Η αλήθεια για το χρέος: Η ελάφρυνση, η βιωσιμότητα και οι «αντεγκλήσεις»
05/04/18, 08:00
«Η Αθήνα πιο κοντά από ποτέ στην ελάφρυνση του χρέους» ήταν ο τίτλος στα περισσότερα ελληνικά ΜΜΕ, τα οποία αναπαρήγαγαν τις πληροφορίες της «Handelsblatt» περί πρότασης τριών αξόνων Γαλλίας-ESM με ρήτρα ανάπτυξης.
Τους… «πανηγυρισμούς», ωστόσο, «πάγωσε» ο εκπρόσωπος της Άγγελας Μέρκελ, ο οποίος έστειλε το εξής σαφές μήνυμα: «τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους θα εξεταστούν μετά το τέλος του προγράμματος, αν η ανάλυση βιωσιμότητας που πρόκειται να συνταχθεί, δείξει ότι υπάρχει ανάγκη για την υιοθέτησή τους».
Προκύπτει, λοιπόν, το ερώτημα: πώς θα συμφωνηθεί μία «γενναία» ελάφρυνση, εάν δεν υπάρξει έκθεση βιωσιμότητας του από το ΔΝΤ, την ώρα μάλιστα που το Ταμείο και οι Ευρωπαίοι εκφράζουν εκ διαμέτρου αντίθετη άποψη επί του θέματος του χρέους; Η ΕΕ επισημαίνει πως δεν είναι τίθεται ζήτημα προτεραιότητας, η Ουάσινγκτον βάζει ως απαράβατο όρο την ελάφρυνση, για να ενεργοποιήσει το ελληνικό πρόγραμμα.
Ο πήχης προσδοκιών για την επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές έχουν περιοριστεί σημαντικά, έτσι ώστε αφενός το Ταμείο να δώσει «σφραγίδα» βιωσιμότητας κι αφετέρου η Ελλάδα να κερδίσει ουσιαστική ελάφρυνση, αν και το ΔΝΤ επιδιώκει μία πολύ πιο γενναιόδωρη… ρύθμιση, την οποία ωστόσο η Ευρωζώνη δεν φαίνεται διατεθειμένη να δώσει.
Το Ταμείο εξακολουθεί να εκτιμά πως η χώρα θα έχει χαμηλό μακροπρόθεσμο ρυθμό ανάπτυξης και πως δεν θα μπορεί να διατηρήσει υψηλά πλεονάσματα, πάνω από 1,5% του ΑΕΠ, σε βάθος χρόνου, εξηγώντας, γιατί χρειάζεται μεγάλη ελάφρυνση χρέους, με μέτρα επώδυνα για τους πιστωτές, όπως θα ήταν η παράταση της περιόδου χάριτος για την πληρωμή τόκων στα δάνεια του EFSF κατά 10-15 χρόνια.
«Έχουμε κάνει πολύ πρόοδο στο θέμα του χρέους αν κοιτάξεις πίσω στο 2015. Όμως, δεν έχουν καλυφθεί όλες οι διαφορές και δουλεύουμε σκληρά για ένα καλό αποτέλεσμα στο θέμα, ώστε η χώρα να συνεχίσει τη διατηρήσιμη ανάπτυξη», δήλωσε πρόσφατα ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Τζέρι Ράις.
Το ελληνικό χρέος έχει γίνει πεδίο αντιπαράθεσης ανάμεσα στους Ευρωπαίους δανειστές και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με κίνδυνο να μεταφερθεί ο… λογαριασμός της σύγκρουσης των ισχυρών στην Ελλάδα, υπό τη μορφή του υψηλού κόστους δανεισμού μετά τη λήξη του μνημονίου.
Το σενάριο της σταδιακής ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους μετά το 2018 δεν βρίσκει σύμφωνο το Ταμείο, παρότι αποτελεί τη βασική επιλογή της Ευρώπης για τη μετά το μνημόνιο εποχή της Ελλάδας.
Το σχέδιο προβλέπει ότι το σημαντικότερο μεσοπρόθεσμο μέτρο ελάφρυνσης του χρέους, η επιμήκυνση της περιόδου χάριτος των δανείων του EFSF (δεύτερο μνημόνιο) θα ενεργοποιηθεί τμηματικά, σε βάθος τριετίας, υπό τον όρο ότι η Ελλάδα θα περνά τους μεταμνημονιακούς ελέγχους στην οικονομία και θα εφαρμόζει ορισμένες προσυμφωνημένες μεταρρυθμίσεις.
Αυτό που θα πρέπει να σημειωθεί είναι ότι όποια ελάφρυνση του χρέους αποφασιστεί δεν θα γίνει χωρίς όρους.
