«Τσίμπησε» το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ UPD 11:28 20/02/19, 11:25

Έλλειμμα 5,3 δισεκ. ευρώ εμφάνισε το 2018 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, μεγαλύτερο κατά 2,1 δισεκ. ευρώ από εκείνο του 2017, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας.

Όπως ανακοίνωσε η ΤτΕ, η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην επιδείνωση των ισοζυγίων αγαθών και πρωτογενών εισοδημάτων, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη βελτίωση κυρίως του ισοζυγίου υπηρεσιών και δευτερευόντως του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε κατά 2,7 δισεκ. ευρώ, παρά τη συνεχιζόμενη ανοδική πορεία των εξαγωγών, καθώς επιταχύνθηκαν και οι εισαγωγές σε σχέση με το 2017 (σε τρέχουσες τιμές). Σε σταθερές τιμές, οι συνολικές εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 7,1% (οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 10,3%) και οι συνολικές εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 7,1% (οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 9,2%).

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 1,3 δισεκ. ευρώ, λόγω της βελτίωσης πρωτίστως του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και δευτερευόντως του ισοζυγίου μεταφορών, ενώ το ισοζύγιο λοιπών υπηρεσιών επιδεινώθηκε. Ειδικότερα, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις σημείωσαν άνοδο κατά 10,8% και 10,1% αντίστοιχα. Επίσης, άνοδο κατά 14,9% σημείωσαν και οι εισπράξεις από μεταφορές.

Τέλος, το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων υπερδιπλασιάστηκε σε σχέση με το 2017, κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων περιορίστηκε λόγω της βελτίωσης του ισοζυγίου της γενικής κυβέρνησης.

Τον Δεκέμβριο του 2018, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών κατέγραψε έλλειμμα 1,5 δισεκ. ευρώ, αυξημένο κατά 41 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2017. Η διεύρυνση του ελλείμματος οφείλεται στην επιδείνωση του ισοζυγίου αγαθών, ενώ τα ισοζύγια υπηρεσιών και πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων παρουσίασαν βελτίωση.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε, πρωτίστως λόγω της επιδείνωσης του ισοζυγίου αγαθών χωρίς καύσιμα και δευτερευόντως λόγω της επιδείνωσης του ισοζυγίου καυσίμων. Σημειώνεται ότι σε σταθερές τιμές οι συνολικές εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 3,5% (οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρέμειναν αμετάβλητες) και οι συνολικές εισαγωγές αγαθών μειώθηκαν οριακά (οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 3,4%).

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών παρουσίασε μικρή άνοδο, λόγω της βελτίωσης του ισοζυγίου μεταφορών, η οποία οφείλεται στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από θαλάσσιες μεταφορές κατά 13,9% σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2017. Η βελτίωση του ισοζυγίου μεταφορών αντισταθμίστηκε μερικώς από την επιδείνωση αφενός του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών και αφετέρου του ταξιδιωτικού ισοζυγίου. Όσον αφορά το τελευταίο, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών και οι σχετικές εισπράξεις παρουσίασαν αύξηση κατά 16,8% και 40% αντίστοιχα, αλλά οι σχετικές πληρωμές αυξήθηκαν περισσότερο (κατά 53,2%).

Τέλος, η βελτίωση του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων οφείλεται στη μείωση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.

Ισοζύγιο Κεφαλαίων

Το Δεκέμβριο του 2018, το ισοζύγιο κεφαλαίων κατέγραψε έλλειμμα 34 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος τον αντίστοιχο μήνα του 2017, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης. Το 2018 σημειώθηκε συρρίκνωση του πλεονάσματος σε σχέση με το 2017, λόγω της ταυτόχρονης μείωσης των καθαρών εισπράξεων της γενικής κυβέρνησης και της αύξησης των καθαρών πληρωμών των λοιπών τομέων.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων

Το Δεκέμβριο του 2018, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) κατέγραψε έλλειμμα 1,6 δισεκ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 545 εκατ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο του Δεκεμβρίου του 2017. Για το 2018, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων παρουσίασε έλλειμμα 4,9 δισεκ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 2,2 δισεκ. ευρώ το 2017.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Το Δεκέμβριο του 2018, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, σημειώθηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατά 102 εκατ. ευρώ, με σημαντικότερη συναλλαγή τη συμμετοχή της Alpha Bank στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της AGI-CYPRE ERMIS LTD (Κύπρος). Οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού (άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα) σημείωσαν άνοδο κατά 287 εκατ. ευρώ. Η σημαντικότερη συναλλαγή αφορά τη συμμετοχή των εταιριών Snam S.p.A. (Ιταλία), Enagás Internacional S.L.U. (Ισπανία) και Fluxys S.A. (Βέλγιο) στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της ελληνικής κοινοπραξίας SENFLUGA Energy Infrastructure Holdings S.A. με σκοπό τη μερική εξαγορά της ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου Α.Ε.).

Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου σημειώθηκε αύξηση στις απαιτήσεις έναντι του εξωτερικού κατά 719 εκατ. ευρώ, καθώς καταγράφηκε αύξηση (κατά 560 εκατ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα του εξωτερικού, ενώ οι τοποθετήσεις σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων μειώθηκαν (κατά 145 εκατ. ευρώ). Η μείωση των υποχρεώσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στη μείωση (κατά 166 εκατ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην αύξηση (κατά 186 εκατ. ευρώ) των δανειακών υποχρεώσεων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους. Η αύξηση των υποχρεώσεων έναντι του εξωτερικού αντανακλά κυρίως την αύξηση (κατά 2,8 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εσωτερικό.

Το 2018, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις και υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού – οι τελευταίες αντιπροσωπεύουν ξένες άμεσες επενδύσεις – κατέγραψαν αύξηση κατά 753 εκατ. ευρώ και 3,6 δισεκ. ευρώ αντίστοιχα.

Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην αύξηση (κατά 1,5 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού, η οποία αντισταθμίστηκε σχεδόν κατά το ήμισυ από τη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται κυρίως στην αύξηση (κατά 1,5 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση (κατά 3,3 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό και στη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με τη διακράτηση τραπεζογραμματίων. Η μείωση των υποχρεώσεων έναντι του εξωτερικού αντανακλά κυρίως τη μείωση (κατά 20,8 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), η οποία αντισταθμίστηκε από την αύξηση (κατά 20,9 δισεκ. ευρώ) των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους.

Στο τέλος του 2018, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας σημείωσαν μικρή αύξηση σε σχέση με το επίπεδο που είχαν διαμορφωθεί στο τέλος του 2017 (6,6 δισεκ. ευρώ, έναντι 6,5 δισεκ. ευρώ), κυρίως λόγω μεταβολών στην αποτίμησή τους.