Ευρωπαϊκή απάντηση σε ΗΠΑ, Κίνα για τα πακέτα πράσινης μετάβασης
01/02/23, 16:21
Τη χαλάρωση των κανόνων που ισχύουν στην ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις και τη δυνατότητα αλλαγών στη χρήση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης προβλέπει το σχέδιο της Κομισιόν για την πράσινη μετάβαση.
Στόχος του σεχεδίου είναι να μπορέσει να ανταγωνιστεί η Ευρώπη τις ΗΠΑ ως κόμβος για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και να μειώσει την εξάρτησή της από τις πρώτες ύλες της Κίνας.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε επίσης σήμερα πρωτοβουλίες για την ταχύτερη έγκριση πράσινων επενδύσεων και την ενίσχυση των δεξιοτήτων των εργαζομένων καθώς και τη σύναψη εμπορικών συμφωνιών για τη διασφάλιση της προμήθειας κρίσιμων πρώτων υλών.
Το σχέδιο αποτελεί σε ένα βαθμό την απάντηση της ΕΕ στα τεράστια προγράμματα στήριξης της Κίνας και των ΗΠΑ στην πράσινη οικονομία, μεταξύ άλλων με τον αμερικανικό νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού που προβλέπει επιχορηγήσεις 370 δις. δολαρίων για πράσινες επενδύσεις,
«Είμαστε ανταγωνιστικοί… αυτό που επιδιώκουμε είναι να έχουμε ίσους όρους ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο», δήλωσε η κυρία φον ντερ Λάιεν.
Η δυνατότητα νέων πόρων
Η Κομισιόν ανέφερε ότι διερευνά τρόπους για μία μεγαλύτερη κοινή χρηματοδότηση σε επίπεδο ΕΕ για να στηριχθούν οι επενδύσεις στην πράσινη βιομηχανία. Βραχυπρόθεσμα, θα συνεργασθεί με τα κράτη – μέλη, εστιάζοντας στα προγράμματα REPowerEU και InvestEU και στο Ταμείο Καινοτομίας, ως μία προσωρινή λύση για γρήγορη και στοχευμένη ενίσχυση.
Μεσοπρόθεσμα, σκοπεύει να δώσει μία πιο μόνιμη απάντηση στις επενδυτικές ανάγκες, προτείνοντας τη σύσταση Ευρωπαϊκού Ταμείου στο πλαίσιο της αναθεώρησης του πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ το καλοκαίρι του 2023.
Η Κομισιόν πρότεινε τη χαλάρωση των κανόνων κρατικής βοήθειας για επενδύσεις σε ΑΠΕ ή τη στροφή της βιομηχανίας από τον άνθρακα έως το 2025, ξεκινώντας διαβούλευση με τις χώρες – μέλη.
Αντιδράσεις των χωρών
Η Κομισιόν αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι δεν θα μπορούν όλες οι χώρες της ΕΕ να δώσουν επιχορηγήσεις όσο η Γερμανία και η Γαλλία.
Βραχυπρόθεσμα, οι χώρες της ΕΕ θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να χρησιμοποιήσουν περίπου 225 δισ. ευρώ με τη μορφή δανείων που έχουν μείνει αδιάθετα από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η Κομισιόν ελπίζει ότι οι χώρες-μέλη θα στηρίξουν το σχέδιο της στη σύνοδο κορυφής στις 9-10 Φεβρουαρίου, αλλά μεγάλο μέρος των προτάσεων της θα προκαλέσει μάλλον έντονες συζητήσεις.
Κάποιες χώρες έχουν εκφράσει ήδη αντιρρήσεις για μέρη του σχεδίου, ιδιαίτερα για τη χαλάρωση των κρατικών κανόνων και την προοπτική μεγαλύτερων ενισχύσεων από τη Γερμανία και τη Γαλλία σε σχέση με άλλες χώρες.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχει ξεκάθαρη αντίθεση από κάποιες χώρες της ΕΕ σε ό,τι αφορά πρόσθετο κοινό δανεισμό από την ΕΕ.
Τους επόμενους μήνες, η Κομισιόν θα προτείνει ένα νόμο για την πράσινη βιομηχανία που θα βελτιστοποιεί τις διαδικασίες αδειοδοτήσεων και θα εναρμονίζει τους κανόνες καθώς και έναν νόμο για κρίσιμες πρώτες ύλες.
Η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα για τις σπάνιες γαίες και το λίθιο, τα οποία είναι κρίσιμης σημασίας για την πράσινη μετάβαση.
