Σκηνικό ρήξης με το ΔΝΤ
Κυβέρνηση και Τράπεζα της Ελλάδος, κάθε μία για τους δικούς λόγους, στέλνουν μήνυμα στο ΔΝΤ να φύγει από την Ελλάδα!
Λίγο πριν από την έναρξη του τρίτου γύρου αξιολόγησης ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, στέλνει μήνυμα στην τρόικα, μέσω του "Βήματος της Κυριακής".
Ο κ. Στουρνάρας, σύμφωνα με το δημοσίευμα, απευθυνόμενος στους εκπροσώπους των δανειστών αναφέρει: "Το ΔΝΤ αν θέλει να φύγει, ας φύγει. Δεν τους χρειαζόμαστε πια".
Ανησυχία προκαλεί, στην Τράπεζα της Ελλάδος επιμονή του ΔΝΤ να ζητά εξέταση της κεφαλαιακής επάρκειας των ελληνικών τραπεζών και να στέλνει σήμα για νέα ανακεφαλαιοποίηση.
Το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι στο πρόγραμμα θα πρέπει να παραμείνει ένα αποθεματικό της τάξεως των 10 δισ. ευρώ προκειμένου να χρησιμοποιηθεί από τις τράπεζες για να αντιμετωπίσουν πιο αποτελεσματικά το οξύ πρόβλημα των κόκκινων δανείων. Στο πλαίσιο αυτό έχει ήδη ζητήσει να διενεργηθεί νέος κύκλος τεστ αντοχής στις τράπεζες (stress tests) πριν την ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM.
Οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να διαθέτουν ένα απόθεμα κεφαλαίων 10 δισ. ευρώ (5,5%% του ΑΕΠ του 2016) για να καλυφθούν πιθανές πρόσθετες ανάγκες τραπεζικής στήριξης, αλλά το ποσό αυτό μπορεί να μην είναι επαρκές τονίζει χαρακτηριστικά το Ταμείο.
Η υπόθεση της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, παρότι αποφεύγεται να αξιολογηθεί ως τέτοια, αποτελεί κεντρικό σημείο των επιφυλάξεων του ΔΝΤ για τη μεσομακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών στηρίζεται, μεταξύ άλλων, σε μεγάλο βαθμό σε κεφάλαια αμφίβολης ποιότητας, όπως, π.χ., ο αναβαλλόμενος φόρος, αλλά και σε προβλέψεις για την εκκαθάριση του υψηλού ποσοστού "κόκκινων" δανείων, που δεν θεωρεί ρεαλιστικές σε ένα τόσο αυστηρό δημοσιονομικό περιβάλλον (υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα) όσο το προβλεπόμενο από τη συμφωνία της 15ης Ιουνίου.
Αντίθετα, η ΕΚΤ, ο ESM και η Κομισιόν, δηλαδή το ευρωπαϊκό σκέλος των "θεσμών", όχι μόνο υποστηρίζουν διαφορετικές εκτιμήσεις για τη δημοσιονομική εξέλιξη της οικονομίας και το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα, αλλά επιπλέον θεωρούν απορριπτέα την παρέμβαση του ΔΝΤ, ειδικά όσον αφορά τις τράπεζες και τις εκτιμήσεις της Eurostat/ESM.
Στο πλαίσιο αυτό, και εφόσον δεν υπάρξουν αλλαγές στη στάση αυτή του ΔΝΤ, η προοπτική που είναι ήδη στα "συρτάρια" του ESM είναι η σταδιακή και ομαλή αντικατάσταση του ΔΝΤ από τον ίδιον, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας-πακέτο, που θα περιλαμβάνει και την εξαγορά των δανείων του ΔΝΤ προς την Ελλάδα, από τα "περισσεύματα" του εν εξελίξει δανείου των 86 δισ. ευρώ.
Η ανησυχία της κυβέρνησης
Την ίδια ώρα ανησυχία επικρατεί στους κόλπους της κυβέρνησης το ενδεχόμενο το ΔΝΤ να απαιτήσει τη λήψη επιπλέον μέτρων.
Το ΔΝΤ δεν έχει πάψει να αμφισβητεί του στόχους για το πλεόνασμα του 3,5% και αναμένεται να διατηρήσει την ίδια άποψη γεγονός που, εάν όχι το Φθινόπωρο, αλλά σίγουρα στις αρχές τους επομένου έτους, θα οδηγήσει σε νέες απαιτήσεις για λήψη δημοσιονομικών μέτρων.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ταμείου, υπάρχει δημοσιονομικό κενό γύρω στα 2 δισ. ευρώ καθώς υποστηρίζει ότι τα νούμερα του επομένου έτους δεν βγαίνουν.
Εάν το ταμείο θέσει θέμα νέων μέτρων αυτό θα δυναμιτίσει την αξιολόγηση με αρνητικές συνέπειες για την πορεία της οικονομίας και την επιστροφή της χώρας στην κανονικότητα.
Μεγάλη ανησυχία επικρατεί στο ΥΠΟΙΚ για το ενδεχόμενο το ΔΝΤ να ζητήσει την εφαρμογή της μείωσης του αφορολόγητου από το 2018.
Στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο νέων μέτρων, δηλώνοντας πρόσφατα ότι υπάρχουν πολύ λίγα μέτρα που πρέπει ακόμη να ληφθούν στο δημοσιονομικό μέτωπο. Άλλωστε στην επιστολή προθέσεων που απεστάλη στην επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ με την οποία ζητείται η συμμετοχή του Ταμείου στο τρίτο Μνημόνιο, η κυβέρνηση αναλαμβάνει τη δέσμευση να εφαρμόσει και νέα δημοσιονομικά μέτρα αν δεν επιτευχθούν οι στόχοι.
Η αλήθεια είναι ότι με τη δημοσιοποίηση της έκθεσής του με την οποία χαρακτηρίζεται εξαιρετικά μη βιώσιμο το ελληνικό δημόσιο χρέος, το ΔΝΤ θα έχει θέσει τις συντεταγμένες στις οποίες θα κινηθεί στις επερχόμενες νέες διαπραγματεύσεις για την τρίτη αξιολόγηση. Αρμόδιοι παράγοντες που έχουν λάβει γνώση των προθέσεων του Ταμείου, εκτιμούν ότι οι απεσταλμένοι του με όπλο τη μη βιωσιμότητα θα εξακολουθήσουν να πιέζουν τους Ευρωπαίους για την οριστικοποίηση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους.