Ώρα μηδέν για το όριο χρέους των ΗΠΑ - Τα τέσσερα πιθανά σενάρια και το φάντασμα της χρεοκοπίας
Το χάος με το ανώτατο όριο χρέους στις ΗΠΑ, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε στάση πληρωμών του δημοσίου, μοιάζει πρωτοφανές αν και στο παρελθόν έχουν υπάρξει αντίστοιχες δύσκολες καταστάσεις.
Η ειδοποιός διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι σήμερα κανένα από τα δύο κόμματα δεν έχει τον πλήρη έλεγχο του Κογκρέσου (σ.σ.: οι Ρεπουμπλικάνοι ελέγχουν τη Βουλή, οι Δημοκρατικοί τη Γερουσία). Κι αυτό ακριβώς μπορεί να προκαλέσει ένα οριστικό αδιέξοδο, με καταστροφικές συνέπειες.
Το όριο χρέους έχει αυξηθεί αρκετές φορές τις τελευταίες δεκαετίες, επιτρέποντας στο δημόσιο να αποφύγει τις αυτόματες περικοπές δαπανών και την εν μέρει στάση πληρωμών, που προβλέπονται από το ίδιο το Σύνταγμα.
Η σημερινή κρίση, όπως προαναφέρθηκε, είναι αρκετά πιο περίπλοκη, ενώ τα χρονικά περιθώρια είναι εξαιρετικά σφιχτά, καθώς οι προγραμματισμένες κοινές συνεδριάσεις του Κογκρέσου είναι ελάχιστες έως την 1η Ιουνίου, ημέρα κατά την οποία το δημόσιο χρέος αναμένεται να υπερβεί το ανώτατο όριο.
«Οι πολιτικοί πρέπει να κατανοήσουν ότι οι πιθανές επιπτώσεις της χρεοκοπίας είναι πολύ βαριές, προκαλώντας αναστάτωση στο παγκόσμιο σύστημα και πυροδοτώντας την ύφεση της αμερικανικής και πιθανώς της διεθνούς οικονομίας» εξηγεί η Ned Davis Research (NDR), σε report που παρουσιάζεται από το Business Insider.
Το σημείωμα του ερευνητικού οίκου παραπέμπει σε ό,τι συνέβη το 2011, όταν ο S&P 500 βούλιαξε κατά σχεδόν 20%, επειδή οι ΗΠΑ έχασαν την κορυφαία αξιολόγηση «ΑΑΑ» από τον Standard & Poor’s, ως απόρροια της πολιτικής σύγκρουσης για το όριο χρέους.
«Παρότι περιμένουμε ότι το ανώτατο όριο θα αναπροσαρμοστεί και πάλι, βλέπουμε έναν σημαντικό κίνδυνο χρηματοπιστωτικής μεταβλητότητας έως την κρίσιμη ημερομηνία της 1ης Ιουνίου» προστίθεται στο report της NDR.
Τα τέσσερα σενάρια
Σενάριο Νο1: Η διαφωνία συνεχίζεται και μετά την 1η Ιουνίου – Πιθανότητα 5%
Στο χειρότερο σενάριο, η αμερικανική κυβέρνηση θα δηλώσει μερική χρεοκοπία, εξαιτίας της πολιτικής διαφωνίας μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων. Η κυβέρνηση θα αναστείλει τις πληρωμές σε συνταξιούχους, βετεράνους, στρατιωτικό προσωπικό και συμβασιούχους, αλλά θα συνεχίσει να αποπληρώνει τα ομόλογα.
Εξαιτίας αυτής της μερικής χρεοκοπίας, οι πιστοληπτική ικανότητα των ΗΠΑ θα υποβαθμιστεί, κάτι που θα οδηγήσει σε αύξηση των ομολογιακών αποδόσεων. Την ίδια ώρα, θα υπάρξει μείωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης και η οικονομία θα περιέλθει σε ύφεση.
«Εάν το Κογκρέσο δεν καταλήξει σε συμφωνία, αυτό θα πλήξει πραγματικά την πιστοληπτική μας αξιολόγηση» προειδοποίησε την Παρασκευή η υπουργός Οικονομικών, Τζάνετ Γέλεν, στο περιθώριο της συνόδου των G7 στην Ιαπωνία.
Σενάριο Νο2: «Καθαρή» αύξηση του ορίου χρέους – Πιθανότητα 10%
Σ’ αυτό το σενάριο, η στάση πληρωμών θα αποφευχθεί, καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι θα εγκαταλείψουν την αξίωση για άμεση μείωση των δαπανών και θα δεχθούν την αύξηση του ορίου χρέους. Έτσι, δεν θα υπάρξει αλλαγή στις οικονομικές προοπτικές του 2023.
Σενάριο Νο3: Ο Μπάιντεν θα ικανοποιήσει μερικά αιτήματα των Ρεπουμπλικάνων – Πιθανότητα 20%
Μ’ αυτό τον τρόπο, η αμερικανική χρεοκοπία θα αποτραπεί, καθώς οι Δημοκρατικοί του Τζο Μπάιντεν θα δεχθούν να περιορίσουν μερικώς τις δαπάνες, όπως ζητούν οι Ρεπουμπλικάνοι. Αυτές οι μειώσεις θα εφαρμοστούν για το 2023 και το 2024. Όμως, τέτοιου είδους αποφάσεις μπορούν να ανατραπούν από το επόμενο Κογκρέσο, αυξάνοντας την αβεβαιότητα ανάμεσα σε επενδυτές και επιχειρήσεις. Σ’ αυτό το σενάριο περιμένουμε επιβράδυνση της ανάπτυξης το 2023 και το 2024.
Σενάριο Νο4: Αναστολή του ορίου χρέους – Πιθανότητα 65%
Το πιο πιθανό σενάριο προβλέπει την προσωρινή αναστολή του ανώτατου ορίου χρέους, επιτρέποντας στις δύο πλευρές να διαπραγματευτούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Βέβαια, κλοτσώντας το τενεκεδάκι, το Κογκρέσο θα βρει το πρόβλημα το προσεχές φθινόπωρο, έχοντας να αντιμετωπίσει τα ίδια προβλήματα.
«Είμαστε υπέρ της προσωρινής αναστολής έως τον Σεπτέμβριο, όταν το Κογκρέσο θα συζητήσει για τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους. Η κυβέρνηση το έχει επανειλημμένως πράξει από το 2013 έως το 2019» σχολιάζει τέλος η NDR.