Νέα μέτρα, ακόμη και... πρόγραμμα (!) φέρνει η περιλάλητη «έξοδος»
Ένα νέο μνημόνιο, αλλά χωρίς λεφτά, «ράβουν» σήμερα στο Eurogroup οι δανειστές για την Ελλάδα. H «καθαρή έξοδος» συνοδεύεται από πλειονότητα όρων, ενισχυμένη εποπτεία και «ολίγη» από ελάφρυνση χρέους.
Την ίδια ώρα, η μεταμνημονιακη εποπτεία μπορεί να φέρει και νέα μέτρα, ακόμη και ένα νέο… μνημόνιο!
Οι θεσμοί, δηλαδή, θα μπορούν να ζητούν νέα μέτρα και μετά την «έξοδο»!
Άλλωστε, το σχέδιο του κειμένου της μεταμνημονιακης εποπτείας, το οποίο θα βρεθεί στο τραπέζι του Eurogroup, προβλέπει ασφυκτική επιτήρηση, που θα συνοδεύεται από πολύ συγκεκριμένες δεσμεύσεις, χρονοδιαγράμματα, αλλά και από ποινές, σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν τηρήσει τα συμφωνηθέν, δεσμεύοντας τη χώρα σε μία σειρά μεταρρυθμίσεων μέχρι και το 2022.
Το καθεστώς αυτό υπό το οποίο θα βρεθεί η Ελλάδα, μετά τη λήξη του προγράμματος τον ερχόμενο Αύγουστο και θα αποφασιστεί κατά τη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup έχει πολύ μεγάλη διαφορά από τη μεταπρογραμματική εποπτεία, που ίσχυσε για άλλες χώρες, οι οποίες βγήκαν από τα μνημόνια.
Με βάση τον κανονισμό του 2013 της ΕΕ (τον 472), υπάρχει διάκριση μεταξύ ενισχυμένης εποπτείας και μεταπρογραμματικής εποπτείας.
Η Ελλάδα εάν εξακολουθεί να αποτελεί εστία κινδύνου για την ΕΕ, μπορεί να εμπλακεί το ΔΝΤ, θα χρειαστούν 4 εκθέσεις παρακολούθησης ανά έτος, ενώ στο μέλλον, όπως λέει ο κανονισμός, μπορεί να ζητηθεί να εγκριθούν νέα μέτρα ή να σχεδιαστεί νέο πρόγραμμα προσαρμογής.
Αντιθέτως, η μεταπρογραμματική εποπτεία - άρθρο 14 του σχετικού κανονισμού - σηματοδοτεί τη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του κράτους μέλους, προκειμένου αυτό να έχει τη δυνατότητα να αποπληρώσει το 75% της χρηματοδοτικής συνδρομής, που έχει λάβει.
Η «ενισχυμένη επιτήρηση», που βασίζεται στον Κανονισμό 472/2013 (δημοσιονομικό σύμφωνο), περιλαμβάνει όρους και ρήτρες παρακολούθησης πολύ πιο αυστηρές σε σχέση με τα άλλα κράτη, που έχουν βγει από τα δεσμά του μνημονίου.
Ο Κανονισμός ορίζει ότι η ενισχυμένη εποπτεία εφαρμόζεται, «προκειμένου να αποφευχθεί η μετάδοση των επιπτώσεων από ένα κράτος μέλος που αντιμετωπίζει ή απειλείται από σοβαρές δυσκολίες αναφορικά με τη χρηματοοικονομική του σταθερότητα στην υπόλοιπη ζώνη του ευρώ και, ευρύτερα, στην Ένωση στο σύνολο.
Τα κράτη μέλη που υπόκεινται σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας θα πρέπει να μπορούν επίσης να θεσπίζουν μέτρα για την αντιμετώπιση των αιτίων ή των πιθανών αιτίων των δυσχερειών τους. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλες οι συστάσεις που τους γίνονται στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος ή της διαδικασίας για τις υπερβολικές μακροοικονομικές ανισορροπίες.
Όταν η Επιτροπή εκτιμά αν ένα κράτος μέλος απειλείται με σοβαρές δυσκολίες αναφορικά με τη χρηματοοικονομική του σταθερότητα, χρησιμοποιεί, μεταξύ άλλων παραμέτρων, τον μηχανισμό έγκαιρης προειδοποίησης σχετικά με την πρόληψη και τη διόρθωση των υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών ή, όταν υπάρχει, την πιο πρόσφατη ενδελεχή επισκόπηση.
Το κράτος μέλος που υπόκειται σε ενισχυμένη εποπτεία, μετά από διαβούλευση και σε συνεργασία με την Επιτροπή, η οποία ενεργεί σε συνεννόηση με την ΕΚΤ, τις ΕΕΑ, το ΕΣΣΚ και, όπου είναι σκόπιμο, το ΔΝΤ, εγκρίνει μέτρα που στοχεύουν στην αντιμετώπιση των πηγών ή των δυνητικών πηγών των δυσκολιών.
Η στενότερη παρακολούθηση της δημοσιονομικής κατάστασης εφαρμόζεται σε κράτος μέλος, που υπόκειται σε ενισχυμένη εποπτεία, ασχέτως της ύπαρξης υπερβολικού ελλείμματος στο εν λόγω κράτος μέλος. Η έκθεση υποβάλλεται σε τριμηνιαία βάση.
Η Επιτροπή, σε συνεννόηση με την ΕΚΤ και τις αρμόδιες ΕΕΑ και, όταν είναι σκόπιμο, το ΔΝΤ, πραγματοποιεί τακτικές αποστολές επιθεώρησης στο κράτος μέλος που υπόκειται σε ενισχυμένη εποπτεία, προκειμένου να επαληθεύσει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί από το εν λόγω κράτος μέλος όσον αφορά την εφαρμογή των μέτρων. Η Επιτροπή κοινοποιεί ανά τρίμηνο την εκτίμησή της στην αρμόδια επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την ΟΔΕ. Στην εν λόγω εκτίμηση, εξετάζει, ειδικότερα, αν χρειάζονται περαιτέρω μέτρα.