ΥΠΟΙΚ: Δυσμενείς προβλέψεις από το Πρόγραμμα Σταθερότητας
Ένα δυσμενές σενάριο για την πορεία της οικονομίας, σύμφωνα με το οποίο ο πληθωρισμός αυξάνεται περαιτέρω κατά 2 μονάδες, η ανάπτυξη μειώνεται κατά μια ακόμη μονάδα και ο λογαριασμός των μέτρων για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων «εκτινάσσεται» στα 4,336 δισ. ευρώ, περιλαμβάνει το Πρόγραμμα Σταθερότητας που απέστειλε το υπουργείο Οικονομικών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στο βασικό σενάριο, ο πληθωρισμός διαμορφώνεται στο 5,6% σε μέσα επίπεδα εφέτος. Ωστόσο, στην ανάλυση ευαισθησίας που έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα περιλαμβάνεται ένα «σενάριο- φωτιά», σύμφωνα με το οποίο μία πιο απότομη και μεγαλύτερη αύξηση των τιμών στο πετρέλαιο, στο φυσικό αέριο και στα εμπορεύματα, θα οδηγούσε σε υψηλότερο πληθωρισμό κατά 2 μονάδες. Η αύξηση αυτή του πληθωρισμού, θα προκαλούσε απώλειες, μίας μονάδας στην ανάπτυξη, 1,3 μονάδας στην ιδιωτική κατανάλωση, 1,7 μονάδας στις εξαγωγές και 2,2 μονάδων στις επενδύσεις.
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται στο Πρόγραμμα, «η απρόβλεπτη πορεία του πολέμου στην Ουκρανία και οι επιπτώσεις στην ενέργεια και τα εμπορεύματα καθιστούν τον πληθωρισμό ως τον κορυφαίο κίνδυνο που θα αντιμετώπιζε η οικονομία». Προστίθεται δε, πως «είναι ξεκάθαρο ότι μια περαιτέρω άνοδος του πληθωρισμού το τρέχον έτος θα έχει υφεσιακό αντίκτυπο στην οικονομία, ενώ η ταχύτερη εξομάλυνση θα επιτρέψει μεγαλύτερο ΑΕΠ, λόγω της χαμηλότερης επιβάρυνσης των προϋπολογισμών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων».
Πόσο σημαντικός παράγοντας είναι ο πληθωρισμός, φαίνεται και από ένα καλύτερο σενάριο, σύμφωνα με το οποίο εάν αυτός ήταν μικρότερος κατά μία μονάδα, η ανάπτυξη θα είναι ισχυρότερη κατά μισή μονάδα, ενώ μεγαλύτερες θα ήταν η ιδιωτική κατανάλωση (κατά 0,6 μονάδες), οι επενδύσεις (κατά 1,1 μονάδα) και οι εξαγωγές (κατά 0,8 μονάδες).
Το Πρόγραμμα περιλαμβάνει μέτρα συνολικού ύψους 4,336 δισ. ευρώ για το 2022 για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων από την ενεργειακή ακρίβεια και τις ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά. Το μεγαλύτερο μέρος, ύψους 3,614 δισ. ευρώ, κατευθύνονται στις επιδοτήσεις για ρεύμα και φυσικό αέριο, ενώ στα 324 εκατ. ευρώ ανέρχονται οι ενισχύσεις για τα ευάλωτα νοικοκυριά, στα 130 εκατ. ευρώ οι επιδοτήσεις για τα καύσιμα και στα 90 εκατ. ευρώ η επιδότηση θέρμανσης.
Όπως αναφέρεται, τον Απρίλιο ψηφίστηκαν για τον προϋπολογισμό συμπληρωματικές χορηγήσεις ύψους 2 δισ. ευρώ, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες για αυξημένες δαπάνες που σχετίζονται με την ενεργειακή και πληθωριστική κρίση. Μέρος αυτού του προϋπολογισμού διατέθηκε σε κάποια μέτρα και τα υπόλοιπα προορίζονται να καλύψουν δαπάνες και πιθανά πρόσθετα μέτρα έως το τέλος του έτους.
Από τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό, υπολογίζεται ότι έχει απομείνει περίπου 1 δισ. ευρώ. Έως 2 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι μπορεί να εξοικονομηθούν από τα έσοδα ρύπων και ΕΛΑΠΕ από τον Μάιο και μετά. Εκτιμάται ότι αυτό το ποσό θα προκύψει από τις πωλήσεις δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα και από το πλεόνασμα του ειδικού λογαριασμού ΑΠΕ (του λογαριασμού που αποπληρώνει τις μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας). Από τον περασμένο Σεπτέμβριο, οπότε και συστάθηκε το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (με κονδύλια που έχουν προκύψει από τα έσοδα των Δημοπρασιών των Ρύπων και από τα υπερπλεονάσματα του Ειδικού Λογαριασμού των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας), έχουν διατεθεί συνολικά 2,5 δισ. ευρώ για επιδοτήσεις απευθείας στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου.