Σχέδιο «Θερμοστάτης» για εξοικονόμηση ενέργειας στο Δημόσιο έως και 30%
Για την επίτευξη του στόχου αυτού, οι φορείς του Δημοσίου καλούνται να προχωρήσουν σε άμεσα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, όπως η ορθολογική διαχείριση και συντήρηση των συστημάτων ψύξης και θέρμανσης, ενώ υπάρχει πρόβλεψη και για τον περιορισμό της χρήσης του οδοφωτισμού και για την αναβάθμιση των δίκτυων ύδρευσης και αποχέτευσης.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως ανακοίνωσαν οι υπουργοί Ενέργειας και Εσωτερικών καθώς και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης και Κώστας Σκρέκας αντίστοιχα, θα δημιουργηθεί ένα ψηφιακό σύστημα παρακολούθησης της κατανάλωσης ενέργειας στο Δημόσιο.
Σύμφωνα με τον κ. Σκυλακάκη, η πλατφόρμα αυτή θα παρακολουθεί την ενεργειακή κατανάλωση ανά κτίριο και κτιριακή δομή του Δημοσίου, καθώς και θα έχει αρχείο με τους λογαριασμούς ενέργειας που καλείται να πληρώσει κάθε υπηρεσία.
Κίνητρα και αντικίνητρα
Παράλληλα, θα προωθηθεί ένα σύστημα κινήτρων και αντικινήτρων για την επίτευξη (ή μη) συγκεκριμένων στόχων ενεργειακής εξοικονόμησης.
Όπως εξήγησε ο κ. Σκυλακάκης, δεν θα υπάρχει ένα ενιαίο σύστημα με δεσμευτικό αλγόριθμο, αλλά μια κατά περίπτωση εξέταση της επιτυχίας στην επίτευξη των στόχων. Στόχος θα είναι η εξοικονόμηση του 10% της ενέργειας, αν και το ακριβές ποσοστό θα εξαρτάται από τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε φορέα.
Για παράδειγμα, σε περίπτωση που μια δημόσια υπηρεσία πετύχει την επιθυμητή εξοικονόμηση ενέργειας (ανάλογα με τον βαθμό εφαρμογής μέτρων και αποτέλεσμα που επιτυγχάνεται), θα επιβραβεύεται με αυξημένα κονδύλια τακτικού προϋπολογισμού.
Αντίθετα, θα υπάρχει πέναλτι για τους φορείς που δεν πετυχαίνουν τους στόχους τους, καθώς θα πρέπει να κάνουν οικονομίες από αλλού. Για παράδειγμα, ακόμα και αν πιάσει ένας φορέας τους στόχους του, αλλά δεν έχει κάνει συντήρηση κλιματιστικών, πάλι θα πάρει λιγότερα χρήματα.
Ειδική μνεία έκανε ο κ. Σκυλακάκης στο θέμα των ΟΤΑ για τον οδοφωτισμό. Όπως είπε, «δεν είναι δουλειά του φορολογούμενου να καλύπτει τον οδοφωτισμό», καθώς αυτός υπάγεται στα ανταποδοτικά τέλη. Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση σκοπεύει να στηρίξει τους δήμους και για το ζήτημα αυτό, ενώ θα υπάρχει πέναλτι για τους δήμους που δεν μπορούν να επιτύχουν τον στόχο.
Ενεργειακός υπεύθυνος κτιρίου
Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, κάθε δημόσιο κτίριο καλείται να ορίσει έναν ενεργειακό υπεύθυνο, ο οποίος θα ασχολείται με το ζήτημα της εξοικονόμησης ενέργειας.
Θα υπάρχουν, δηλαδή, υπεύθυνοι ανά κτίριο και δραστηριότητα, υπεύθυνοι στην κεντρική διοίκηση και στα νομικά πρόσωπα του κράτους, ενώ σε επίπεδο δήμου και περιφέρειας θα ασχολούνται οι εκάστοτε δημοτικές ή περιφερειακές αρχές.
Για την υποστήριξη των φορέων στην προσπάθειά τους, θα δημιουργηθεί ένα help desk.
Εξοικονόμηση ενέργειας με οκτώ απλές κινήσεις
Πέρα από τα όσα ήδη αναφέρθηκαν (υπεύθυνος κτιρίου, πλατφόρμα), η γενική γραμματέας Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, εξήγησε πώς ακριβώς μπορούν τα δημόσια κτίρια να επιτύχουν ετήσια εξοικονόμηση της τάξης του 10-15%.
Τα μέτρα που μπορούν να πάρουν οι υπεύθυνοι και οι εργαζόμενοι στις δημόσιες υπηρεσίες είναι τα εξής:
- Συντήρηση κλιματιστικών, καυστήρων και κεντρικών μονάδων, καθώς και ρύθμιση της θερμοκρασίας σε αυτά.
- Απενεργοποίηση ψύξης/θέρμανσης σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι.
- Ορισμός υπαλλήλου που θα φεύγει τελευταίος από τον χώρο και θα είναι υπεύθυνος για το κλείσιμο όλων των συσκευών.
- Φυσικός αερισμός του κτιρίου κατά τη διάρκεια της νύχτας.
- Τοποθέτηση συστημάτων σκίασης (κουρτίνες, στόρια) όπου χρειάζεται.
- Για τον οδοφωτισμό, στόχος για περιορισμός της χρήσης κατά 35-40%.
- Για τα συστήματα ύδρεσης και αποχέτευσης, η κυβέρνηση θα στηρίξει μέτρα για τη βελτίωση και αναβάθμιση των αντλιοστασίων, όπως η τοποθέτηση inverter.
- Προσωπική/εθελοντική προσπάθεια. Για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι μπορούν να κάνουν διάλειμμα 10 λεπτών από το κλιματιστικό, ανοίγοντας τα παράθυρα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η κυρία Σδούκου, η ενεργειακή δαπάνη για τις 212.000 εγκαταστάσεις της γενικής κυβέρνησης (κτίρια, οδοφωτισμός και αντλιοστάσια), ήταν το 2020 596 εκατ. ευρώ ενώ η κατανάλωση ήταν 4.450 γιγαβατώρες. Το 2021 η δαπάνη έφθασε στα 956 εκατ. με κατανάλωση 5.346 γιγαβατώρες, ενώ φέτος λόγω της αύξησης στις τιμές ενέργειας η δαπάνη θα φθάσει στο 1,165 δισ. ευρώ με την κατανάλωση στα περυσινά επίπεδα.
Το πρόγραμμα «Ηλέκτρα»
Τέλος, ο κ. Σκρέκας εξήγγειλε το πρόγραμμα «Ηλέκτρα» για μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις στα δημόσια κτίρια και την ενεργειακή αναβάθμισή τους.
Η πλατφόρμα για το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα ανοίξει εντός του Ιουλίου, ενώ οι ενδιαφερόμενοι μπορούν από σήμερα να δουν τις σχετικές λεπτομέρειες στην ιστοσελίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Οι στόχοι του προγράμματος είναι δύο:
- Τα δημόσια κτίρια να είναι κατ’ ελάχιστον στην κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Β
- Εξοικονόμηση ενέργειας και μείωση εκπομπών CO2 κατά 30%.
Προβλέπεται η αντικατάσταση κουφωμάτων, σκίασης, ψύξης θέρμανσης, παραγωγής και χρήσης ζεστού νερού, παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρισμού θέρμανσης-ψύξης, σε δημόσια κτίρια μέσω της χρήσης ΑΠΕ και καινοτόμων ψηφιακών μοντέλων. Το ποσοστό χρηματοδότησης ξεκινά από 50% και κλιμακώνεται υπό προϋποθέσεις έως το 70%.
Το πρόγραμμα έχει 640 εκατ. ευρώ προϋπολογισμό από κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Φορέας υλοποίησης θα είναι το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.