Η παγκόσμια μάχη των μισθών: Οι εισοδηματικές απώλειες και ο πληθωρισμός
26/10/22, 21:54
Στις περισσότερες χώρες του κόσμου οι εργαζόμενοι έχουν δει σημαντική μείωση των πραγματικών εισοδημάτων τους το 2022, καθώς οι ονομαστικοί μισθοί τους είτε έμειναν παγωμένοι είτε αυξήθηκαν πολύ λιγότερο από τον πληθωρισμό.
Σύμφωνα με τη συμβουλευτική εταιρεία ECA International, οι πραγματικοί μισθοί στην Ευρώπη εκτιμάται ότι θα μειωθούν φέτος κατά 6,4%, με βάση στοιχεία που συγκεντρώνει η εταιρεία από 360 πολυεθνικές εταιρείες σε 68 χώρες και πόλεις, τα οποία συγκρίνονται με τον πληθωρισμό.
Αν και τα στοιχεία αυτά δεν μπορεί να θεωρηθούν αντιπροσωπευτικά για την πορεία των μισθών, δεδομένου ότι βασίζονται στα δεδομένα σχετικά λίγων μεγάλων επιχειρήσεων, δίνουν μία εικόνα για το τμήμα αυτό της οικονομίας.
Οι διεκδικήσεις των συνδικάτων
Η διάβρωση της αγοραστικής δύναμης των μισθών λόγω του πληθωρισμού, ο οποίος στην Ελλάδα «έτρεχε» με ετήσιο ρυθμό 12% τον Σεπτέμβριο και στην Ευρωζώνη με 9,9%, έχει οδηγήσει ήδη σε μισθολογικές διεκδικήσεις από συνδικάτα που έχουν ισχυρή διαπραγματευτική δύναμη.
Για παράδειγμα, στη Γαλλία οι εργαζόμενοι στην ενεργειακή εταιρεία Total προχώρησαν σε απεργίες για να επιτύχουν αυξήσεις, οι οποίες προκάλεσαν μεγάλα προβλήματα στην τροφοδοσία της εγχώριας αγοράς με καύσιμα, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να παρέμβει και να ζητήσει από τη διοίκηση της εταιρείας να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις προκειμένου να σταματήσει η απεργία.
Η πίεση από την πλευρά των εργαζομένων για μισθολογικές αυξήσεις θα ενταθεί το 2023, όταν ακόμη και με τις επίσημες προβλέψεις ο πληθωρισμός προβλέπεται να παραμείνει υψηλός. Στην Ελλάδα, το προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπει μείωση του μέσου πληθωρισμού το επόμενο έτος στο 3% από 8,7% φέτος, αν και είναι πιθανόν η πρόβλεψη αυτή να αναθεωρηθεί ανοδικά μετά τη σημαντική άνοδο του Σεπτεμβρίου.
Για την Ευρωζώνη, το ΔΝΤ προβλέπει ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί ακόμη υψηλότερα και θα κινηθεί κοντά στο 6% το επόμενο έτος. Μάλιστα, το ΔΝΤ σημειώνει ότι η άνοδος των τιμών μπορεί τελικά να είναι ισχυρότερη – και οι επίσημες προβλέψεις να πέσουν για μία ακόμη φορά έξω – αν τελικά οι αυξήσεις μισθών είναι μεγαλύτερες από αυτές που αναμένονται.
Σε μία τέτοια περίπτωση, το ΔΝΤ εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα είναι κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερος και ανάλογα θα πρέπει να αυξηθούν και τα επιτόκια.
Πραγματικές αυξήσεις μόνο στο 37% των χωρών
Η πρόβλεψη της ECA International είναι ότι το 2023 θα υπάρξουν αυξήσεις των πραγματικών μισθών – δηλαδή αυξήσεις ονομαστικών μισθών μεγαλύτερες από τις αυξήσεις του πληθωρισμού - μόνο στο 37% των χωρών παγκοσμίως.
Το μεγαλύτερο πλήγμα, αν και πολύ μικρότερο από φέτος, αναμένεται να δεχθούν και πάλι οι εργαζόμενοι στην Ευρώπη, με μία μέση μείωση 1,5% των πραγματικών μισθών. Η πρόβλεψη αυτή βασίζεται, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, σε έρευνα στις πολυεθνικές εταιρείες για τις μισθολογικές αυξήσεις καθώς και στις προβλέψεις για την εξέλιξη του πληθωρισμού, οι οποίες βέβαια είναι προβλέψεις και τα τελικά στοιχεία να είναι πολύ διαφορετικά.
Σύμφωνα με τον διευθυντή της ECA International, Oliver Browne, κάποιες ευρωπαϊκές χώρες προβλέπεται να δουν πραγματικές αυξήσεις μισθών το επόμενο έτος. Μεταξύ αυτών η Ελλάδα (0,3%), η Ελβετία (0,1%) και η Βουλγαρία (0,8%).
Οι εργαζόμενοι στη Βρετανία υπέστησαν, σύμφωνα με την ECA, το μεγαλύτερο πλήγμα στην αγοραστική δύναμη των μισθών τους φέτος καθώς παρά τη μέση αύξηση των ονομαστικών μισθών κατά 3,5%, σε πραγματικούς όρους αυτοί μειώθηκαν 5,6% λόγω του υψηλού πληθωρισμού (9,1% σε μέσα επίπεδα), ενώ αναμένεται να μειωθούν περαιτέρω κατά 4,5% το επόμενο έτος.
Στις ΗΠΑ, οι πραγματικοί μισθοί μειώθηκαν 4,5% φέτος, αλλά προβλέπεται να αυξηθούν 1% το 2023 επειδή προβλέπεται σημαντική μείωση του πληθωρισμού.
Οχτώ από τις δέκα χώρες, για τις οποίες προβλέπεται από την ECA η μεγαλύτερη αύξηση των πραγματικών μισθών το 2023, είναι ασιατικές, με πρώτη την Ινδία (4,6%) ακολουθούμενη από το Βιετνάμ (4%) και την Κίνα (3,8%).
