Οι «καυτοί» μήνες και τα «μέτωπα» στον δρόμο προς την «έξοδο»
Του Αλέξη Ρωμανού
Η κυβέρνηση σπεύδει να διαψεύσει τα δημοσιεύματα για παράταση του ελληνικού προγράμματος και μετά τον Αύγουστο του 2018.
Πρόθεση της, τουλάχιστον όπως διαρρέεται εκ των έσω, είναι να έχουν κλείσει όλα τα «καυτά», ανοιχτά θέματα κατά το τελικό "πόκερ" με τους δανειστές στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου.
Η επισήμανση αυτή έγινε από το υπουργείο Οικονομικών, στον απόηχο των πληροφοριών περί «καραμπολας» όσον αφορά στη λήξη του μνημονίου τον Αύγουστο. Στην περίπτωση που πράγματι, στην πορεία προς την έξοδο από το πρόγραμμα, σημειωνόταν εμπλοκή, τότε αυτό θα επιβάρυνε πολιτικά την κυβέρνηση και θα ήταν εμπόδιο στην έξοδο προς τις αγορές.
Πολιτικοί κι οικονομικοί αναλυτές «βλέπουν» πως στο τέλος του β’ εξαμήνου θα ξεκαθαρίσουν τα πράγματα για την Ελλάδα και θα πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη ορατότητα στα ανοιχτά μέτωπα, δηλαδή την δ’ αξιολόγηση, την ελάφρυνση του χρέους, τα αποτελέσματα τωνstress tests των ελληνικών τραπεζών και το status της χώρας μετά την λήξη του προγράμματος.
Ο Μάιος και ο Ιούνιος θα είναι πολύ κρίσιμοι μήνες για την Ελλάδα.
Η τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση του προγράμματος έχει ξεκινήσει επίσημα με στόχο να ολοκληρωθεί τον Μάιο, ενώ τοEurogroup στις 21 Ιουνίου 2018 είναι η τελευταία δυνατή προθεσμία. Τα 88 προαπαιτούμενα έχουν ήδη συνταχθεί στην πρόσφατη έκθεση συμμόρφωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτή θα είναι μία κρίσιμη αξιολόγηση, καθώς εκτός από την εισαγωγή ορισμένων ακανθωδών ζητημάτων, όπως οι ιδιωτικοποιήσεις και η απελευθέρωση του κλάδου της ενέργειας, ενέχει τον κίνδυνο να ζητήσει το ΔΝΤ να εφαρμοστεί η μείωση του αφορολόγητου το 2019 αντί το 2020, εάν αμφισβητηθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος του 3,5% του ΑΕΠ για το 2019.
Η πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας αναβαθμίστηκε μέχρι στιγμής από την S&P, την Moody’sκαι την Fitch, ενώ όλοι οι οίκοι αξιολόγησης διατηρούν θετικές προοπτικές, υποδηλώνοντας ότι θα υπάρξουν περαιτέρω αναβαθμίσεις στο εγγύς μέλλον.
Η κύρια εξέλιξη είναι η επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές με την έκδοση ενός νέου 7ετούς ομολόγου.
Το β’ τρίμηνο του 2018 και ιδιαίτερα ο Μάιος και ο Ιούνιος θα είναι κρίσιμοι για το θα συμβεί στη συνέχεια για την Ελλάδα. Η επιτυχής τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση του προγράμματος θα πρέπει να δώσει το πράσινο φως στην εκταμίευση μιας μεγάλης δόσης ύψους 11,7 δισ. ευρώ. Το θέμα της ελάφρυνσης του χρέους θα συζητηθεί τον Απρίλιο με στόχο την ολοκλήρωση του πλαισίου του μέχρι τον Ιούνιο, πριν από το τέλος του προγράμματος. Μερικά από τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους θα εξαρτηθούν από τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, ενώ κάποια άλλα θα μπορούσαν να συνδεθούν με τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας (εάν το ΑΕΠ απογοητεύσει, θα ενεργοποιηθούν τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους). Περαιτέρω παράταση της διάρκειας των δανείων του EFSF, με τη χρησιμοποίηση μέρους των αχρησιμοποίητων κεφαλαίων τουESM για την επαναγορά δανείων του ΔΝΤ (τα οποία έχουν μικρότερη διάρκεια και υψηλότερα επιτόκια), είναι μερικά από τα μέτρα που συζητήθηκαν μέχρι τώρα.
«Καίνε» τα δημοσιονομικά
Τον Μάιο προς Ιούνιο θα γίνει η συζήτηση για τα δημοσιονομικά (τα ήδη ψηφισθέντα μέτρα για τις συντάξεις και το αφορολόγητο για το 2019 και 2020, καθώς και για τα αντίμετρα). Η ελληνική πλευρά έχει ως «άσο στο μανίκι» το πολύ υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα για εφέτος, το οποίο υπολογίζουν σε 4% του ΑΕΠ (ή 2,9% του ΑΕΠ μετά την αφαίρεση του κοινωνικού μερίσματος και του «μαξιλαριού ασφαλείας»). Ωστόσο, έως τώρα το ΔΝΤ κάνει συστηματικά πολύ πιο χαμηλές προβλέψεις.
Στα υπόλοιπα «αγκάθια» είναι οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ μετά την αναμόρφωση των αντικειμενικών αξιών (η κυβέρνηση δεν θέλει επ’ ουδενί να πληγούν μικρομεσαίες περιοχές της χώρας), η αναθεώρηση του «νόμου Κατσέλη» (με την κυβέρνηση να ζητεί ενίσχυση της προστασίας των δανειοληπτών), η προώθηση «καυτών» ιδιωτικοποιήσεων κυρίως στον τομέα της ενέργειας (ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, λιγνιτικές μονάδες) και η αναμόρφωση των αναπηρικών επιδομάτων.