλευρά, καθώς ο ίδιος επεσήμανε πως δεν προτείνεται στην Αθήνα να κάνει υποχωρήσεις σε αντίθεση με τα Σκόπια.
Προς το παρόν, οι διεργασίες είναι διερευνητικές, οι όποιες εξελίξεις θα έχουν δρομολογηθεί μέχρι τέλη Μαρτίου, αρχές Απριλίου, όταν και θα διαφανεί οριστικά το ενδεχόμενο λύσης. Στην κυβέρνηση όλο και ρίχνουν προτάσεις στο προσκήνιο, αλλά το «ζουμί» φαίνεται πως υπάρχει στο… παρασκήνιο, με τον υπουργό Εξωτερικών να επιλέγει να κρατά κλειστά χαρτιά για τις υπό άκρα μυστικότητα επαφές του με τους κυβερνώντες των Σκοπίων.
Επίσημη θέση, ουσιαστικά, δεν έχει διατυπωθεί από την κυβέρνηση, ούτε κι ενιαία πρόταση έχει κατατεθεί. Ο Νίκος Κοτζιάς επικαλείται τη «γραμμή» της σύνθετης ονομασίας, ο Πάνος Καμμένος την «εθνική πάγια θέση του 1992», ενώ στο τραπέζι πέφτει τώρα η λύση με σλαβικό όρο, «Βαρντάρσκα», από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, ο οποίος επιμένει να δηλώνει «όχι» στη χρήση του όρου «Μακεδονία», εκφράζοντας ωστόσο παράλληλα απόλυτη εμπιστοσύνη στον υπουργό Εξωτερικών.
Και λύση «Βαρντάσκα» και δημοψήφισμα από Καμμένο
Ο μικρός κυβερνητικός εταίρος, ο οποίος αλλάζει διαρκώς τα δεδομένα μέσω διαφορετικών προτεινόμενων λύσεων για την ονομασία, τοποθετήθηκε χθες επί του θέματος με την ανάρτηση ενός επίσημου χάρτη της Γιουγκοσλαβίας του 1937, στον οποίο απεικονίζονται τα Σκόπια ως «Βαρντάσκα».
«Επίσημος χάρτης της Γιουγκοσλαβίας του 1937 με τα Σκόπια Βαρντάσκα», σχολίασε ο κ. Καμμένος στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter.
«Υπάρχουν σλαβικοί όροι, όπως Βαρντάρσκα, που μπορούν να χρησιμοποιήσουν και οι οποίοι δεν θα περιέχουν τον όρο Μακεδονία και τους οποίους αποδεχόμαστε», είχε δηλώσει πρόσφατα ο κ. Καμμνένος. «Ούτε new (νέα), ούτε upper (άνω) Μακεδονία», είχε σημειώσει.
Λίγες μέρες μετά, ωστόσο, ο ίδιος εισηγήθηκε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, ακολουθώντας τη στάση κι άλλων βουλευτών του κόμματός του, ενώ ο κ. Κοτζιάς έχει απορρίψει κατηγορηματικά αυτό το σενάριο.
«Ο ελληνικός λαός θα πρέπει να αποφασίσει για την πρωτοφανή, στην ιστορία της ανθρωπότητας, εκχώρηση της ιστορίας και του πολιτισμού του σε άλλον λαό», τόνισε.
Το «μπαλάκι» στην αντιπολίτευση και η «γραμμή» Καραμανλή
Στο… βάθος βρίσκεται το σενάριο της σύγκλησης Συμβουλίου Πολιτικών αρχηγών, το οποίο έφερε στο προσκήνιο για δεύτερη φορά ο μικρός κυβερνητικός εταίρος, δηλώνοντας ενώπιον των βουλευτών του πως αν οι ΑΝΕΛ διαφωνήσουν με την κυβερνητική λύση, τότε το «μπαλάκι» θα πέσει στο «γήπεδο» και της αντιπολίτευσης.
Από την πλευρά του, πάντως, ο πρόεδρος της ΝΔ σηκώνοντας το «γάντι» που συνεχώς του πετάει ο κ. Καμμένος, τονίζει πως δεν θα καθίσει στο τραπέζι διαλόγου, αν η κυβέρνηση δεν φέρει σε αυτό μία ξεκάθαρη κι ενιαία πρόταση για το Σκοπιανό. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, άλλωστε, έχοντας τοποθετηθεί επισήμως υπέρ της «γραμμής» Καραμανλή, στέλνοντας ταυτόχρονα τα… δικά του μηνύματα στην Κοινοβουλευτική του Ομάδα, έχει ζητήσει από τους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να κινηθούν στα «βήματα» του Βουκουρεστίου.
Σύμφωνα με την εθνική «γραμμή» που χαράχτηκε στο Βουκουρέστι το 2008, δεν είναι μόνο το θέμα του ονόματος αλλά και εκείνα των συμβόλων του αλυτρωτισμού και της ταυτότητας, που αυθαίρετα επικαλούνται οι γείτονες. Ως προς το όνομα, είναι σαφές ότι για τη ΝΔ η επιλογή είναι η συνθέτη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό και χρήση έναντι όλων.
Η ΝΔ… τότε
Από την πλευρά της, η Αξιωματική Αντιπολίτευση τονίζει πως τώρα οι συνθήκες για την εξεύρεση λύσης είναι καλύτερες σε σχέση με την εποχή Γκρουέφσκι, τονίζοντας όμως και τη συνοχή και τη σοβαρότητα της κυβέρνησης ΝΔ. «Υπάρχει η δυνατότητα να κλείσει το θέμα αυτό. Από τη μεριά των Σκοπίων δεν υπάρχει πια ο Γκρούεφσκι, ο οποίος ήταν ένας ακραίος εθνικιστής, λαϊκιστής κ.λπ. Δυστυχώς δεν επέτρεψε να βρεθεί μια λύση. Η νέα κυβέρνηση του κ. Ζάεφ δίνει σημάδια, τουλάχιστον σε επίπεδο ατμόσφαιρας, που είναι θετικότερα. Προϋπόθεση για να μπορέσει να υπάρξει μια λύση είναι η ενιαία κυβερνητική θέση της Ελλάδος», δήλωσε πρόσφατα η τομεάρχης Ανάπτυξης της ΝΔ Ντόρα Μπακογιάννη.
«Εμείς ήμασταν τρεις άνθρωποι. Ο Καραμανλής, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης ως υπουργός Άμυνας κι εγώ ως υπουργός Εξωτερικών. Λέγαμε κατά κεραία, σε όλους τους τόνους, σε όλους τους συνομιλητές μας, το ίδιο πράγμα κι έτσι πετύχαμε. Δεν μπορεί μια κυβέρνηση να έχει δύο διαφορετικές θέσεις. Ακόμα και να δεχθώ ότι το κάνει για λαϊκισμό στο εσωτερικό, που αυτό είναι ο λόγος. Αλλά δεν υπάρχει τίποτα μυστικό. Η εικόνα μιας κυβέρνησης με δύο διαφορετικές θέσεις δεν δημιουργεί καμιά ελπίδα σοβαρής διαπραγματευτικής ικανότητας και άρα αποτέλεσμα διαπραγματευτικό που θα είναι προς όφελος της χώρας».
Στο… παρασκήνιο
Πάντως, η επιλογή του υπουργείου Εξωτερικών να ενημερώνει για τις πολιτικές «ζυμώσεις» με το «σταγονόμετρο», εκτός του ότι προκαλεί, γεννά και ερωτηματικά για τη θέση στην οποία καταλήγει η Αθήνα, ειδικά στον απόηχο αφενός της μυστικότητας που ακολουθήθηκε γύρω από την συνάντηση του κ. Κοτζιά με τον Σκοπιανό ομόλογό του και αφετέρου στις αποκαλύψεις δια στόματος Μπουγιούρ Οσμάνι για τις επαφές που ο ίδιος είχε με την ηγεσία του ΥΠΕΞ στην Αθήνα, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του.
Μετά το τετ-α-τετ του κ. Κοτζιά με τον Ντιμιτρόφ, κυκλοφόρησε η συνέντευξη του Οσμάνι σε ΜΜΕ των Σκοπίων, στην οποία ο ίδιος τόνισε πως η Αθήνα αποδέχεται ονομασία που θα περιέχει τον όρο Μακεδονία, κάνοντας λόγο για προτάσεις που υπάρχουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, χωρίς όμως να δώσει λεπτομέρειες για αυτές. Όπως είπε, «υπάρχει συναίνεση πως ο όρος «Μακεδονία» θα πρέπει να υπάρχει στη νέα σύνθετη ονομασία».
«Όχι μαγική λύση, απλά ρεαλισμός»
Μία πρώτη «γεύση» για τις σημερινές διαπραγματεύσεις στη Νέα Υόρκη λάβαμε, πάντως, από τον κ. Νίμιτς, ο οποίος δήλωσε πως θα καταθέσει νέα πρόταση, καθώς πλέον οι συγκυρίες είναι διαφορετικές, προϊδεάζοντας για τη χρήση του όρου «Μακεδονία».
«Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Αυτή τη στιγμή το όνομα της χώρας στον ΟΗΕ είναι Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, οπότε ο όρος “Μακεδονία” περιλαμβάνεται στο όνομα», δήλωσε ο ίδιος, σημειώνοντας πως η ΠΓΔΜ αναγνωρίζεται από τις περισσότερες χώρες με ονομασίες, που περιλαμβάνουν τον όρο «Μακεδονία», οπότε ο συγκεκριμένος όρος -όπως πρόσθεσε- «είναι συνδεδεμένος με τη χώρα».
«Δεν υπάρχει μαγική λύση», καθώς «αν υπήρχε κάτι νέο θα το είχαμε ανακαλύψει εδώ και 25 χρόνια», έσπευσε να ξεκαθαρίσει ο μεσολαβητής του ΟΗΕ.
Και ο Ζάεφ;
Μπορεί βέβαια ο Οσμάνι να ανήκει σε αυτούς που στηρίζουν με θέρμη την άμεση λύση στο όνομα, ωστόσο, προβληματισμός επικρατεί από την πλευρά του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος αν και δηλώνει αισιόδοξος για επίλυση του ζητήματος έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου, εντούτοις ο ίδιος έχει δεσμευτεί προεκλογικά πως η οποιαδήποτε λύση θα τεθεί σε δημοψήφισμα, που σημαίνει πως όλα είναι… «ανοιχτά».