«Πράσινο» από Σταϊκούρα για τις πωλήσεις μετοχών των τραπεζών που κατέχει το ΤΧΣ
21/12/22, 15:14
Σε… τροχιά αποεπένδυσης από τις συμμετοχές που κατέχει στις ελληνικές τράπεζες μπαίνει πλέον το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Έτσι από τις αρχές του 2023 θα υλοποιηθεί η στρατηγική που θα επιτρέψει στο ΤΧΣ να πουλήσει «πακέτα» μετοχών στους επενδυτές, πολλοί από τους οποίους έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον το αμέσως προηγούμενο διάστημα.
Πιο αναλυτικά, το «πράσινο φως» που δόθηκε χθες, Τρίτη, από τον υπουργό Οικονομικών, κ. Χρήστο Σταικούρα, «ξεκλειδώνει» τις εξελίξεις στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα, με την είσοδο στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών ιδιωτών που θα προκύψουν κατόπιν σχετικής διαδικασίας. Υπενθυμίζεται πως η στρατηγική χαράχθηκε με βάση την Έκθεση της συμβούλου Rothschild, βάσει της οποίας περιλαμβάνονται όλες οι μορφές διάθεσης μετοχών (δημόσιες συγχωνεύσεις και εξαγορές, τμηματικές πωλήσεις μεριδίων μετοχών, συναλλαγές με ιδιωτική διαπραγμάτευση κ.λπ.) πλην μόνον του Buy Back (επαναγορά μετοχών) που απαγορεύεται στο ΤΧΣ από τον ESM.
Στο πλαίσιο αυτό, το ΤΧΣ θα πρέπει να αποδέχεται την εκάστοτε καλύτερη οικονομική προσφορά μέσω διαγωνισμού ή/και ιδιωτικής τοποθέτησης.
Προς ώρας, «επίσημο» ενδιαφέρον φέρεται να έχουν εκδηλώσει αφενός, το κρατικό επενδυτικό fund της Σαουδικής Αραβίας, Public Investment Fund (PIF) για το 20% της Εθνικής Τράπεζας και αφετέρου, το ιταλικό private equity fund ΙΟΝ Group για το 27% της Τράπεζας Πειραιώς. Το μεν PIF δεν υπέβαλε οικονομική προσφορά, ενώ οι Ιταλοί «τιμολόγησαν» το μερίδιο του ΤΧΣ στο 1,34 ευρώ ανά μετοχή, ήτοι στα 452,4 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται πως σε αυτές τις τράπεζες το Ταμείο έχει και το υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής – 40,39% και 27% αντίστοιχα. Κινητικότητα, ωστόσο, παρατηρείται και για τις μικρότερες συμμετοχές σε Alpha Bank και Eurobank (9% και 1,4%), δεδομένου ότι η διαδικασία είναι πιο εύκολο να κλείσει.
Τι ορίζει ο νόμος για την στρατηγική αποεπένδυσης
Από το καλοκαίρι ο νόμος 4941/2022 ορίζει σχετικά με τη στρατηγική αποεπένδυσης του ΤΧΣ από τις συμμετοχές του στις τράπεζες:
-Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου καθορίζεται ο τρόπος και η διαδικασία διάθεσης («στρατηγική αποεπένδυσης») του συνόλου ή μέρους των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων πιστωτικού ιδρύματος που κατέχει το Ταμείο. Η διάθεση μπορεί να γίνεται τμηματικά ή άπαξ, κατά την κρίση του Ταμείου και σε συμμόρφωση με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.
-Η στρατηγική αποεπένδυσης περιλαμβάνει προβλέψεις, ενδεικτικά, για τα ακόλουθα:
(α) τις ενδεδειγμένες ανταγωνιστικές διαδικασίες προσφορών και τις προϋποθέσεις συμμετοχής σε αυτές,
(β) τις απαιτήσεις διαφάνειας και συμμόρφωσης με την νομοθεσία της κεφαλαιαγοράς, και
(γ) τις πιθανές μεθοδολογίες διάθεσης.
-Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου δύναται να διαβουλεύεται επί θεμάτων που σχετίζονται με τη στρατηγική αποεπένδυσης με θεσμικούς φορείς που κρίνει κατάλληλους, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών ιδρυμάτων, διασφαλίζοντας την τήρηση της εμπιστευτικότητας της πληροφορίας. Προκειμένου να λάβει την απόφαση θέσπισης της στρατηγικής αποεπένδυσης, το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου αναθέτει τη σύνταξη εκθέσεως σε ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο, ο οποίος διαθέτει διεθνώς αναγνωρισμένο κύρος και πείρα σε αντίστοιχα θέματα («σύμβουλος στρατηγικής αποεπένδυσης»).
-Η στρατηγική αποεπένδυσης λαμβάνει την προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Οικονομικών, το οποίο δύναται να ζητά προηγουμένως γνώμη της Τράπεζας της Ελλάδος. H στρατηγική αποεπένδυσης διατηρείται επικαιροποιημένη. Το Υπουργείο Οικονομικών κοινοποιεί στο Ταμείο σε τετραμηνιαία βάση τις απόψεις του για τη στρατηγική αποεπένδυσης και την υλοποίησή της από το Ταμείο. Το Ταμείο υποχρεούται να ενημερώνει εγγράφως, εντός δέκα (10) εργασίμων ημερών, το Υπουργείο για τις τυχόν επιφυλάξεις του ως προς τις ανωτέρω απόψεις.
Τι λέει ο νόμος για την στρατηγική διάθεσης
Προκειμένου να λάβει την απόφαση περί διάθεσης, το Ταμείο λαμβάνει έκθεση από έναν ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο, ο οποίος διαθέτει διεθνώς αναγνωρισμένο κύρος και πείρα σε αντίστοιχες συναλλαγές («σύμβουλος διάθεσης»).
Η έκθεση εκπονείται εν όψει σχεδιαζόμενης διάθεσης για συγκεκριμένο πιστωτικό ίδρυμα και περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον την εισήγηση του συμβούλου διάθεσης προς το Ταμείο για τα ακόλουθα:
(α) πρόταση συγκεκριμένης συναλλαγής διάθεσης σύμφωνα με τη στρατηγική αποεπένδυσης,
(β) αποτύπωση και αξιολόγηση των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά,
(γ) αιτιολογημένη πρόταση της πλέον ενδεδειγμένης δομής της συναλλαγής.
Η έκθεση συνοδεύεται από χρονοδιάγραμμα αναφοράς για τη διάθεση των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων. Στην έκθεση αιτιολογούνται επαρκώς οι προϋποθέσεις και ο τρόπος διάθεσης των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων που κατέχει το Ταμείο, καθώς και οι απαραίτητες ενέργειες για την ολοκλήρωση της διαδικασίας και την τήρηση του χρονοδιαγράμματος. Ο σύμβουλος διάθεσης παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη στο Ταμείο και μετά την υποβολή της εκθέσεώς του, καθώς και σε όλα τα στάδια υλοποίησης της συναλλαγής.
Σχετικά με τις τιμές στις οποίες αποεπενδύει το ΤΧΣ, προβλέπεται ότι η διάθεση της συμμετοχής του Ταμείου σε κάθε πιστωτικό ίδρυμα πραγματοποιείται με τρόπο που να συνάδει με τoυς σκοπούς του Ταμείου. Το γεγονός ότι η τιμή διάθεσης των μετοχών που κατέχει το Ταμείο ενδέχεται ή προβλέπεται να υπολείπεται της τρέχουσας χρηματιστηριακής ή της πιο πρόσφατης τιμής κτήσης από το Ταμείο, δεν συνιστά ικανή συνθήκη για τη μετάθεση της υιοθέτησης ή υλοποίησης της στρατηγικής διάθεσης από το Ταμείο. Η τιμή διάθεσης των μετοχών από το Ταμείο και η ελάχιστη τιμή κάλυψης των μετοχών από τους ιδιώτες επενδυτές ορίζονται από το Διοικητικό Συμβούλιο, με βάση την έκθεση αποτίμησης που υποβάλλει στο Ταμείο ο σύμβουλος διάθεσης στο πλαίσιο της υποχρεώσεώς του για την παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης στο Ταμείο σε όλα τα στάδια υλοποίησης της συναλλαγής, καθώς και μία ακόμη έκθεση αποτίμησης από ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο με κύρος και εμπειρία σε σχετικά θέματα και ειδικά στην αποτίμηση των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Στην περίπτωση πώλησης πακέτων μετοχών από το Ταμείο, ο Υπουργός Οικονομικών λαμβάνει τις σχετικές εκθέσεις και αποτιμήσεις και έχει δικαίωμα αρνησικυρίας, αν η προτεινόμενη τιμή διάθεσης βρίσκεται εκτός του εύρους των αποτιμήσεων αυτών.
Όσον αφορά στη συμμετοχή του Ταμείου σε τράπεζες, αυτή πραγματοποιείται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται μετά από έκθεση δύο ανεξάρτητων χρηματοοικονομικών συμβούλων που επιβεβαιώνουν ότι η σκοπούμενη συμμετοχή στην έκδοση νέων μετοχών ή άλλων τίτλων ιδιοκτησίας συμβάλλει στη διατήρηση, προστασία ή βελτίωση της αξίας της υφιστάμενης συμμετοχής του Ταμείου στο κεφάλαιο του εκδότη ή των προοπτικών αποεπένδυσης από αυτή.
Η εγγραφή, κάλυψη και ανάληψη των μετοχών ή άλλων τίτλων ιδιοκτησίας από το Ταμείο γίνεται σε τιμή κτήσεως όχι υψηλότερη και υπό όρους όχι επαχθέστερους απ’ ό,τι ισχύει για τους λοιπούς μετόχους του εκδότη, χωρίς να επηρεάζονται υφιστάμενα δικαιώματα του Ταμείου που απορρέουν από τις συμφωνίες-πλαίσιο. Οι νέες μετοχές ή άλλοι τίτλοι ιδιοκτησίας, που αποκτώνται από το ΤΧΣ, παρέχουν στο Ταμείο πλήρη μετοχικά ή ιδιοκτησιακά δικαιώματα, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων ψήφου, αλλά δεν παρέχουν τα ειδικά δικαιώματα.
