Προ των πυλών ρύθμιση για εξαγορά καταπατημένων ακινήτων
29/04/22, 08:48
Λύση σε ένα πρόβλημα εκατό και πλέον ετών με τα καταπατημένα δημόσια ακίνητα, θα επιχειρήσει να δώσει το υπουργείο Οικονομικών με τις διατάξεις του νομοσχεδίου που παρουσιάζεται σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο από τον υπουργό Χρήστο Σταϊκούρα και τον υφυπουργό Απόστολο Βεσυρόπουλο. Το σχέδιο νόμου, που αναμένεται να ψηφιστεί στις αρχές του καλοκαιριού, θα παρέχει τη δυνατότητα σε χιλιάδες καταπατητές να εξαγοράσουν υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις τα ακίνητα που έχουν καταπατήσει, προκειμένου να αποκτήσουν νόμιμους τίτλους κυριότητας.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, σε πρώτη φάση θα συγκροτηθεί ειδική επιτροπή, στην οποία θα συμμετέχουν στελέχη των συναρμοδίων υπουργείων και υπηρεσιών και όπου οι ενδιαφερόμενοι θα καταθέτουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Στη συνέχεια, θα εξετάζεται η νομιμότητα των εγγράφων, ενώ για τις περιπτώσεις στις οποίες έχει προηγηθεί δικαστική προσφυγή θα συνεκτιμηθούν όλα τα έγγραφα τα οποία έχουν κατατεθεί στα δικαστήρια.
Οι όροι και προϋποθέσεις για τις δυνατότητες νομιμοποίησης της κυριότητας των καταπατημένων θα έχουν έναν «ευρύ» χαρακτήρα, όπως αναφέρουν πηγές του οικονομικού επιτελείου, ώστε να κάνουν χρήση όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες. Με αυτόν τον τρόπο, το Δημόσιο θα μπορεί να απαλλαγεί από χρονοβόρες διοικητικές διαδικασίες για τη διεκδίκηση των καταπατημένων ακινήτων, ενώ θα έχει και οφέλη από επιπλέον έσοδα. Το σχέδιο θα εξαιρεί τις δασικές εκτάσεις ή εκτάσεις σε περιοχές που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες, ακίνητα σε περιοχές οικολογικού ενδιαφέροντος και σε προστατευόμενες από τη νομοθεσία ή διεθνείς συμβάσεις περιοχές όπου απαγορεύεται η δόμηση.
Κύριο ρόλο στη ρύθμιση θα έχει η χρονική διάρκεια της κατοχής τού καταπατημένου ακινήτου. Για παράδειγμα, για να έχει κάποιος αξιώσεις εξαγοράς καταπατημένου ακινήτου θα πρέπει να αποδείξει ότι κατέχει το δημόσιο ακίνητο περισσότερα από 50 χρόνια εάν ληφθεί υπόψη ως έτος βάσης το 1970, ή περισσότερα από 40 χρόνια εάν η αφετηρία είναι το 1980.
Το κόστος της απόκτησης των τίτλων κυριότητας, θα αποτελεί ένα ποσοστό επί της τρέχουσας αντικειμενικής αξίας της περιοχής όπου εδρεύει το ακίνητο. Η εξαγορά αγροτικών εκτάσεων θα γίνεται αποκλειστικά από όσους δηλώνουν επαγγελματίες αγρότες. Εξετάζεται να είναι ακριβότερο το τίμημα εξαγοράς για καταπατημένα ακίνητα που χρησιμοποιούνται για εμπορικούς σκοπούς, όπως ξενοδοχεία και εργοστάσια. Για την τελική διαμόρφωση του τιμήματος θα λαμβάνονται υπόψη και κοινωνικά κριτήρια. Ήτοι, θα είναι πιο χαμηλό για τους πολίτες με αποδεδειγμένη οικονομική αδυναμία, για ευπαθείς ομάδες όπως πολύτεκνοι και ανάπηροι, και για περιπτώσεις που επί του καταπατημένου ακινήτου έχει ανεγερθεί α’ κατοικία.
Όπως αναφέρεται στον προϋπολογισμό, η τακτοποίηση των κατεχόμενων δημόσιων και ανταλλάξιμων κτημάτων στοχεύει στην εξάλειψη κοινωνικών αδικιών ιστορικά τεκμηριωμένων, συγκρούσεων και διεκδικήσεων που εκδηλώνονται κάθε φορά που η πολιτεία προσπαθεί να προστατεύσει με συγκεκριμένα μέτρα αλλά με χρονική υστέρηση την περιουσία της, στην εισροή σημαντικών εσόδων στον προϋπολογισμό, στην αποτελεσματική προστασία της κοινόχρηστης περιουσίας του Δημοσίου και στην απελευθέρωση των αρμόδιων διοικητικών υπηρεσιών και των δικαστηρίων από σημαντικό αριθμό δικών, εξόδων και γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Εκτιμάται ότι στα «χέρια» καταπατητών βρίσκεται το 40,04% της γνωστής δημόσιας ακίνητης περιουσίας. Οι καταπατητές εμφανίζονται στην εφορία και στα δικαστήρια ως νόμιμοι ιδιοκτήτες των ακινήτων με τίτλους ιδιοκτησίας που είτε δημιούργησαν οι ίδιοι, ή δικαιοπάροχοί τους, ή έχουν τίτλους που δημιούργησαν απώτατοι καταπατητές μετά το 1884! Στα καταπατημένα δημόσια κτήματα έχουν ανεγερθεί κατοικίες, ακόμη και πολυκατοικίες, εργοστάσια, αποθήκες, αγροτικά ακίνητα, εργαστήρια και κτίρια για οποιαδήποτε επαγγελματική χρήση που είτε ιδιοκατοικούνται είτε εκμισθώνονται σε τρίτους και οι αυθαίρετοι κάτοχοι εισπράττουν ποσά από ενοίκια.
