Οι «άμυνες» ενάντια στους πλειστηριασμούς για χρέη στο δημόσιο
15/01/18, 07:31
Ο γνωστός και ως νόμος Κατσέλη – Σταθάκη (ήταν «νόμος Κατσέλη» που αναθεωρήθηκε επί υπουργίας Γιώργου Σταθάκη) εκπνέει σε 12 μήνες, δηλαδή στο τέλος του 2018, και η κυβέρνηση θα ήθελε την παράτασή του για έναν ακόμη χρόνο.
Ωστόσο, η τρόικα εμφανίζεται αρνητική σε αυτό το ενδεχόμενο, κάτι που (σαφώς) γνωρίζει και η ελληνική πλευρά.
Γι’ αυτό και δεν έχει υποβάλλει σχετικό αίτημα για παράταση του μέτρου ως και το τέλος του 2019, όπως θα επιθυμούσε.
Τι προβλέπει το καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας ή «νόμος Κατσέλη – Σταθάκη»;
Η προστασία για την πρώτη κατοικία παρέχεται σε όσους το οικογενειακό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, προσαυξημένες κατά 70%. Για άγαμο το όριο είναι οι 13.906 ευρώ, για ζευγάρι οι 23.659 ευρώ, ενώ το ποσό προσαυξάνεται κατά 5.714 ευρώ για κάθε παιδί με ανώτατο όριο τις 40.800 ευρώ. Όσον αφορά την αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας αυτή ορίζεται στις 180.000 ευρώ για τον άνεργο και στις 220.000 ευρώ για ζευγάρι, με προσαύξηση 20.000 ευρώ για κάθε παιδί και ανώτατο όριο τις 280.000 ευρώ.
Τι μπορούν να πράξουν οι φορολογούμενοι που είναι εκτεθειμένοι στον κίνδυνο να χάσουν, μέσω κατασχέσεων, μισθούς, συντάξεις, λοιπά εισοδήματα, τραπεζικές καταθέσεις, κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία.
Οι φορολογούμενοι έχουν τρεις βασικούς τρόπους για να μπλοκάρουν τις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς:
- Η υπαγωγή των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τις φορολογικές αρχές μπορούν να ρυθμιστούν έως και 12 μηνιαίες δόσεις ή εάν προέρχονται από έκτακτη φορολογία έως και σε 24 μηνιαίες δόσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 4152/2013 περί “πάγιας ρύθμισης”.
Η υπαγωγή στη ρύθμιση αυτή προϋποθέτει την υποβολή υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 στην οποία ο αιτών τη ρύθμιση οφειλέτης θα πρέπει να αναφέρει αναλυτικά στοιχεία για την εισοδηματική και περιουσιακή του κατάσταση από τα οποία θα πρέπει να προκύπτει αφενός η αδυναμία του να εξοφλήσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του αφετέρου η δυνατότητά του να διαθέτει από το μηνιαίο εισόδημά του ένα ποσό για την αποπληρωμή της κάθε μηνιαίας δόσης της ρύθμισης.
Η υπαγωγή στην «πάγια ρύθμιση» του ν. 4152/2013 και η υποβολή τόσο της αίτησης όσο και της απαιτούμενης υπεύθυνης δήλωσης μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά, μέσω ειδικής εφαρμογής του συστήματος ΤΑΧΙSnet, που είναι διαθέσιμη μέσω της ιστοσελίδας της Α.Α.Δ.Ε., στην ηλεκτρονική διεύθυνσηwww.aade.gr. Κατά την ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης ο οφειλέτης υποχρεούται να συμπληρώνει τα σχετικά πεδία που εμφανίζονται στην οθόνη της αίτησης.
Σε κάθε περίπτωση, ο φορολογούμενος που θα υπαχθεί στη ρύθμιση αυτή θα πρέπει να γνωρίζει ότι:
α) Το συνολικό ποσό των οφειλών που θα ρυθμίσει επιβαρύνεται με ετήσιο ποσοστό τόκων 5%.
β) Σε περίπτωση που, μετά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση, δημιουργηθούν νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές, μπορεί να τις υπαγάγει κι αυτές σε «πάγια ρύθμιση» (άπαξ) με τους ίδιους όρους.
γ) Προϋπόθεση για την ένταξη στη ρύθμιση είναι ο οφειλέτης να έχει υποβάλει τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος της τελευταίας πενταετίας καθώς και τυχόν περιοδικές και εκκαθαριστικές δηλώσεις ΦΠΑ για τις οποίες ήταν υπόχρεος την τελευταία πενταετία.
δ) Για να είναι έγκυρη η ρύθμιση και να μην ακυρωθεί, ο φορολογούμενος θα πρέπει να εξοφλήσει είτε μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking) είτε στο ΑΤΜ υποκαταστήματος της τράπεζάς του είτε σε υποκατάστημα οποιασδήποτε τράπεζας την 1η δόση της ρύθμισης μέσα σε χρονικό διάστημα τριών εργάσιμων ημερών από την ημέρα υποβολής της αίτησης. Η εξόφληση της 1ης δόσης είναι εφικτή είτε με την πληκτρολόγηση – σε περίπτωση πληρωμής μέσω e-banking ή μέσω ΑΤΜ – είτε με την προσκόμιση – σε περίπτωση προσέλευσης στο ταμείο τραπεζικού υποκαταστήματος – της λεγόμενης Ταυτότητας Ρυθμιζόμενης Οφειλής (Τ.Ρ.Ο.), δηλαδή του ειδικού τριμερούς πολυψήφιου κωδικού αριθμού που συνοδεύει την ρυθμιζόμενη οφειλή.
- Η τμηματική αποπληρωμή του ληξιπρόθεσμου χρέους ανά μη τακτά διαστήματα με την καταβολή ποσών «έναντι», ιδίως αν το ποσό του χρέους υπερβαίνει κατά πολύ τα 500 ευρώ. Η λύση αυτή πρέπει να επιλέγεται εφόσον είναι αδύνατη η υπαγωγή του χρέους σε «πάγια ρύθμιση» και με πρωταρχικό στόχο το συνολικό ποσό οφειλής να περιοριστεί κάτω από τα 500 ευρώ.
Η λύση αυτή πρέπει να επιλέγεται μόνο εφόσον είναι αδύνατη η υπαγωγή του χρέους σε “πάγια ρύθμιση” και με πρωταρχικό στόχο το συνολικό ποσό της οφειλής να περιοριστεί κάτω από τα 500 ευρώ που είναι το όριο πάνω από το οποίο επιτρέπεται η επιβολή του μέτρου της κατάσχεσης ακινήτων ή κινητών περιουσιακών στοιχείων.
- Η πώληση ακίνητου περιουσιακού στοιχείου επιλεγμένου από τον ίδιο τον οφειλέτη και η απόδοση μέρους ή ολόκληρου του εισπραττόμενου τιμήματος για την αποπληρωμή της οφειλής.
Σε περίπτωση ύπαρξης μεγάλου ληξιπρόθεσμου χρέους ο οφειλέτης έχει το δικαίωμα να πωλήσει ακίνητο περιουσιακό στοιχείο το οποίο κατέχει με την προϋπόθεση της παρακράτησης μέρους ή ολοκλήρου του τιμήματος που θα εισπραχθεί προκειμένου να αποδοθεί στο Δημόσιο για την ολοσχερή ή μερική αποπληρωμή του χρέους. Στην περίπτωση αυτή, ο οφειλέτης επιλέγει ο ίδιος ποιο ακίνητο περιουσιακό στοιχείο του θα πωλήσει. Δηλαδή, με την απόφασή του αυτή δεν επιτρέπει να φθάσει η υπόθεσή του στην κατάσχεση όπου οι φορολογικές αρχές επιλέγουν εκείνες για κατάσχεση και πλειστηριασμό συνήθως το καλύτερο ακίνητο, το οποίο μπορεί να είναι ακόμη και η πρώτη κατοικία του χρεοφειλέτη!
- Η ασφάλιση των τακτικά καταβαλλόμενων, μέσω τραπεζικών λογαριασμών, μισθών, συντάξεων και λοιπών ασφαλιστικών επιδομάτων και παροχών μέσω της δήλωσης του βασικού τραπεζικού λογαριασμού του οφειλέτη ως “ακατάσχετου”. Για κάθε οφειλέτη του Δημοσίου ισχύει ακατάσχετο όριο 1.250 ευρώ όσον αφορά στα ποσά των καταθέσεών του σε έναν λογαριασμό που έχει ανοίξει σε ένα μόνο τραπεζικό ίδρυμα. Ωστόσο, για να ισχύσει το ακατάσχετο αυτό όριο, ο οφειλέτης θα πρέπει να γνωστοποιήσει στην Α.Α.Δ.Ε. τον συγκεκριμένο τραπεζικό λογαριασμό του, υποβάλλοντας ηλεκτρονικά σχετική δήλωση στο σύστημα ΤAXISNET. Εφόσον ο οφειλέτης έχει τραπεζικό λογαριασμό στον οποίο πιστώνονται κάθε μήνα ποσά μισθών ή συντάξεων ή άλλων ασφαλιστικών βοηθημάτων οφείλει να γνωστοποιήσει αυτό το λογαριασμό στην Α.Α.Δ.Ε., ώστε να μην κατάσχονται από αυτόν υπόλοιπα χαμηλότερα των 1.250 ευρώ.
