Μας ράβουν «μίνι - μνημόνιο» για το... χρέος

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 29/01/18, 08:02

Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ: « Αν όμως η Ελλάδα επιθυμεί περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους της, τότε θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα εφαρμόζονται τα συμφωνηθέντα, ότι δεν θα υπάρξει πισωγύρισμα μεταρρυθμίσεων και θα τηρηθούν οι υποσχέσεις σε σχέση με το πρωτογενές πλεόνασμα, με τις μελλοντικές φορολογικές πολιτικές, με τις ιδιωτικοποιήσεις, με τη μείωση των “κόκκινων” δανείων».

Το βασικό σχέδιο των Ευρωπαίων προβλέπει ότι το σημαντικότερο μεσοπρόθεσμο μέτρο ελάφρυνσης του χρέους, η επιμήκυνση της περιόδου χάριτος των δανείων του EFSF (δεύτερο μνημόνιο), θα ενεργοποιηθεί τμηματικά, σε βάθος τριετίας, υπό τον όρο ότι η Ελλάδα θα περνά τους μεταμνημονιακούς ελέγχους στην οικονομία και θα εφαρμόζει ορισμένες προσυμφωνημένες μεταρρυθμίσεις.

Με τον τρόπο αυτό, οι Ευρωπαίοι θέλουν να δημιουργήσουν ένα νέο, υβριδικό καθεστώς μεταμνημονιακής επιτήρησης, με χαρακτηριστικά που θα προσαρμοστούν στις –κατ’ αυτούς– ιδιαίτερες ανάγκες της Ελλάδας: η χώρα θα επιστρέψει μεν στις αγορές για τον δανεισμό της, αλλά ταυτόχρονα, η οικονομική πολιτική θα παραμένει «δεμένη» από τους πιστωτές, οπότε οι κυβερνήσεις θα γνωρίζουν ότι κάθε «στραβοπάτημα» θα έχει πολύ υψηλό κόστος, αφού θα χάνονται οι ελαφρύνσεις του χρέους και θα γίνεται ακριβότερος ο δανεισμός από την αγορά ή στη χειρότερη περίπτωση, θα χρειάζεται ένα νέο δάνειο με αυστηρούς όρους από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.

Η επινόηση αυτού του υβριδικού καθεστώτος έχει στόχο να προστατεύσει τους Ευρωπαίους δανειστές από μελλοντικά πολιτικά προβλήματα της Ελλάδας, κυρίως δηλαδή από ενδεχόμενες προσπάθειες κυβερνήσεων να ξεφύγουν από την περιοριστική δημοσιονομική πολιτική ή να αναστρέψουν ήδη εφαρμοσμένες μεταρρυθμίσεις.

Το ελληνικό χρέος έχει γίνει πεδίο αντιπαράθεσης ανάμεσα στους Ευρωπαίους δανειστές και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με κίνδυνο να μεταφερθεί ο… λογαριασμός της σύγκρουσης των ισχυρών στην Ελλάδα, υπό τη μορφή του υψηλού κόστους δανεισμού μετά τη λήξη του μνημονίου. Το σενάριο της σταδιακής ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους μετά το 2018 δεν βρίσκει σύμφωνο το Ταμείο, παρότι αποτελεί τη βασική επιλογή της Ευρώπης για τη μετά το μνημόνιο εποχή της Ελλάδας.

Σύμφωνα με πληροφορίες όμως το Ταμείο έχει ξεκαθαρίσει στους Ευρωπαίους ότι δεν μπορεί να προσυπογράψει αυτό το σχέδιο, γιατί δεν παρέχει επαρκή ορατότητα για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους, η οποία θα υπόκειται –και πάλι– σε σύνθετες πολιτικές αποφάσεις των Ευρωπαίων δανειστών.

Το Ταμείο απαιτεί μια «καθαρή λύση», δηλαδή μια απόφαση που θα ληφθεί το καλοκαίρι του 2018, και πάντως πριν τη λήξη του παρόντος ευρωπαϊκού προγράμματος, η οποία θα προβλέπει μια σημαντική επιμήκυνση της περιόδου χάριτος των δανείων του EFSF, τουλάχιστον κατά 10 χρόνια, αν όχι κατά 15.