Βίοι αντίθετοι σε ΗΠΑ, Ευρωζώνη για πληθωρισμό και ανάπτυξη
10/01/23, 17:42
Μπορεί τα υψηλότερα επίπεδα καταναλωτικής ζήτησης στις ΗΠΑ σε σχέση με αυτά της Ευρωζώνης να έχουν κρατήσει σε καλύτερα επίπεδα τους ρυθμούς ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας, όμως λειτούργησαν και σαν μοχλός τροφοδότησης του πληθωρισμού.
Αυτό επισημαίνει σε έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία επισημαίνει ότι η τάση αυτή θα συνεχιστεί κρατώντας τις πιέσεις που ασκούνται στις τιμές σε χαμηλότερα επίπεδα στην Ευρωζώνη σε σχέση με τις ΗΠΑ, αλλά κρατώντας αντιστοίχως και τις αναπτυξιακές προοπτικές της Ευρωζώνης πιο αδύναμες σε σχέση με την αμερικανική οικονομία.
«Η ισχυρότερη οικονομική ανάκαμψη των ΗΠΑ χάρη στην κατανάλωση έχει σταθεί παράγοντας-κλειδί για τις διαφορές που καταγράφονται στον πληθωρισμό ανάμεσα στις δύο οικονομίες» επισημαίνει ο Γκέριτ Κόστερ, στην έρευνα που δημοσίευσε σήμερα η ΕΚΤ.
Το πραγματικό ΑΕΠ των ΗΠΑ
Το πραγματικό ΑΕΠ στις ΗΠΑ επέστρεψε στα επίπεδα που βρισκόταν προ της πανδημίας περίπου ένα εξάμηνο πιο γρήγορα σε σχέση με την Ευρωζώνη, ακριβώς λόγω της ταχύτερης ανάκαμψης της κατανάλωσης και των επενδύσεων στην αμερικανική οικονομία.
Η ταχύτερη όσο και δυναμική ανάρρωση της κατανάλωσης στις ΗΠΑ οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στα μεγάλα δημοσιονομικά πακέτα στήριξης της κυβέρνησης που τόνωσαν τα οικογενειακό εισόδημα, με αυξημένα επιδόματα αλλά και επιταγές στήριξης σε μετρητά. Στην Ευρωζώνη αντιθέτως τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων ήταν περισσότερο στοχευμένα σε όσους ήταν πιο ευάλωτοι στις συνέπειες της πανδημίας, κυρίως μέσα από τα προγράμματα προστασίας των θέσεων εργασίας (το καθεστώς των αναστολών) και την αποζημίωση των εισοδημάτων που χάνονταν.
Τα αδύναμα επίπεδα κατανάλωσης εξηγούν την πιο αργή πορεία ανάκαμψης των ρυθμών ανάπτυξης στην Ευρωζώνη, που θα συνεχιστεί και βραχυπρόθεσμα. Η έκθεση εκτιμά πως η Ευρωζώνη θα εισέλθει σε ύφεση κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2022 και το πρώτο τρίμηνο του 2023, σε αντίθεση με τους μετριοπαθείς αλλά θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης που θα καταφέρει να παρουσιάσει η αμερικανική οικονομία.
«Αγκάθι» για την Ευρωζώνη η ενεργειακή ακρίβεια
Βεβαίως, αδύναμος κρίκος για την Ευρωζώνη αποτέλεσαν και αποτελούν οι υψηλές ενεργειακές τιμές που έχουν κρατήσει και τον συνολικό πληθωρισμό σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τις ΗΠΑ, από τον Ιούλιο. Η άνοδος των ενεργειακών τιμών σε συνδυασμό με την υποτίμηση του ευρώ περιέκοψαν το διαθέσιμο οικογενειακό εισόδημα έχοντας σημαντικό αντίκτυπο στα επίπεδα ζήτησης κυρίως για διαρκή καταναλωτικά προϊόντα.
Η ΕΚΤ προβλέπει πως ο συνολικός πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα κινηθεί στο 6,3% το 2023 και στο 3,4% το 2024, ήτοι δηλαδή υψηλότερα από τις ΗΠΑ, όμως αυτό οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην μεγάλη έκθεση της περιοχής στο ράλι των ενεργειακών τιμών. Είναι χαρακτηριστικό πως με την εξαίρεση των τιμών ενέργειας και τροφίμων, ο δομικός πληθωρισμός εκτιμάται πως θα βρεθεί στο 4,2% φέτος και στο 2,8% το 2024, κάτω δηλαδή από τα εκτιμώμενα στοιχεία για τις ΗΠΑ.
Μόνο τον Νοέμβριο, ο πληθωρισμός ενέργειας έφτασε να αναλογεί στο 38% του συνολικού πληθωρισμού που κατέγραψε η Ευρωζώνη, όταν στις ΗΠΑ το μερίδιο του δεν ξεπέρασε το 14%. Οι τιμές ενέργειας και τροφίμων μαζί αναλογούν περίπου στα δύο τρίτα του πληθωρισμού που καταγράφει η ζώνη του ευρώ, αλλά μόλις το ένα τρίτο του συνολικού πληθωρισμού στην αμερικανική οικονομία.
Αντιθέτως, στις ΗΠΑ η ισχυρή κατανάλωση είναι αυτή που τροφοδοτεί τον δομικό πληθωρισμό σε ποσοστό έως και 2 ποσοστιαίες μονάδες, όταν στην Ευρωζώνη δεν ξεπερνά το 1,5%.
Προσοχή στις δημοσιονομικές δαπάνες!
Για όλους τους παραπάνω λόγους, η έκθεση εκτιμά πως η τροχιά του πληθωρισμού την επόμενη διετία να είναι πιο ανοδική στις ΗΠΑ σε σχέση με την Ευρωζώνη. Όμως, αυτό που πρέπει να προσέξουν οι κυβερνήσεις της Ευρώπης -προειδοποιεί η έκθεση- είναι να βεβαιωθούν πως οι δημοσιονομικές πολιτικές που θα ακολουθήσουν δεν θα προσθέσουν επιπλέον πληθωριστικές πιέσεις, με ισορροπημένα μέτρα δημοσίων δαπανών για τη στήριξη των ρυθμών ανάπτυξης που θα καθιστούν την ίδια ώρα βιώσιμα τα επίπεδα του χρέους.
