Οι πρώτες αντιδράσεις για το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο της Ευρωζώνης
04/11/22, 16:17
Σημαντικές αλλαγές στους ισχύοντες δημοσιονομικούς κανόνες της αναμένεται να ανακοινώσει πολύ σύντομα η Ευρωζώνη με πρώτα... θύματα την αγορά ομολόγων και το κόστος δανεισμού των χωρών-μελών.
Συγκεκριμένα, η Κομισιόν προτίθεται να επικαιροποιήσει τους κανονισμούς της την ερχόμενη εβδομάδα, σε μια προσπάθεια βελτίωσης της διαφάνειας, της εφαρμογής τους αλλά και της συνολικής εποπτείας τους.
«Η απλοποίηση και η βελτίωση της εποπτείας θα αποτελέσουν κύρια στοιχεία του νέου δημοσιονομικού πλαισίου, με απώτερο στόχο τη βελτίωση της βιωσιμότητας του χρέους και τη στήριξη της ανάπτυξης», τόνισε ο Επίτροπος για την οικονομία Πάολο Τζεντιλόνι σε πρόσφατες δηλώσεις του.
Ένας από τους λόγους της επικαιροποίησης αυτής είναι οι δημοσιονομικές αποκλίσεις του παρελθόντος οι οποίες έχουν πολλές φορές διχάσει τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης. Για παράδειγμα, η Γαλλία έχει πολλάκις παραβιάσει τους δημοσιονομικούς κανονισμούς χωρίς να της έχει επιβληθεί κάποιο πρόστιμο, παράδειγμα το οποίο ακολουθούσαν και οι μικρότερες οικονομίες της Ευρωζώνης. Την ίδια στιγμή, χώρες όπως η Ολλανδία και η Γερμανία κατηγορούσαν ανοιχτά την Κομισιόν για αποτυχία επιβολής των κανονισμών.
Η πανδημία επανέφερε τη διχογνωμία αυτή στο προσκήνιο, οδηγώντας πολλές κυβερνήσεις στον άκρατο δανεισμό για την υποστήριξη των οικονομιών τους και προκαλώντας αύξηση του δημόσιου χρέους. Το γεγονός πως η πανδημία αποτέλεσε έναν «κοινό εχθρό» που αναγκάστηκαν να αντιμετωπίσουν όλα τα κράτη-μέλη αύξησε τις εκκλήσεις για επικαιροποίηση των κανονισμών.
Αυξημένο το δημόσιο χρέος
Ο κύριος λόγος της επικαιροποίησης των κανονισμών είναι η αναγκαιότητα μείωσης των αυξημένων επιπέδων δημόσιου χρέους των κρατών της Ευρωζώνης το οποίο κυμαινόταν στο 94,2% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο στα τέλη του β’ τριμήνου του 2022. Ένας άλλος λόγος της αναγκαίας διορθωτικής κίνησης αυτής είναι, προφανώς, η δύσκολη οικονομική κατάσταση που προκαλεί ο πληθωρισμός, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση.
«Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα δημοσιονομικό πλαίσιο το οποίο θα ενισχύει τη βιωσιμότητα του χρέους», τόνισε ανώτατο στέλεχος της Κομισιόν στο CNBC.
Οι νέοι κανονισμοί προϋποθέτουν πως το επίπεδο του δημοσίου χρέους των κρατών-μελών της Ευρωζώνης θα πρέπει να κυμαίνεται υπό του 60% του ΑΕΠ τους. Το νέο όριο αυτό, όμως, είναι πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί στην Ελλάδα και την Ιταλία, όπου το δημόσιο χρέος κυμαίνεται άνω του 150% του ΑΕΠ. Σημειωτέον πως, το δημόσιο χρέος της Γερμανίας κυμαινόταν λίγο κάτω από 70% του ΑΕΠ το 2021.
Σύμφωνα με το CNBC, το σχέδιο της Κομισιόν είναι η δημιουργία ξεχωριστών πλαισίων για κάθε κράτος-μέλος με συγκεκριμένους στόχους και χρονοδιαγράμματα για την επίτευξή τους. Το ερώτημα, όμως, παραμένει όσον αφορά την εποπτεία των νέων κανονισμών αυτών.
«Οι κανόνες αφήνουν πολύ "λάσκα" σε ό,τι αφορά την εποπτεία από την Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο» τόνισε χαρακτηριστικά η υπουργός Οικονομίας της Ολλανδίας Σίγκριντ Κάαγκ σε επιστολή της προς την Κομισιόν, προσθέτοντας πως «η διαφορετική αυτή προσέγγιση για κάθε κράτος-μέλος οδηγεί σε ασυνέπειες όσον αφορά την εφαρμογή των κανονισμών, κάτι που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί».
Σε παρόμοιο μήκος κύματος κυμαίνεται και η άποψη του Γερμανού ομολόγου της, Κρίστιαν Λίντνερ ο οποίος ζητά ενίσχυση της εποπτείας.
Η αντίδραση των αγορών
Οι αγορές και οι επενδυτές αναμένουν τις εξελίξεις σε ό,τι αφορά την πρόταση της Κομισιόν αλλά και την αντίδραση των αγορών σε αυτή.
«Το κόστος δανεισμού αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια. Υπάρχει άμεση ανάγκη εφαρμογής απλών αλλά στοχευμένων κανόνων ρύθμισης της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους των κρατών-μελών της Ευρωζώνης ενώ παράλληλα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν και τα μεσοπρόθεσμα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές οικονομίες αυτές, δη των ενεργειακών και δημογραφικών κρίσεων αλλά και της πράσινης μετάβασης», τόνισε ο αναλυτής της AXA Investment Managers, Φρανσουά Καμπάου.
Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης βρίσκονται αντιμέτωπες με αυξημένα κόστη δανεισμού λόγω της πρόσφατης αύξησης των επιτοκίων η οποία ακολούθησε μία δεκαετία χαλαρής νομισματικής πολιτικής.
H απόδοση των 10ετών ιταλικών ομολόγων, για παράδειγμα, κυμάνθηκε στο 4,463% την περασμένη Πέμπτη. Τα προηγούμενα δύο έτη, όμως, η αντίστοιχη απόδοση αυτή κυμαινόταν υπό του 2%.
Σύμφωνα με τον Χένρι Κουκ, αναλυτή της MUFG Bank, «οποιαδήποτε αλλαγή των δημοσιονομικών κανονισμών θα πρέπει να βελτιώσει την ελαστικότητα των δημοσιονομικών του κάθε κράτους-μέλους αλλά και την εφαρμογή των ποινών σε περίπτωση παράβασης των κανόνων. Παρ’ όλα αυτά, το πιθανότερο κατά την άποψή μου είναι πως η Ε.Ε. θα παραμείνει χαλαρή σε ό,τι αφορά την εποπτεία και επιβολή του νέου ρυθμιστικού πλαισίου».
Εκτός από τις επιμέρους λεπτομέρειες των νέων προτάσεων της Κομισιόν, η διπλωματική διαμάχη μεταξύ των στελεχών των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων αναμένεται να διαρκέσει πολλούς μήνες. Το νέο πλαίσιο αναμένεται να εφαρμοστεί το 2024.
Με πληροφορίες από Newmoney.gr
