Λιάκος: Διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις διαλόγου για τον κατώτατο μισθό
Με «σύμμαχο» στο σχεδιασμό αυτό, το γεγονός ότι «η ελληνική οικονομία αφήνει πίσω της μια ολόκληρη περίοδο ύφεσης και απαισιοδοξίας, και μεταβαίνει σε μια νέα κατάσταση με στέρεες βάσεις και θετική προοπτική».
Ισχυρισμός που αποδεικνύεται μέσω σειράς ενδείξεων, όπως τα τρία συνεχόμενα τρίμηνα θετικών ρυθμών μεγέθυνσης που πιστοποιούν και επίσημα την επιστροφή στην ανάπτυξη -υπενθυμίζει ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ- ενώ εξαγωγές, άμεσες ξένες επενδύσεις και δείκτες οικονομικού κλίματος στέλνουν επίσης αισιόδοξα μηνύματα, προσθέτει.
Αναφορικά με την τρέχουσα αξιολόγηση, ο κ. Λιάκος υπογραμμίζει, στη συνέντευξή του στο Πρακτορείο, «έχουμε υπερβεί τα εμπόδια και κινούμαστε συντονισμένα και εντός χρονοδιαγράμματος, ώστε να κλείσουμε την τρίτη αξιολόγηση στο επόμενο Eurogroup», όμως «πρέπει να παραμείνουμε προσηλωμένοι στα χρονοδιαγράμματα της τελευταίας αξιολόγησης», ενώ μετά το μήνα-ορόσημο (Αύγουστος) «πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δεν υπάρχει επιστροφή στις πρακτικές του χρεοκοπημένου παρελθόντος». Παρεμβαίνοντας δε, στη συζήτηση για το χρέος, αναφέρει, «έχουμε ισχυρά επιχειρήματα αλλά και ερείσματα χάρη στη συμφωνία για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους, στη βάση των οποίων μπορούν ενδεχομένως να διαμορφωθούν καλύτεροι όροι για την εξυπηρέτηση του (χρέους)».
Παράλληλα με τα οικονομικά μεγέθη, ο κ. Λιάκος εστιάζει σε θέματα που «καίνε» την ελληνική κοινωνία, όπως:
-η ανεργία: «Η μείωση της ανεργίας είναι απόλυτη προτεραιότητα αυτής της κυβέρνησης», διαβεβαιώνει, με τη διευκρίνιση ότι η κυβέρνηση θέλει να αποφύγει τη δημιουργία φτηνού εργατικού δυναμικού απλώς και μόνο για να καταγραφεί μια γρήγορη, στατιστική πτώση της ανεργίας.
-η μείωση των συντάξεων: «Αν το θέμα ήταν αμιγώς οικονομικό, η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, τα καλύτερα δημοσιονομικά αποτελέσματα, η επίτευξη πλεονάσματος στον ΕΦΚΑ και οι μελλοντικές προβολές της συνταξιοδοτικής δαπάνης ως ποσοστό του ΑΕΠ δημιουργούν τις προϋποθέσεις επανεξέτασης του μέτρου».
-η αύξηση του κατώτατου μισθού: «Οι σχετικές προϋποθέσεις διαμορφώνονται σταδιακά και τούτο θα μας επιτρέψει στο εγγύς μέλλον να εκκινήσουμε τον αναγκαίο διάλογο και για τον κατώτατο μισθό».
Ερωτηθείς από το ΑΠΕ/ΜΠΕ για τις πρόσφατες δηλώσεις του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος για την καθαρή έξοδο από τα Μνημόνια, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ τονίζει ότι οι αγορές ήδη δείχνουν να επικυρώνουν την κυβερνητική στρατηγική, ως εκ τούτου «δεν βοηθά η εσωτερική αμφιθυμία, ειδικά όσο αυτή η προσπάθεια βρίσκεται σε εξέλιξη». Και σε μια προσωπική ερώτηση για τις ατέλειωτες ώρες διαπραγμάτευσης, το μέλος της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας μιλά για τις «δύσκολες και έντονες συζητήσεις που πολλές φορές 'τέσταραν' τα όρια μας».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ, Δημήτρη Λιάκου, στον Νίκο Παπαδημητρίου για το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
Ερ.: Κύριε υπουργέ, πώς θα χαρακτηρίζατε συνοπτικά τη σημερινή συγκυρία για την ελληνική οικονομία;
Απ.: Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σήμερα σ’ ένα σημείο μετάβασης. Αφήνει πίσω της μια ολόκληρη ιστορική περίοδο ύφεσης και απαισιοδοξίας, και μεταβαίνει, σταδιακά, σε μια νέα κατάσταση με στέρεες βάσεις και θετική προοπτική, για ένα μέλλον σταθερής ανάπτυξης και ευημερίας για το σύνολο της κοινωνίας. Αυτή η νέα κατάσταση αποτυπώνεται πλέον με αξιοπιστία και στις μακροοικονομικές επιδόσεις της χώρας. Τρία συνεχόμενα τρίμηνα θετικών ρυθμών μεγέθυνσης, 0,4%, 1,6% και 1,3% αντίστοιχα, πιστοποιούν και επίσημα τη λήξη της ύφεσης και την επιστροφή στην ανάπτυξη. Οι εξαγωγές και οι άμεσες ξένες επενδύσεις αυξάνονται και οι δείκτες οικονομικού κλίματος βρίσκονται στα ιστορικά τους υψηλά συγκριτικά με τα επίπεδα των τελευταίων 7 ετών.
Ερ.: Θα μπορούσε κανείς ότι υπάρχουν δύο φάσεις: η πρώτη ως τον Αύγουστο και η δεύτερη μετά από αυτόν. Κάθε μία με τις δικές της ιδιαιτερότητες και κινδύνους. Ποια από τις δύο σας ανησυχεί περισσότερο και γιατί;
Απ.: Τον Αύγουστο του 2018 ολοκληρώνεται το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και σωστά θεωρείται το χρονικό ορόσημο, πέραν του οποίου η Ελλάδα θα έχει ανακτήσει και πάλι την πρωτοβουλία των κινήσεων στον καθορισμό της οικονομικής πολιτικής. Για να πετύχει αυτός ο σχεδιασμός πρέπει να παραμείνουμε προσηλωμένοι στα χρονοδιαγράμματα της τελευταίας αξιολόγησης και ταυτόχρονα να συνεχίσουμε με επιτυχία την προετοιμασία για την οριστική και αυτοδύναμη επάνοδό μας στις διεθνείς αγορές. Μετά τον Αύγουστο και το τέλος της μνημονιακής εποχής, έχοντας την ακέραια ευθύνη για το μέλλον της χώρας, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δεν υπάρχει επιστροφή στις πρακτικές του χρεοκοπημένου παρελθόντος κι αυτό προϋποθέτει ανάπτυξη με βιώσιμους όρους, εμβάθυνση των προοδευτικών και αναπτυξιακών μεταρρυθμίσεων και στόχευση των δημόσιων δαπανών με βάση το μέγιστο κοινωνικό αποτέλεσμα.
Ερ.: Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την εν εξελίξει διαπραγμάτευση, παρά τη διατυπωμένη βούληση και των δύο μερών για άμεση λύση, θεωρείτε πως υπάρχουν ακόμη σημαντικά εμπόδια;
Απ.: Έχουμε συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο και μάλιστα με ευνοϊκούς όρους για τις ελληνικές θέσεις. Απομένει το τελευταίο και εξίσου ουσιαστικό μέρος για το κλείσιμο της αξιολόγησης που αφορά στην κατάρτιση και την ψήφιση των σχετικών νομοσχεδίων, στην δευτερογενή νομοθεσία και στην έκδοση υπουργικών αποφάσεων. Συνεπώς έχουμε υπερβεί τα εμπόδια και κινούμαστε συντονισμένα και εντός χρονοδιαγράμματος, ώστε να κλείσουμε την τρίτη αξιολόγηση στο επόμενο Eurogroup.
Ερ.: Στο θέμα του χρέους τι μπορεί να περιμένει η ελληνική πλευρά και πώς «διαβάζετε» τις συζητήσεις μεταξύ των κομμάτων για το σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία; Υπάρχει, επί τη ευκαιρία, περιθώριο για συμφωνία σε χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, και αν ναι, με ποιο τρόπο;
Απ.: Αναμένουμε με έντονο ενδιαφέρον την κατάληξη των συζητήσεων για το σχηματισμό της γερμανικής κυβέρνησης καθώς και για τα πρόσωπα που θα αναλάβουν τις κρίσιμες θέσεις. Η Γερμανία έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στα ευρωπαϊκά πράγματα και αυτό σ’ ένα βαθμό συνεπάγεται μια εθνική γραμμή, με συνέχεια και συνέπεια στις στρατηγικές επιδιώξεις, αλλά πάντα είναι σημαντικό το πρόσημο του κυβερνητικού συνασπισμού καθώς και τα πρόσωπα τα οποία θα έχεις απέναντί σου σε μια διαπραγμάτευση. Στο τέλος του προγράμματος θα ξαναδούμε όλα τα δημοσιονομικά και αναπτυξιακά δεδομένα όπως θα έχουν διαμορφωθεί και θεωρώ ότι έχουμε ισχυρά επιχειρήματα αλλά και ερείσματα χάρη στη συμφωνία για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους, στη βάση των οποίων μπορούν ενδεχομένως να διαμορφωθούν καλύτεροι όροι για την εξυπηρέτηση του (χρέους).
Ερ.: Επενδύσεις -ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας είναι οι μεγάλες προκλήσεις για την κυβέρνηση. Ποιες πρωτοβουλίες θα ληφθούν για την αλλαγή του τοπίου;
Απ.: Η μείωση της ανεργίας είναι απόλυτη προτεραιότητα αυτής της κυβέρνησης. Υπενθυμίζω ότι τον Ιανουάριο του 2015 ήταν στο 25,8% και σήμερα, τρία χρόνια μετά, βρίσκεται στο 20,5%. Είναι κοινή αντίληψη πια ότι για να συνεχιστεί η αναχαίτιση της ανεργίας, ο μόνος ασφαλής δρόμος είναι η ανάκαμψη των επενδύσεων, των ξένων και βεβαίως των εγχώριων. Για το σκοπό αυτό προχωρήσαμε σ’ ένα ευρύ πλέγμα παρεμβάσεων που αφορούν τη ρευστότητα και τα χρηματοδοτικά εργαλεία, την ενίσχυση των δημοσίων επενδύσεων, την κατάρτιση ενός σύγχρονου αναπτυξιακού νόμου, την επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων, τη σταθεροποίηση του φορολογικού πλαισίου, τον εκσυγχρονισμό του δημοσίου, την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος, το άνοιγμα αγορών κ.α.
Θέλουμε να αποφύγουμε τη δημιουργία φτηνού εργατικού δυναμικού απλώς και μόνο για να καταγραφεί μια γρήγορη, στατιστική πτώση της ανεργίας. Αντίθετα εφαρμόζουμε προγράμματα κατάρτισης και επένδυσης στις δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας. Αυτά θα συμβάλουν μακροπρόθεσμα στους διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξης μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας της εργασίας και θα εγγυηθούν την αξιοπρεπή αποζημίωση της εργασίας και την ανάκτηση των απωλειών που επισώρευσε η κρίση.
Ερ.: Βλέπετε δυνατότητα να μην μειωθούν οι συντάξεις;
Απ.: Η απομείωση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις από το 2019, συμφωνήθηκε προκειμένου να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση και να ικανοποιηθεί η απαίτηση συγκεκριμένου μέλους της πλευράς των θεσμών, το οποίο αμφισβητούσε την ικανότητα επίτευξης των συμφωνημένων δημοσιονομικών στόχων. Η οποιαδήποτε συζήτηση για την ματαίωση της συγκεκριμένης δέσμευσης είναι άκαιρη, ειδικά πριν το κλείσιμο του προγράμματος και την τελική διαμόρφωση των πολιτικών συσχετισμών σε διεθνές επίπεδο.
Αν το θέμα ήταν αμιγώς οικονομικό, θα σας έλεγα ότι η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, τα καλύτερα δημοσιονομικά αποτελέσματα, η επίτευξη πλεονάσματος στον ΕΦΚΑ και οι μελλοντικές προβολές της συνταξιοδοτικής δαπάνης ως ποσοστό του ΑΕΠ δημιουργούν τις προϋποθέσεις επανεξέτασης του μέτρου. Τα τελευταία δυο χρόνια, καταφέραμε να συνδέσουμε την πορεία της οικονομίας με την επιστροφή στην κοινωνία, με στοχευμένο τρόπο, ενός μεγάλου μέρους της υπέρβασης των δημοσιονομικών στόχων με τη μορφή έκτακτου κοινωνικού μερίσματος. Παράλληλα, έχουμε ήδη νομοθετήσει για το 2019 τη σημαντική μείωση – έως μηδενισμό – της συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη ώστε να στηρίξουμε το εισόδημα των συνταξιούχων από την πλευρά των ανελαστικών εξόδων.
Ερ.: Και για τους μισθωτούς; Θα μπορούσε στο άμεσο μέλλον να αυξηθεί ο κατώτατος μισθός;
Απ.: Η αύξηση του κατώτατου μισθού δεν είναι ένα ζήτημα μιας στιγμιαίας απόφασης. Προϋποθέτει έναν λεπτομερή διάλογο με το σύνολο των εμπλεκόμενων μερών, κατάλληλη προετοιμασία, ανάλυση των δεδομένων και δημιουργία ενός μίγματος παρεμβάσεων προκειμένου η όποια απόφαση να επιφέρει μόνο θετικά αποτελέσματα.
Ο πολιτικός στόχος μας είναι γνωστός και αφορά την αύξηση του μεριδίου της εργασίας στο εθνικό παραγόμενο προϊόν με διατηρήσιμους όρους και αυτό προϋποθέτει «επένδυση» στην παιδεία, στην καινοτομία και το ανθρώπινο κεφάλαιο, προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων και μια οικονομία που προσελκύει επενδύσεις και αναπτύσσεται σταθερά. Εκτιμώ ότι οι σχετικές προϋποθέσεις διαμορφώνονται σταδιακά και τούτο θα μας επιτρέψει στο εγγύς μέλλον να εκκινήσουμε τον αναγκαίο διάλογο και για τον κατώτατο μισθό.
Ερ.: Για να επανέλθουμε στο γενικό, κύριε υπουργέ, ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος δεν βλέπει και τόσο …καθαρή έξοδο από τα Μνημόνια. Αντιθέτως εισηγείται, ως γνωστόν, την υπαγωγή της χώρας σε προληπτικό πρόγραμμα στήριξης μετά το πέρας του μνημονίου. Με ποια επιχειρήματα θα επιχειρούσατε να τον πείσετε ότι η προοπτική μπορεί να είναι καλύτερη από εκείνην που παρουσίασε;
Απ.: Η κυβέρνηση, σε συνεργασία με τον ΟΔΔΗΧ και εις γνώσιν των θεσμών, έχει διαμορφώσει ένα πλήρη σχεδιασμό για την καθαρή έξοδο της χώρας στις αγορές χωρίς την ανάγκη στήριξης σε μια προληπτική πιστωτική γραμμή από τον Αύγουστο του 2018. Αυτός περιλαμβάνει συγκεκριμένα βήματα όπως οι τακτικές εκδόσεις ελληνικών ομολόγων και η διαμόρφωση ενός κεφαλαιακού αποθέματος, που να υπενθυμίσω ότι η σχετική αναφορά δημιουργίας του, εμπεριέχεται στην απόφαση του Eurogroup του Ιουνίου του 2017. Όπως θα έχετε παρατηρήσει, οι αγορές ήδη δείχνουν να επικυρώνουν αυτή τη στρατηγική και νομίζω δεν βοηθά η εσωτερική αμφιθυμία, ειδικά όσο αυτή η προσπάθεια βρίσκεται σε εξέλιξη. Παράλληλα όπως προείπα, παραμένουμε προσηλωμένοι στα χρονοδιαγράμματα για το επιτυχές κλείσιμο του προγράμματος τον ερχόμενο Αύγουστο. Ταυτόχρονα σχεδιάζουμε την δική μας στρατηγική, το δικό μας εθνικό οδικό χάρτη, για την μεταμνημονιακή εποχή που θα αποδεικνύει τις προθέσεις μας για συνέχιση των προσπαθειών μας για τον αναγκαίο μετασχηματισμό της οικονομίας, την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους και την μεταρρύθμιση βασικών τομέων όπως η παιδεία, η δικαιοσύνη κ.α.
Ερ.: Και μια τελευταία ερώτηση για το… παρελθόν. Υπάρχει κάποια στιγμή από τις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους που δεν θα ξεχάσετε και μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας;
Απ.: Υπήρχαν αρκετές δύσκολες και έντονες συζητήσεις που πολλές φορές «τέσταραν» τα όρια μας. Ωστόσο υπήρχαν και πολλές καλές στιγμές, που έχουν το αποτύπωμα τους. Εκείνο που «κρατάω» είναι ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία γνώρισα πολλούς ιδιαίτερα χαρισματικούς ανθρώπους, και με ορισμένους από αυτούς έχω αναπτύξει μια ιδιαίτερη σχέση που θα μείνει για το υπόλοιπο της ζωής μου.