Επιστρέφει το «φάντασμα» του Μάαστριχτ από το 2024
Κόκκινο στα μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης ανάβει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τη δημοσιονομική καθοδήγησή της για το 2024, η οποία αναμένεται να εγκριθεί αύριο, Τετάρτη.
Καθώς οι δημοσιονομικοί κανόνες, οι οποίοι είχαν απενεργοποιηθεί από το 2020 λόγω της πανδημίας του κορονοϊού SARS-CoV-2 και στη συνέχεια του πολέμου στην Ουκρανία, θα ισχύσουν από το επόμενο έτος, η Κομισιόν θα ζητήσει από τις χώρες της ΕΕ να περιορίσουν τις δαπάνες τους και να προσαρμόσουν τους προϋπολογισμούς τους σε ένα πλαίσιο αυξημένης δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Οι συστάσεις της θα γίνουν σε μία περίοδο που η ΕΕ συζητά την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, ώστε να μη στραγγαλισθεί η ανάκαμψη της οικονομίας της με μία γρήγορη μείωση του χρέους, όπως θα απαιτούσαν οι κανόνες που ίσχυαν έως το 2020. Σημειώνεται ότι το δημόσιο χρέος εκτινάχθηκε σε μία σειρά χωρών της ΕΕ την περίοδο της πανδημίας.
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι κανόνες για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης δεν αναμένεται να ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου 2024, προφανώς επειδή υπάρχουν ακόμη σημαντικές διαφορές απόψεων.
Αυτό που αναμένεται, πάντως, είναι ότι θα εξακολουθούν να ισχύουν οι δύο βασικοί περιορισμοί της συνθήκης του Μάαστριχτ, δηλαδή ότι το έλλειμμα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ και το χρέος του 60%.
Η μείωση του χρέους
Αυτό που έχει σημασία είναι το πόσο γρήγορα και με βάση ποια κριτήρια θα πρέπει να μειώνουν οι χώρες το χρέος τους που είναι υψηλότερο από το 60% του ΑΕΠ, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την Ελλάδα, με το χρέος της να είναι το υψηλότερο στην ΕΕ, πάνω από το 170% του ΑΕΠ.
Η Κομισιόν πρότεινε η μείωση να είναι ευέλικτη και να γίνεται με βάση τετραετή δημοσιονομικά και οικονομικά προγράμματα, στα οποία θα περιλαμβάνονται και οι επενδύσεις που θα προωθούν οι χώρες στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης.
Πρότεινε, επίσης, να υπάρχει δυνατότητα ακόμη και 7ετούς περιόδου για να τεθεί σε βιώσιμη καθοδική τροχιά το χρέος, κάτι με το οποίο διαφωνούν η Γερμανία και άλλες χώρες του Βορρά, οι οποίες τις θεωρούν πολύ ελαστικές και ζητούν να υπάρχουν ενιαίοι κανόνες για όλες τις χώρες.
Σταδιακή σύγκλιση απόψεων
Το Bloomberg αναφέρει ότι οι χώρες – μέλη συγκλίνουν σταδιακά με την Κομισιόν σε ορισμένες προτάσεις για το νέο πλαίσιο, ώστε να επιτρέπονται περισσότερες πράσινες επενδύσεις και αμυντικές δαπάνες.
Το θέμα των νέων δημοσιονομικών κανόνων θα είναι βασικό στην ατζέντα του Eurogroup που συνεδριάζει στις Βρυξέλλες την ερχόμενη Δευτέρα, 13 Μαρτίου.
Στη διάρκεια της μεταβατικής φάσης, όπου δεν θα υπάρχει ακόμη συμφωνία για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας, η Κομισιόν σκοπεύει να εισαγάγει σταδιακά ορισμένα στοιχεία των προτάσεων της για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες, δήλωσε κοινοτικός αξιωματούχος.
Σε αυτά περιλαμβάνεται η χρήση των αναλύσεων για τη βιωσιμότητα του χρέους προκειμένου να καθορίζεται η διαδρομή για τη μείωση του χρέους των χωρών – μελών και η καθιέρωση ενός κανόνα για τις δαπάνες που είναι πιο εύκολο να παρακολουθείται σε σχέση με το αμφιλεγόμενο κριτήριο του «παραγωγικού κενού» που ίσχυε.
Επίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα σταματήσει να χρησιμοποιεί τον κανόνα για μείωση του χρέους που υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ κατά το ένα εικοστό (5%) ετησίως, ο οποίος είχε αναγκάσει σε μεγάλες μειώσεις των δαπανών στο παρελθόν.
Η οδηγία που θα δώσει αύριο θα περιλαμβάνει τις κύριες παραμέτρους για τη δημοσιονομική προσαρμογή, ενώ οι λεπτομέρειες για κάθε χώρα θα εκδοθούν τον Μάιο με τις ειδικές συστάσεις για κάθε χώρα.