Θα «βρέξει»… έμμεσους φόρους το 2018
Με τους φορολογουμένους να έχουν σηκώσει τα χέρια ψηλά και τον προϋπολογισμό να «μπάζει» ήδη νερά, όλα δείχνουν πως οι στόχοι του 2018 δύσκολα θα επιτευχθούν και πως η κυβέρνηση ίσως αναγκαστεί να προχωρήσει σε νέες διορθωτικές κινήσεις ως προς τα δημοσιονομικά.
Η φορολογική και ασφαλιστική «λαίλαπα» της τελευταίας διετίας ενδεχομένως και να πυροδοτήσει την ταχύτερη εφαρμογή των περικοπών στις συντάξεις και τη νέα μείωση του αφορολογήτου, αν όχι την απαίτηση των δανειστών για λήψη πρόσθετων μέτρων ήδη από το 2018.
Στο υπουργείο Οικονομικών αναμένουν με κομμένη την ανάσα τις εισπράξεις φόρων και ΕΝΦΙΑ, όμως, όπως δείχνουν ως τώρα τα επίσημα στοιχεία, το μόνο «σωσίβιο» που έχει απομείνει για τα κρατικά έσοδα, είναι η αύξηση των εισπράξεων έναντι οφειλών Παρελθόντων Οικονομικών Ετών (ΠΟΕ). Δηλαδή ό,τι εισπράξουν από κατασχέσεις, διώξεις και «λουκέτα».
Οι άμεσοι φόροι παρουσιάζουν κατάρρευση έως 40%. Από τον Ιούνιο και μετά εισπράττονται κανονικά μόνον οι έμμεσοι φόροι. Δηλαδή, το πρωτογενές πλεόνασμα των 3,5 δισ. στο οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου στηρίζεται αποκλειστικά στις αυξήσεις εμμέσων φόρων, που επιβλήθηκαν από πέρυσι το καλοκαίρι (σε ΦΠΑ, καύσιμα, τσιγάρα, τέλη τηλεφωνία κλπ). Το άνοιγμα της «ψαλίδας» υπέρ των έμμεσων φόρων δείχνει ότι φόρους πληρώνουν πλέον «με το στανιό» οι καταναλωτές -αδιακρίτως εισοδήματος- και όχι οι φορολογούμενοι.
Οι έμμεσοι φόροι, οι πιο άδικοι αφού πίπτουν επί δικαίων και αδίκων, θα… στηρίζουν μεγάλο μέρος της προσπάθειας της κυβέρνησης για την επίτευξη του υπεραισιόδοξου πλεονάσματος του 3,57% του ΑΕΠ.
Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2018 αποκαλύπτεται το μέγεθος της ζημιάς, που έχει προκαλέσει η υπερφορολόγηση, στις εισπράξεις του δημοσίου. Το 2016 , έκλεισε με εισπράξεις άμεσων φόρων 21,839 δισ. ευρώ. Μετά από το μαχαίρι στο αφορολόγητο, τις αυξημένες στο 100% προκαταβολές φόρου εισοδήματος ελευθέρων επαγγελματιών, τις αλλαγές στην εισφορά αλληλεγγύης οι οποίες έγιναν με στόχο την αύξηση των εσόδων κατά 1 δισ. ευρώ, οι φετινές εισπράξεις εκτιμώνται στα 20,373 δισ. ευρώ, αντί για 21,525 δισ. ευρώ που προέβλεπε το Μεσοπρόθεσμο.
Το 2018, σε σχέση με τις τελικά αναμενόμενες επιδόσεις, αναμένεται αύξηση κατά περίπου 400 εκατ. ευρώ με τους άμεσους φόρους να αποδίδουν περίπου 1,1 δισ. ευρώ λιγότερα σε σχέση με το 2016.Στο μέτωπο των έμμεσων φόρων, οι αυξήσεις σε ΦΠΑ, ΕΦΚ αλλά και η αυξημένη χρήση του πλαστικού χρήματος φαίνεται να αποδίδουν.
Τα έσοδα από την έμμεση φορολογία προβλέπεται να διαμορφωθούν το 2018 σε 27,652 δισ. ευρώ με αύξηση 553 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις φετινές επιδόσεις ή κατά περίπου 1 δισ. ευρώ σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις του Μεσοπρόθεσμου για φέτος.
Τα 11+1 νέα μέτρα του 2018
Από το 2018 τίθενται σε εφαρμογή νέα μέτρα. Συγκεκριμένα προβλέπεται:
1.Η κατάργηση της έκπτωσης κατά 10% επί του φόρου στις ιατρικές δαπάνες εφόσον οι δαπάνες αυτές υπερβαίνουν συνολικά το 5% του ετήσιου ατομικού εισοδήματος με στόχο την εξοικονόμηση φορολογικών δαπανών 121 εκατ. ευρώ.
2.Η μείωση κατά 50% του κονδυλίου που διατίθεται κάθε χρόνο για την καταβολή επιδόματος θέρμανσης με στόχο την εξοικονόμηση 47 εκατ. ευρώ.
3.Η κατάργηση της έκπτωσης φόρου κατά 1,5% που ισχύει για την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων μισθωτών και συνταξιούχων με στόχο την εξοικονόμηση 68 εκατ. ευρώ.
4.Η επέκταση για έναν χρόνο της εισφοράς στη ναυτιλία με στόχο πρόσθετα έσοδα 107 εκατ. ευρώ.
5.Η κατάργηση της έκπτωσης που ισχύει για τη βoυλευτική αποζημίωση και τη φοροαπαλλαγή των δικαστικών με αποτέλεσμα πρόσθετα έσοδα 44 εκατ. ευρώ.
6.Η επιβολή φόρου επί των εισοδημάτων από περιστασιακές και βραχυπρόθεσμες μισθώσεις ακίνητης περιουσίας, οι οποίες συνήθως εξυπηρετούνται μέσω της διεθνούς διαδικτυακής πλατφόρμας Airbnb, με βάση την κλίμακα φορολόγησης των ενοικίων.
7.Η επιβολή φόρου διαμονής στα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια-διαμερίσματα. Ο φόρος διαμονής θα ξεκινάει από 0,5 ευρώ για τα ξενοδοχεία με ένα ή 2 αστέρια και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια και θα κλιμακώνεται μέχρι και τα 4 ευρώ ανά διανυκτέρευση για τα πεντάστερα ξενοδοχεία.
8.Η αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ σε 32 νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου. Aπό 1-1-2018, στα νησιά των Νομών Λέσβου, Χίου, Σάμου και Δωδεκανήσου (πλην Ρόδου και Καρπάθου, όπου ήδη οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ έχουν καταργηθεί), οι συντελεστές ΦΠΑ θα αυξηθούν από τα επίπεδα του 5%, του 9% και του 17% στο 6%, στο 13% και στο 24%.
9.Η κατάργηση όλων των άλλων επιδομάτων για τους δικαιούχους του Κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης. Πιο συγκεκριμένα, θα καταργηθούν το επίδομα απροστάτευτων τέκνων (3 εκατ. ευρώ), τα επιδόματα ανεργίας για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας (5 εκατ. ευρώ) και τα επιδόματα φτώχειας και φυσικών καταστροφών (4 εκατ. ευρώ). Η συνολική εξοικονόμηση θα φτάσει τα 12 εκατ. ευρώ.
10. Η αυστηρή εφαρμογή των θεσμών του rebate για τη δαπάνη φαρμάκου και του claw back για τα ιδιωτικά θεραπευτήρια και διαγωνιστικά κέντρα με στόχο την εξοικονόμηση δαπανών 188 εκατ. ευρώ.
11. Η αύξηση της εισφοράς για τους ελεύθερους επαγγελματίες μέσω του υπολογισμού των εισφορών στις ακαθάριστες αποδοχές με στόχο αύξηση εσόδων 53 εκατ. ευρώ για το 2018, 124 εκατ. ευρώ το 2019, 126 εκατ. ευρώ το 2020 και 128 εκατ. ευρώ το 2021.
12. Η επιβολή φόρου υπεραξίας στις πωλήσεις ακινήτων, με συντελεστή 15% στο κέρδος που προκύπτει ανάμεσα στην τιμή κτήσης και την τιμή πώλησης κάθε ακινήτου. Ο φόρος θα επιβαρύνει τον πωλητή του ακινήτου, ενώ ο αγοραστής θα εξακολουθεί να επιβαρύνεται με φόρο μεταβίβασης 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.