Εκτόξευση τιμών στα οικοδομικά υλικά: «Φρένο» σε οικοδομή και δημόσια έργα;
«Φωτιά» έχουν πάρει οι τιμές των οικοδομικών υλικών, εκτινάσσοντας το κόστος τόσο για την ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα, την πάλαι ποτέ «ατμομηχανή της οικονομίας», όσο και για τα δημόσια έργα. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ακινήτων, το κόστος κατασκευής μιας νέας οικοδομής τείνει να υπερβεί τα 1.700 ευρώ ανά τετραγωνικό, όταν έως πρότινος δεν υπερέβαινε τα 1.100 ευρώ, γεγονός που οδηγεί πολλές επιχειρήσεις να επιλέγουν τη λύση της αναστολής εργασιών ή της αναβολής έναρξης νέων οικοδομών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Μάρτιο εφέτος, οι τιμές των οικοδομικών υλικών αυξήθηκαν συνολικά κατά 10,2% σε μόλις έναν χρόνο, ενώ ανατιμήσεις καταγράφηκαν σε όλες ανεξαιρέτως τις επιμέρους κατηγορίες των υλικών. Μάλιστα, και μεταξύ Μαρτίου και Φεβρουαρίου καταγράφηκαν ανατιμήσεις της τάξης του 1,6%, που προήλθαν κυρίως από τις αυξήσεις των τιμών σε ηλεκτρική ενέργεια (79,2%) και πετρέλαιο κίνησης- diesel (40,7%).
Υπό τις δεδομένες συνθήκες, όπως αναφέρουν οι παράγοντες της αγοράς, με δυσκολία είναι βιώσιμα δημόσια έργα- ιδίως όσα έχουν αναληφθεί με μεγάλες εκπτώσεις- καθώς οι αναθεωρήσεις των τιμών δεν είναι δυνατόν να καλύψουν την μεγάλη αύξηση του κόστους. Από το οικονομικό επιτελείο και ειδικά από το υπουργείο Υποδομών γίνεται προσπάθεια να διασωθούν τα χρονοδιαγράμματα, αλλά και τα ίδια τα έργα, με τη δρομολόγηση νέας παρέμβασης για να αποτραπεί το μπλοκάρισμά τους.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή διαστάσεις παίρνει η διαμάχη κυβέρνησης και εργοληπτών, καθώς η κυβέρνηση αρνείται να αυξήσει τους προϋπολογισμούς των έργων και οι τεχνικές εταιρείες απειλούν από την πλευρά τους με προσφυγές, ακύρωση συμβάσεων ή και αποχώρηση από τα εργοτάξια. Είναι εν προκειμένω χαρακτηριστικό το ομόφωνο ψήφισμα των εργοληπτών, όπου επισημαίνεται πως το υπουργείο Υποδομών «εξέδωσε ορισμένους- λίγους- συντελεστές αναθεώρησης για εργασίες που εκτελέστηκαν τα τρία τρίμηνα του 2021, οι οποίοι όμως σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνονται στις διαπιστωμένες αυξήσεις τιμών, λόγω της απαρχαιωμένης ανάλυσης τιμών (τελευταία τροποποίηση ανάλυσης το 1974)». Μάλιστα, τα μέλη του εργοληπτικού συνδέσμου προσθέτουν πως το υπουργείο συνυπέγραψε ΚΥΑ «για το Ενιαίο Σύστημα Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών και Τεχνικών Προδιαγραφών, 13 μήνες μετά τη θέσπιση της σχετικής πρόβλεψης, η οποία όμως για να λειτουργήσει θα χρειαστεί να υπογραφούν νέες αποφάσεις και να υλοποιηθούν νέες ενέργειες, με άγνωστο χρονικό ορίζοντα».
Και όπως επισημαίνεται και από την Τράπεζα της Ελλάδος, «οι γεωπολιτικές εξελίξεις και η σημαντική αύξηση του ενεργειακού κόστους και του κόστους των υλικών, εφόσον διατηρηθούν, εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε μείωση των καθαρών αποδόσεων των επενδύσεων και συμπίεση του περιθωρίου κεφαλαιακών υπεραξιών για τους επενδυτές και τους ιδιοκτήτες».