ΥΠΟΙΚ: Επανέρχονται τα σενάρια μείωσης ΦΠΑ από το 13% στο 6% για βασικά αγαθά
07/06/22, 08:37
Το σενάριο για μείωση του συντελεστή ΦΠΑ από το 13% στο 6% σε συγκεκριμένα βασικά αγαθά φέρνει εκ νέου στην επιφάνεια το οικονομικό επιτελείο, καθώς το ράλι της ακρίβειας έχει διαχυθεί σε όλη σχεδόν την αγορά και το φάσμα της παραγωγής, ενώ το νέο κύμα ανατιμήσεων αναμένεται να ξεσπάσει τις αμέσως επόμενες ημέρες σε δεκάδες τρόφιμα.
Ήδη, οι εταιρείες παραγωγής τροφίμων και οι εμπορικές επιχειρήσεις έχουν αποστείλει στα καταστήματα λιανικής πώλησης τροφίμων νέους ανατιμημένους τιμοκαταλόγους, με τις αυξήσεις να υπολογίζονται στο 10% κατά μέσο όρο. Έτσι, παρά το γεγονός ότι το δημοσιονομικό κόστος είναι μεγάλο, ενώ παράλληλα διατυπώνεται η αμφιβολία εάν η μείωση θα φτάσει στον καταναλωτή (όπως π.χ. έγινε με την εστίαση), τα κυβερνητικά στελέχη άρχισαν πάλι να δηλώνουν ανοικτά ότι «είναι ένα μέτρο που εξετάζεται».
Σύμφωνα με εκτιμήσεις οικονομολόγων, ακόμη και όταν αρχίσει να αποκλιμακώνεται ο πληθωρισμός, οι τιμές όχι μόνο δεν θα υποχωρήσουν αλλά θα εξακολουθήσουν να κινούνται με υψηλές ταχύτητες, επηρεάζοντας την οικονομική δραστηριότητα και την ιδιωτική κατανάλωση. Οι ανατιμήσεις αναμένεται να περάσουν σταδιακά στα ράφια των καταστημάτων από το τέλος του τρέχοντος μηνός έως το τέλος του Ιουλίου, ανάλογα με τα αποθέματα που διαθέτουν στις αποθήκες τους. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι μια ενδεχόμενη αποκλιμάκωση των τιμών αναμένεται από το φθινόπωρο και υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει κάποια νέα έκτακτη κατάσταση που θα επιβαρύνει περαιτέρω.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πολλές περιπτώσεις οι αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων είναι μεγαλύτερες του ετήσιου πληθωρισμού. Ειδικότερα, ο κατάλογος των νέων ανατιμήσεων περιλαμβάνει τα εξής προϊόντα: Ρύζι (5%- 50%), πανάκια καθαρισμού (5%- 31%), μαγιονέζα- κέτσαπ (17%- 26%), κατεψυγμένες πίτες και κριτσίνια (έως 22%), χαρτικά (έως 20%), τυριά (έως 20%), αλλαντικά (έως 17%), συσκευασμένα γλυκά (16%), ζυμαρικά και σάλτσες (2%- 15%), βρεφικές πάνες (έως 14%), χαλβάς (12%), κονσέρβες (έως 12%), απορρυπαντικά (έως 12%), είδη σφολιάτας (11%), κρασί (έως 11%), συμπυκνωμένος χυμός (10%), γιαούρτια (έως 8%), βούτυρο (έως 8%), κρέατα (8%), συσκευασμένες σαλάτες (7%), γάλα εβαπορέ (6%), αναψυκτικά (6%), αλκοολούχα ποτά (6%), ζωοτροφές (6%), ελαιόλαδο (5%), φρέσκο γάλα (5%), σοκολάτες (5%), βρεφικό γάλα (4%), παγωτά (έως 4%) και μπάρες δημητριακών (4%).
Το «τσουνάμι» των αυξήσεων σε καύσιμα, τρόφιμα και ηλεκτρικό ρεύμα καίει το βασικό σενάριο της κυβέρνησης για μέσο πληθωρισμό 5,6% εφέτος, με το δυσμενές σενάριο για ποσοστό πάνω από 7% να κερδίζει έδαφος. Μάλιστα, η Τράπεζα της Ελλάδος (στο ακραίο σενάριο) βλέπει άνοδο πάνω από 7% σε ετήσια βάση εφέτος, ενώ το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή έχει πρόβλεψη ακόμη και για ποσοστό πάνω από 11%.
Το βέβαιο είναι ότι ο πληθωρισμός για τον Μάιο, που θα ανακοινωθεί μεθαύριο, θα βρεθεί σε νέο ιστορικό υψηλό, καθώς, όπως άλλωστε προμηνύεται από τα στοιχεία για τον εναρμονισμένο δείκτη, μπορεί να προσεγγίσει το 11,5%. Πηγή της ακρίβειας παραμένει η ενέργεια, με τις τιμές να έχουν αυξηθεί κατά 60,9%, ενώ οι τιμές των τροφίμων «τρέχουν» με ποσοστό άνω του 11%, κάτι που έχει να σημειωθεί εδώ και τουλάχιστον 2- 3 δεκαετίες. Ανεξέλεγκτες διαστάσεις προσλαμβάνει και η αύξηση των τιμών (κατά 35,2%) στην κατηγορία της στέγασης, με την επίπτωση στον τιμάριθμο να φτάνει στις πέντε ποσοστιαίες μονάδες. Δεδομένου ότι, διευρύνεται συνεχώς ο αριθμός των ιδιοκτητών ακινήτων που ζητούν μεγαλύτερα μισθώματα από ενοίκια λόγω του πληθωρισμού.
Σε παρόμοια ανεξέλεγκτη πορεία βρίσκονται και οι τιμές των καυσίμων. Η είδηση ότι οι ΗΠΑ χαλαρώνουν τις κυρώσεις στη Βενεζουέλα, προκειμένου να φτάσει μεγαλύτερη ποσότητα πετρελαίου στην Ευρώπη, δεν έπεισε και η διεθνής τιμή έφτασε έως τα 121 δολάρια. Ενώ, οι αναλυτές εκτιμούν ότι έως το τέλος του μήνα η τιμή θα σπάσει το φράγμα των 125 δολαρίων και σε βάθος 12μήνου θα έχει ανέλθει στα 138 δολάρια.
Ο πυρετός του «μαύρου χρυσού» έχει εκτινάξει και τις τιμές της βενζίνης στη χώρα. Ήδη, η μέση τιμή πανελλαδικά έφτασε στα 2,35 ευρώ, ενώ στα νησιά η κατάσταση μοιάζει να είναι εκτός ελέγχου. Στην Αντίπαρο πωλείται ως και 2,73 ευρώ, ενώ στα «ρετιρέ» συμπεριλαμβάνονται η Πάρος (2,71 ευρώ), η Μήλος και η Άνδρος (2,70 ευρώ), η Σαντορίνη και η Αμοργός (2,68 ευρώ), η Κάρπαθος και η Λέρος (2,65 ευρώ). Αλλά, ακόμη και στην Αττική είναι ενδεικτικό ότι στον Ταύρο άγγιξε τα 2,60 ευρώ το λίτρο!
