Χρέος: Ρυθμίσεις υπό όρους και με… μεταφορά προαπαιτούμενων
Τα μέτρα για τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους, όποτε και εάν αποφασιστούν , θα αρχίσουν να υλοποιούνται μετά το τέλος του Μνημονίου και θα συνδέονται όχι μόνο από αυστηρές μεταρρυθμίσεις, αλλά και με την υλοποίηση όσων προαπαιτούμενων από τα 88 της τελευταίας αξιολόγησης δεν θα έχουν ολοκληρωθεί έως τον ερχόμενο Αύγουστο.
Σε γενικές γραμμές, το βασικό σενάριο που συζητείται, είναι να έχουμε ένα πρόγραμμα μεταμνημονιακής παρακολούθησης (post programme surveyance), με κορμό όσα έχουν ήδη συμφωνηθεί με τους δανειστές, αλλά δεν προβλέπεται να υλοποιούνται για τεχνικούς λόγους είτε μέχρι το Eurogroup της 21ης Ιουνίου (ορόσημο για την κυβέρνηση Τσίπρα) είτε μέχρι τις 21 Αυγούστου, οπότε εκπνέει το πρόγραμμα (π.χ. τομεάρχες στο Δημόσιο, κτηματολόγιο, άδεια καζίνου που είναι προϋπόθεση για την ανταλλαγή μετοχών στο Ελληνικό κ.λπ.).
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι θεσμοί θέτουν αυστηρούς όρους για τις ιδιωτικοποιήσεις, τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα, τις προσλήψεις στο Δημόσιο, τα «κόκκινα» δάνεια και τα πλεονάσματα με αντάλλαγμα την ελάφρυνση του χρέους.
Ειδικότερα, για να μας δώσουν οι θεσμοί τα μέτρα ελάφρυνσης, η Αθήνα θα πρέπει να δεσμευτεί για α) την τήρηση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ μέχρι και το 2022 και 2% του ΑΕΠ για τα επόμενα χρόνια, β)για την πλήρη υλοποίηση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, γ)για καμία πρόσληψη πέραν των ορίων που έχουν τεθεί ανάλογα με τις αποχωρήσεις, δ) για αυξήσεις στον ιδιωτικό τομέα μόνο με βάση την αύξηση της παραγωγικότητας-η αύξηση των κατώτατου μισθού δεν θα γίνεται με αποκλειστικό κριτήριο τις αποφάσεις των κοινωνικών εταίρων αλλά με γνώμονα την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και την πορεία μείωσης της ανεργίας.
Οι σχετικές συζητήσεις αναμένεται να κορυφωθούν στο περιθώριο της Εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στις 20-22 Απριλίου στην Ουάσινγκτον, ενώ οι αρμόδιοι αξιωματούχοι εκφράζουν την πεποίθηση ότι στη συνέχεια, το Ταμείο θα είναι σε θέση να ενεργοποιήσει το πρόγραμμά του με την Ελλάδα.
Πάντως, ο πήχης προσδοκιών για την επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές έχει περιοριστεί σημαντικά, έτσι ώστε αφενός το Ταμείο να δώσει «σφραγίδα» βιωσιμότητας κι αφετέρου η Ελλάδα να κερδίσει ουσιαστική ελάφρυνση, αν και το ΔΝΤ επιδιώκει μία πολύ πιο γενναιόδωρη… ρύθμιση, την οποία ωστόσο η Ευρωζώνη δεν φαίνεται διατεθειμένη να δώσει.
Το Ταμείο εξακολουθεί να εκτιμά πως η χώρα θα έχει χαμηλό μακροπρόθεσμο ρυθμό ανάπτυξης και πως δεν θα μπορεί να διατηρήσει υψηλά πλεονάσματα, πάνω από 1,5% του ΑΕΠ, σε βάθος χρόνου, εξηγώντας, γιατί χρειάζεται μεγάλη ελάφρυνση χρέους, με μέτρα επώδυνα για τους πιστωτές, όπως θα ήταν η παράταση της περιόδου χάριτος για την πληρωμή τόκων στα δάνεια του EFSF κατά 10-15 χρόνια.
Το σενάριο της σταδιακής ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους μετά το 2018 δεν βρίσκει σύμφωνο το Ταμείο, παρότι αποτελεί τη βασική επιλογή της Ευρώπης για τη μετά το μνημόνιο εποχή της Ελλάδας.
Το σχέδιο προβλέπει ότι το σημαντικότερο μεσοπρόθεσμο μέτρο ελάφρυνσης του χρέους, η επιμήκυνση της περιόδου χάριτος των δανείων του EFSF (δεύτερο μνημόνιο) θα ενεργοποιηθεί τμηματικά, σε βάθος τριετίας, υπό τον όρο ότι η Ελλάδα θα περνά τους μεταμνημονιακούς ελέγχους στην οικονομία και θα εφαρμόζει ορισμένες προσυμφωνημένες μεταρρυθμίσεις.
Αυτό που θα πρέπει να σημειωθεί είναι ότι όποια ελάφρυνση του χρέους αποφασιστεί δεν θα γίνει χωρίς όρους.