Σκυλακάκης: «Χτίζονται τα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών για το 2023»
22/11/22, 13:24
Προτεραιότητα στην αντιμετώπιση των συνεπειών του πληθωρισμού στα νοικοκυριά θα δίνουν τα νέα μέτρα στήριξης του 2023 που ήδη «χτίζονται», ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης.
Μια ημέρα μετά την κατάθεση του προϋπολογισμού στη Βουλή, ο κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας στην τηλεόραση του OPEN εξήγησε πως ένα μεγάλο τμήμα - της τάξης των 600 εκατομμυρίων ευρώ περίπου - από το ειδικό αποθεματικό του 1 δισ. ευρώ, το οποίο έχει συμπεριληφθεί στον προϋπολογισμό για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης είναι πιθανό να μην χρησιμοποιηθεί τελικά για τους λογαριασμούς ρεύματος, εφόσον οι τιμές του φυσικού αερίου μείνουν χαμηλά.
Σε αυτό το κονδύλι θα πρέπει να αθροιστούν και τα υπερέσοδα των διυλιστηρίων, τα οποία δεν έχουν ακόμα προσδιοριστεί ώστε να φορολογηθούν, ωστόσο οι αρχικές εκτιμήσεις έκαναν λόγο για ένα ποσό της τάξης των 300 - 400 εκατ. ευρώ.
Συνεπώς, αθροίζεται ένας «κουμπαράς» της τάξης του ενός δισ. ευρώ που θα μπορούσε δυνητικά να κατευθυνθεί σε νέα μέτρα στήριξης εντός του 2023.
Αναφορικά με το πού θα μπορούσαν τα κονδύλια αυτά να κατευθυνθούν, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών ξεκαθάρισε πως προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η ενίσχυση των νοικοκυριών, ώστε να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες του πληθωρισμού σε ηλεκτρική ενέργεια, καύσιμα και τρόφιμα.
Κι ενώ οι τιμές των καυσίμων (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) ακολουθούν προς το παρόν καθοδική τροχιά, συμπαρασύροντας προς τα κάτω και την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος - τάση που αναμένεται εκτός απροόπτου να συνεχιστεί και το 2023 ωθούμενη από την ύφεση - σημαντικό παραμένει το πρόβλημα στις τιμές των τροφίμων και των ειδών πρώτης ανάγκης. Και φαίνεται πως εκεί είναι το βασικό μέτωπο στο οποίο επικεντρώνει η κυβέρνηση την επόμενη «μάχη» με νέα μέτρα στήριξης.
Αναφορικά με την αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων, λόγω της αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ, ο κ. Σκυλακάκης είπε πως είναι ένα θέμα που απασχολεί μεν την κυβέρνηση, ωστόσο στην λίστα των προτεραιοτήτων για νέες παρεμβάσεις βρίσκεται κάτω από την μάχη στο ράφι του σούπερ - μάρκετ.
Θα έχουμε μια χρονιά με επιβράδυνση της ανάπτυξης εμείς λέμε 1,8%, η Κομισιόν λέει 1%, ωστόσο δεν θα έχουμε ύφεση είπε ο κ. Σκυλακάκης.
«Ο μέσος όρος της Ευρώπης θα είναι 0,3%, άρα πάνω από τις μισές χώρες της Ευρώπης θα είναι σε ύφεση, ειδικά η Γερμανία. Αυτό επηρεάζει τον τουρισμό, στον προϋπολογισμό έχουμε βάλει ως πρόβλεψη για το 2023 το 95% των εσόδων του 2019, ενώ φέτος θα ξεπεράσουμε πιθανότατα το 2019, κι έχουμε βάλει και μια μείωση του ρυθμού αύξησης των εξαγωγών.
Τι στηρίζει τον προϋπολογισμό του χρόνου; Οι επενδύσεις. Έχουμε δημόσιες επενδύσεις 12 δισ. ευρώ. Αυτό είναι ιστορικό ρεκόρ. Σκεφτείτε όταν αναλάβαμε ήταν στα 6 δισ. Φέτος θα πάμε κοντά στα 11 δισ. ευρώ.
Επειδή υπάρχει μια καθυστέρηση μεταξύ του να γίνουν οι επενεδύσεις και να μπουν στην οικονομία, οι επενδύσεις θα είναι αυτό που θα μας κρατήσει εκτός ύφεσης. Έχουμε κι ένα κυριολεκτικά τσουνάμι ιδιωτικών επενδύσεων που έρχεται. Σε αυτά τα 12 δισ. ευρώ, δεν περιλαμβάνεται τις επενδύσεις που είναι στο σχήμα του δανείου από το Ταμείο Ανάκαμψης, που είναι τούτη τη στιγμή που μιλάμε είναι επενδυτικά σχέδια 8,5 δισ. που τα 2 δισ. έχουν συμβασιοποιηθεί και τα άλλα θα συμβασιοποιηθούν άμεσα».
Οι τιμές της ενέργειας
Μιλώντας για τη δυνατότητα περαιτέρω στήριξης των νοικοκυριών, ο αναπληρωτής υπουργός σημείωσε πως: «αυτό θα το δούμε όταν θα έχουμε καλύτερη εικόνα των ενεργειακών. Διότι τα ενεργειακά φέτος, δηλαδή οι δαπάνες που κάναμε για να προφυλάξουμε τα νοικοκυριά, μας κόστισαν 4,8 δισ. ευρώ. Αυστηρά από τον προϋπολογισμό. Και είχαμε πέρυσι κι ένα μεγάλο ποσό που ξοδέψαμε για δαπάνες covid».
Για το ειδικό αποθεματικό ύψους 1 δισ. ευρώ που προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2023 για την ενεργειακή κρίση και αν αυτό θα είναι αρκετό είπε : «Με τις σημερινές τιμές των καυσίμων, το μεγαλύτερο μέρος δεν θα χρειαστεί. Οι τιμές είναι συνάρτηση του πολέμου της Ουκρανίας. Το χειρότερο κατά τη γνώμη μου στις τιμές έχει υπάρξει.
Το γεγονός ότι μπαίνουμε σε ύφεση αυτομάτως μειώνει τη ζήτηση για ενέργεια. Αυτό σημαίνει μείωση των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Επίσης ανοίγουν μεγάλες μονάδες LNG στις αρχές του χρόνου και έτσι θα αυξηθεί η δυνατότητα της Ευρώπης να λαμβάνει υγροποιημένο αέριο. Θα μειωθεί και ο κίνδυνος της επάρκειας.
Κι επίσης δεν μπορούμε να ξέρουμε πως θα εξελιχθεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Μπορεί να σταματήσει ξαφνικά. Αυτό θα ήταν το καλό σενάριο της οικονομίας. Εμείς δεν δουλεύουμε με το καλό σενάριο, εμείς δουλεύουμε στον προϋπολογισμό με το ρεαλιστικό αρνητικό σενάριο».
Ο κουμπαράς του ενός δισ. ευρώ
Στο πλαίσιο αυτό τι τμήμα από τον κουμπαρά του 1 δισ. ευρώ μπορεί να μείνει αδιάθετο; «Λίγο πάνω από το μισό δισ. Θα πρέπει να υπολογίσουμε ότι δεν έχουμε βάλει στον προϋπολογισμό, διότι ακόμα δεν έχει ψηφιστεί ο κανονισμός, τα χρήματα από τη φορολόγηση των υπερκερδών των διυλιστηρίων, που είναι έκτακτοι πόροι, αλλά σημαντικοί. Το ύψος θα καθοριστεί από τη συμφωνία που θα κάνει το ευρωκοινοβούλιο με το συμβούλιο για τον κανονισμό φορολόγησης.
Ο κανονισμός είναι νόμος που εφαρμόζεται άμεσα, χωρίς να περάσει από τη Βουλή. Από εκεί θα έχουμε ένα σημαντικό ποσό. Στην αρχική του μορφή ο κανονισμός είχε ένα ποσό της τάξης των 300-400 εκατ. ευρώ. Στην τελική του μορφή δεν ξέρω».
Οι προτεραιότητες
Ο κ. Σκυλακάκης δεν προσδιόρισε τον χρόνο που θα μπορεί πλέον με ασφάλεια να δοθεί σε νέα μέτρα στήριξης το πλεονάζον ποσό από τον κουμπαρά. Όπως εξήγησε: «είναι συνάρτηση των γενικότερων διεθνών εξελίξεων, διότι μπορεί να προβλέπουμε ότι το 2023 οι τιμές θα πάνε καλύτερα, αλλά το πότε θα το πεις αυτό, δεν το ξέρουμε».
Ωστόσο, «αν προκύψουν δημοσιονομικοί πόροι προτεραιότητα έχουν οι επιπτώσεις του πληθωρισμού στα ευάλωτα νοικοκυριά και στη μεσαία τάξη. Σχεδιάζουμε να πηγαίνουν απευθείας στα ευάλωτα νοικοκυριά. Δεν σχεδιάζουμε μειώσεις φορολογικών συντελεστών. Όποιου πόρους έχουμε, με διάφορους τρόπους θα πάνε απευθείας στα νοικοκυριά», είπε και διευκρίνησε πως «πληθωρισμός είναι ηλεκτρισμός, καύσιμα, τρόφιμα. Ανάλογα με τις εξελίξεις κατευθύνεις τους πόρους. Αν έχεις αποκλιμάκωση των καυσίμων τότε ανοίγουν άλλες δυνατότητες. Στο βαθμό που θα υπάρξει δημοσιονομικός χώρος θα επιστρέψει στην κοινωνία και την οικονομία».
Ανεργία
Απαντώντας για το φρενάρισμα στη μείωση της ανεργίας, υποστήριξε ότι «όταν πηγαίνεις από 6% ανάπτυξη, στο λίγο κάτω από 2%, είναι λογικό. Η ανεργία μειώνεται όταν έχεις ανάπτυξη πάνω από 2%».
Η πιθανότητα ύφεσης
Ο κ. Σκυλακάκης εξήγησε γιατί δεν είναι πιθανή η ύφεση στη χώρα: «Δεν είναι πιθανή η ύφεση, επειδή έχουμε υπολογίσει βάσει του χειρότερου σεναρίου τις τιμές π.χ. μεγαλύτερες στο φυσικό αέριο από ότι έχουμε σήμερα, έχουμε βάλει χειρότερο τουρισμό από φέτος, οπότε έχουμε προδιαγράψει ένα δυσμενές σενάριο».
Ο υπουργός δήλωσε ότι δεν ανησυχεί για την αύξηση των επιτοκίων στο επενδυτικό μέτωπο, διότι όπως είπε: «έχουμε το καταπληκτικό εργαλείο των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτά τα χρήματα έρχονται με το μισό επιτόκιο από αυτό που υπάρχει».
Ο εξωδικαστικός
Αναφορικά με το ενδεχόμενο επιδότησης του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων, που αυξάνεται λόγω αύξησης των επιτοκίων, ο κ. Σκυλακάκης είπε πως «έχουμε 100 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό για αυτό το σκοπό, ελπίζω να αξιοποιηθούν πολύ περισσότερο από τις προηγούμενες χρονιές. Αυτά τα χρήματα μπορούν να αξιοποιηθούν για να βοηθήσουμε. Είναι για τις περιπτώσεις αυτές που κάνουν ρύθμιση μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού και μπορούν να έχουν μια επιδότηση, για τα ήδη κόκκινα δάνεια».
Όσον αφορά στο ενδεχόμενο στήριξης των δανειοληπτών για να μην κοκκινίσουν λόγω αύξησης επιτοκίων είπε πως «είναι κάτι που μας απασχολεί, αλλά δεν μπορώ να πω κάτι περισσότερο πάνω σε αυτό. Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε πόρους να το κάνουμε».
Η αύξηση των συντάξεων
«Στις συντάξεις θα έχουμε αύξηση 7,75% και θα μας στοιχίσει γύρω στα 900 εκατ. ευρώ. Θα δοθούν αρχές του χρόνου, προς τα τέλη Γενάρη], είπε ο κ. Σκυλακάκης.
