Πρακτικά όσοι ενταχθούν στο πρόγραμμα αυτό, θα πληρώνουν δόση στεγαστικού δανείου που θα είναι πολύ χαμηλότερη από το ενοίκιο που αντιστοιχεί στο σπίτι που επέλεξαν, καθώς το επιτόκιο με τα σημερινά δεδομένα είναι συμβολικό: με τα σημερινά δεδομένα είναι στο 1 % αλλά σε κάθε περίπτωση θα αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο των εμπορικών επιτοκίων. Και πάντως μηδενικό για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες. Το κυριότερο, με την αποπληρωμή του δανείου θα αποκτήσουν την ιδιοκτησία του σπιτιού. Επιπλέον, το δάνειο θα καλύπτει υψηλότερο ποσοστό της εμπορικής αξίας του ακινήτου (90%) σε σχέση με τα στεγαστικά δάνεια των τραπεζών που καλύπτουν συνήθως έως το 80%. Αυτό σημαίνει ότι η ιδιωτική συμμετοχή που πρέπει να συνεισφέρουν οι νέοι μειώνεται στο 10 % της αξίας του σπιτιού αντί για 20 % που προβλέπεται στις συμβάσεις των τραπεζικών στεγαστικών δανείων.
Τέλος με το πρόγραμμα αυτό αποκτούν πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό νοικοκυριά που υπό κανονικές συνθήκες δύσκολα θα πληρούσαν τα τραπεζικά κριτήρια χρηματοδότησης, όπως για παράδειγμα μισθωτοί με μηνιαίο καθαρό εισόδημα ίσο με 715 ευρώ το μήνα.

Με άλλα λόγια, ένα νέο ζευγάρι που αγοράζει ένα σπίτι αξίας 100.000 € θα πληρώνει μηνιαία δόση 275 -285 ευρώ αντί για 415 ευρώ που είναι η δόση για το ίδιο σπίτι με τα τρέχοντα επιτόκια της αγοράς. Το ετήσιο όφελος στην περίπτωση αυτή είναι 1680 ευρώ.

6. Γιατί βάλατε το ηλικιακό όριο στα 39 έτη και όχι υψηλότερα; Αν ο ένας είναι πάνω από 39 ετών, ισχύει το πρόγραμμα;

Δίνουμε έμφαση στην στεγαστική αποκατάσταση των νέων, που αντιμετωπίζουν και το μεγαλύτερο πρόβλημα. Κεντρικός στόχος της κυβέρνησης είναι η αντιμετώπιση του δημογραφικού και η έλλειψη στέγης είναι ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια για τη δημιουργία οικογένειας. Για το λόγο αυτό άλλωστε τα προγράμματα του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δίνουν προτεραιότητα στους πολύτεκνους και τους τρίτεκνους. Αρκεί για τη λήψη του δανείου ο ένας από τους δύο να είναι 25-39 ετών.

7. Το πρόγραμμα χορήγησης στεγαστικών δανείων προβλέπει πλαφόν 150.000 ευρώ στο ύψος του δανείου. Θεωρείτε το όριο αυτό ρεαλιστικό; Υπάρχουν σπίτια σε αυτό το επίπεδο τιμών;

Σε δεκάδες περιοχές των αστικών κέντρων αλλά και στην περιφέρεια υπάρχουν διαθέσιμα ακίνητα σε αυτήν την τάξη μεγέθους που μπορούν να καλύψουν τις στεγαστικές ανάγκες των νέων. Ενδεικτικά: οι αντικειμενικές αξίες στην Αγία Παρασκευή κυμαίνονται από 1500-2050 ευρώ ανά τετραγωνικό, στο Μαρούσι 1500-2300 ευρώ, στην Πεύκη 1300-2250 ευρώ, στο 4ο Δημοτικό Διαμέρισμα Θεσσαλονίκης (Τούμπα) 1250 – 1550 ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι οι αντικειμενικές αξίες αφορούν νεόδμητα ακίνητα ενώ το πρόγραμμα των στεγαστικών δανείων αφορά ακίνητα κατασκευασμένα έως το 2007, οι αξίες των οποίων είναι προφανώς χαμηλότερες σε σχέση με τα νεόδμητα.
Προφανώς υπάρχουν πολύ ακριβότερα ακίνητα, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε να κάνουμε με ένα κοινωνικό πρόγραμμα για τη διευκόλυνση της απόκτησης στέγης, που στόχο έχει να απαλλάξει τους νέους από σημαντικά κόστη, αβεβαιότητες και προβλήματα. Το όριο των 150.000 ευρώ είναι η χρυσή τομή ανάμεσα στα όρια που θέτει η αγορά και την ανάγκη να ενταχθούν στο πρόγραμμα όσο το δυνατόν περισσότεροι ωφελούμενοι.

8. Λέτε ότι οι ωφελούμενοι από το πρόγραμμα στεγαστικών δανείων θα είναι 10.000 και τα δάνεια θα φθάνουν μέχρι 150.000 ευρώ. Πώς ισχύει αυτό, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 500 εκατ. ευρώ; Μπορούν να ωφεληθούν τόσοι πολλοί;

Η απάντηση είναι απλή: ο αριθμός των 10.000 αναφέρεται στους ωφελούμενους του προγράμματος. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε νέους και νέα ζευγάρια, που σημαίνει ότι σε ένα σπίτι, για το οποίο θα ληφθεί ένα δάνειο, θα κατοικήσουν περισσότεροι από ένας, άρα για κάθε δάνειο οι ωφελούμενοι θα είναι περισσότεροι από ένας. Επιπλέον το ποσό των 150.000 ευρώ είναι το ανώτατο όριο του δανείου. Δεν θα εξαντλούν όλα τα δάνεια το πλαφόν. Σε κάθε περίπτωση όμως αυτή είναι η πρώτη φάση του προγράμματος. Σε περίπτωση εξάντλησης των πόρων, το πρόγραμμα θα διευρυνθεί.

9.Μπορεί ένας πολίτης με εισόδημα 10.000 ευρώ το χρόνο να πάρει δάνειο 150.000 ευρώ;

Μέχρι τώρα, πράγματι ένας πολίτης με εισόδημα 10.000 ευρώ το χρόνο είχε δυσκολία να πάρει τέτοιο δάνειο. Με τα χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια μπορούν οι συγκεκριμένοι πολίτες να πάρουν δάνειο του οποίου η δόση στις περισσότερες περιπτώσεις θα είναι μικρότερη από το ενοίκιο που ήδη πληρώνουν. Σημειώνουμε και πάλι ότι ένας νέος ο οποίος θα πάρει δάνειο 100.000 ευρώ θα πληρώνει μηνιαία δόση 275 ευρώ κρατώντας τελικά την κυριότητά του στο σπίτι.

10. Τα προγράμματα για παροχή δανείων και οι επιδοτήσεις για ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, μπορούν να λειτουργήσουν συνδυαστικά;

Η απάντηση είναι ναι. Το πρόγραμμα των χαμηλότοκων δανείων μπορεί κάλλιστα να συνδυαστεί με το πρόγραμμα «Εξοικονομώ και Ανακαινίζω» για νέους. Άρα να γίνουν περισσότερο ευρείας κλίμακας παρεμβάσεις.

11.Το πρόγραμμα των 200 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους, πόσο σίγουροι είστε ότι θα εφαρμοστεί;

Ήδη είναι ενταγμένη στο Ταμείο Ανάκαμψης μια σχετική δράση που παρουσιάστηκε. Στηριζόμενοι στο πνεύμα αυτής της δράσης (αξιοποίηση ακινήτων που ανήκουν σε ιδιώτες τα οποία διατίθενται στο Δημόσιο προκειμένου να τα ανακαινίσει, πληρώνοντας φυσικά το ίδιο το Δημόσιο το σχετικό ενοίκιο στους ιδιώτες) θα διατεθούν μετά από την ολοκλήρωση των σχετικών συζητήσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κονδύλια 200 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν ήδη στο υπουργείο Εργασίας για την πραγματοποίηση αυτής της δράσης, από την οποία θα βγουν ωφελημένοι 10.000 νέοι και ζευγάρια 25-39 ετών.

12.Ποια είναι τα προγράμματα στα οποία μπορούν να συμμετάσχουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων;

Οι ιδιοκτήτες έχουν πολλαπλά οφέλη. Οι ιδιοκτήτες π.χ. που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα «Κάλυψη» θα έχουν εγγυημένο εισόδημα από το μίσθωμα που θα καταβάλει το κράτος, για τις κατοικίες τους, οι οποίες θα διατεθούν σε νέους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Το κράτος αναλαμβάνει επίσης τις επισκευές.

Από την άλλη, το πρόγραμμα μαζικής αξιοποίησης κλειστών ιδιωτικών κατοικιών προβλέπει ότι οι ιδιοκτήτες τους θα τις παραχωρήσουν για τουλάχιστον 5 χρόνια στο κράτος, το οποίο θα αναλάβει να τις ανακαινίσει και θα τις διαθέσει σε νέους και νέα ζευγάρια.

Με το πρόγραμμα «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω» οι ιδιοκτήτες κλειστών κατοικιών θα επιδοτηθούν για να τις ανακαινίσουν με προϋπόθεση να τις διαθέσουν για μίσθωση τουλάχιστον 3 ετών.

Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» τέλος, προβλέπει συνδυασμό επιδότησης και άτοκου ή χαμηλότοκου δανεισμού σε νέους για την ανακαίνιση και την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών που ιδιοκατοικούν.

13. Τι προβλέπει ειδικότερα το πρόγραμμα Ανακαινίζω – Ενοικιάζω; Και σε τι διαφέρει από το Εξοικονομώ;

Δεν είναι πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης, είναι πρόγραμμα ανακαίνισης χωρίς να αποκλείεται η ενεργειακή αναβάθμιση. Και δεν είναι ενταγμένο στο ΕΣΠΑ. Θα χρηματοδοτείται από το ΠΔΕ. Ιδιοκτήτες κενών κατοικιών έως 100 τ.μ. σε αστικά κέντρα θα λάβουν επιδότηση έως 40 % για εργασίες ανακαίνισης των κατοικιών, (ύψους έως 10.000 ευρώ) οι οποίες θα πρέπει στη συνέχεια να νοικιαστούν τουλάχιστον για τρία έτη. Κάθε δικαιούχος μπορεί να κάνει αίτηση για μία μόνο κατοικία και πρέπει να οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000€ και ακίνητη περιουσία έως 300.000€. Με βάση τα κριτήρια αξιολόγησης που θα εφαρμοστούν, θα πριμοδοτούνται όσοι έχουν μικρότερη ακίνητη περιουσία και ζητούν μικρότερη ενίσχυση από τη μέγιστη.

14. Γιατί αυξάνετε το όριο της Golden Visa στις 500.000 ευρώ;

Με τις συνθήκες που επικρατούν στην κτηματαγορά και την άνοδο των τιμών, το όριο που υπήρχε ως τώρα (250.000 ευρώ) αφαιρούσε από την μισθωτική αγορά ακίνητα που απευθύνονται στα μεσαία εισοδηματικά στρώματα. Η εισαγωγή κεφαλαίων και μάλιστα για επενδύσεις στην κτηματαγορά είναι επιθυμητή, όμως οι επιπτώσεις στη μεσαία τάξη είναι ανεπιθύμητες. Για το λόγο αυτό το όριο προσαρμόζεται σε επίπεδο που οι επενδυτές θα πρέπει να στοχεύσουν σε πιο ακριβές κατασκευές. Σε κάθε περίπτωση διασφαλίζεται η ασφάλεια δικαίου για τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί και εκκρεμούν, οι οποίες θα καλυφθούν. Οι αλλαγές θα εφαρμοστούν από 1.1.2023.

15. Γιατί δεν λαμβάνετε μέτρα για τον περιορισμό των βραχυχρόνιων μισθώσεων;

Το θέμα αυτό εξετάζεται από την κυβέρνηση. Οι όποιες κινήσεις πρέπει να είναι σίγουρα προσεκτικές επειδή η αγορά αυτή τα τελευταία χρόνια είχε και έχει συνεχή σκαμπανεβάσματα. Μέχρι στιγμής κρίθηκε ότι μετά από δυο χρόνια πανδημίας, με τις αναταράξεις που δημιούργησε στον ευρύτερο κλάδο δεν θα ήταν σκόπιμη η άμεση λήψη μέτρων μέχρι να υπάρχει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα. Σε κάθε περίπτωση σε πρώτη φάση θα ρυθμιστούν οι επιχειρηματικές βραχυχρόνιες μισθώσεις που γίνονται από επενδυτές προκαλώντας αθέμιτο ανταγωνισμό.

16. Σε ποιες κατηγορίες απευθύνεται το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» και με ποιες προϋποθέσεις μπορεί να ενταχθεί ένας ενδιαφερόμενος;

Το «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους» είναι ένα πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικιών για τη νέα γενιά, από 18-39 ετών. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 350 εκατ. ευρώ και εκτιμούμε ότι θα αναβαθμιστούν ενεργειακά περισσότερες από 20.000 κατοικίες νέων. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δύο ενότητες: το «Εξοικονομώ για Νέους» και το «Ανακαινίζω για Νέους». Στο «Εξοικονομώ για Νέους» οι δικαιούχοι πρέπει να έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ. Το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή να υπάρχει πλήρης κυριότητα ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους, να έχει την επικαρπία του ακινήτου.

Στο «Ανακαινίζω για Νέους» που παρέχει χαμηλότοκα δάνεια μέχρι 7.000 ευρώ για εργασίες αναβάθμισης της κατοικίας οι δικαιούχοι πρέπει να καλύπτουν το ίδιο εισοδηματικό όριο με το «Εξοικονομώ», προβλέπεται ωστόσο επιπλέον επιδότηση ύψους 3.000 ευρώ για όσους έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 20.000 ευρώ. Το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους να έχει την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου.

17. Ποιο είναι το όφελος για όσους ενταχθούν στα προγράμματα αυτά;

Στο «Εξοικονομώ για Νέους» ο επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι έως 25.000 ευρώ και το ποσοστό επιδότησης κυμαίνεται από 50% έως 90%. Για την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής παρέχεται άτοκος δανεισμός. Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις είναι η αντικατάσταση κουφωμάτων, η εξωτερική θερμομόνωση, τα συστήματα θέρμανσης - ψύξης, τα συστήματα παροχής ζεστού νερού χρήσης, τα συστήματα smart home και οι οικιακές ηλεκτρικές συσκευές.

Στο «Ανακαινίζω για Νέους» ο επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι έως 10.000 ευρώ και το ποσοστό επιδότησης ανέρχεται σε 30% για όλους. Για την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής παρέχεται χαμηλότοκος δανεισμός έως 7.000 ευρώ. Αντίστοιχα από το πρόγραμμα αυτό επιδοτείται η ανακαίνιση χώρων μπάνιου και κουζίνας, η αντικατάσταση της πόρτας εισόδου, η αντικατάσταση και οι επισκευές ηλεκτρικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων, η αντικατάσταση επιφανειών πατωμάτων, τα επιχρίσματα και οι επισκευές δομικών στοιχείων.

18. Τι προβλέπεται για το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα;

Όπως έχει ήδη ανακοινώσει ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, πλέον, από τα 1.000 ευρώ, το στεγαστικό επίδομα αυξάνεται στα 1.500 ευρώ, αύξηση 50%. Αυξάνεται στα 2.000 ευρώ σε όλες τις περιπτώσεις φοιτητών που συγκατοικούν. Υπενθυμίζεται ότι, βάσει εξαγγελίας του Πρωθυπουργού στην περυσινή Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, η οποία εφαρμόστηκε αμέσως, το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα εφαρμόζεται στους φοιτητές, αλλά και στους σπουδαστές των δημοσίων ΙΕΚ, ως ένα μέτρο πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης, το οποίο επενδύει στην εκπαίδευση και στη νέα γενιά. Οι δικαιούχοι του διευρυμένου επιδόματος υπολογίζονται σε περίπου 50.000 φοιτητές και σπουδαστές. Το μέτρο αυτό θα ισχύσει αναδρομικά, δηλαδή οι πρώτοι ωφελούμενοι θα είναι οι φοιτητές και οι σπουδαστές του ακαδημαϊκού έτους και του έτους κατάρτισης 2021-2022. Για τον σκοπό αυτόν έχει αυξηθεί ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Παιδείας για το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα, με ένα επιπλέον κονδύλι που ξεπερνάει τα 25 εκατομμύρια ευρώ, με το συνολικό προϋπολογισμό για το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα να ξεπερνάει τα 75 εκατομμύρια ευρώ.

19. Με ποιον τρόπο θα στηριχθεί περαιτέρω η φοιτητική στέγη;

Στην κατεύθυνση της στήριξης των φοιτητών μας και της φοιτητικής στέγης, κινείται και η πρωτοβουλία για τη δημιουργία νέων σύγχρονων φοιτητικών εστιών σε πέντε Πανεπιστήμια της χώρας: Θράκη, Δυτική Μακεδονία, Θεσσαλία, Δυτική Αττική και Κρήτη. Πρόκειται για τμήμα ενός συνολικού μεταρρυθμιστικού σχεδίου για την ανώτατη εκπαίδευση, εν προκειμένω μέσω συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Πρόκειται για την κατασκευή άνω των 8.150 κλινών και συνολικό εκτιμώμενο κόστος, το οποίο υπερβαίνει τα 540 εκατομμύρια ευρώ. Πρώτος στόχος, η στήριξη των δημόσιων πανεπιστημίων της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη ανάγκες σε αστικές περιοχές, όπως το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, σε ακριτικές περιοχές, όπως το Δημοκρίτειο Θράκης και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, σε τουριστικές περιοχές με πολύ μεγάλη ζήτηση σε ακίνητα, όπως το Πανεπιστήμιο Κρήτης και στην ηπειρωτική χώρα, στην ενδοχώρα, όπως είναι το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Δεύτερος στόχος είναι η μέριμνα εξασφάλισης συνθηκών διαβίωσης των φοιτητών των Ιδρυμάτων μας, με την κάλυψη των αναγκών στέγασης. Και τρίτος στόχος είναι η ολιστική προσέγγιση για την αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας. Με τα μέτρα αυτά και με την κατασκευή νέων φοιτητικών εστιών, διευκολύνεται η πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση σε φοιτητές που προέρχονται από πιο χαμηλά οικονομικά στρώματα. Ταυτόχρονα, βοηθούν ουσιαστικά τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης πανεπιστημιακής κοινότητας και υψηλού επιπέδου δομών, που λειτουργούν αθροιστικά στο συνολικό εκπαιδευτικό αποτέλεσμα των Ιδρυμάτων μας.