Ιστορικό ρεκόρ: Στο 9% ο πληθωρισμός το Μάρτιο
Εκτίναξη του πληθωρισμού τον Μάρτιο στο επίπεδο- ιστορικό ρεκόρ του 9%, προοιωνίζεται η αύξηση του εναρμονισμένου δείκτη κατά 1,7 μονάδα- στο 8%- γεγονός που θα μειώσει περαιτέρω δραματικά εισοδήματα και καταθέσεις και θα «ναρκοθετήσει» τις συνθήκες διαβίωσης των νοικοκυριών. Προς τούτο, άλλωστε, προϊδέασε και ο πρωθυπουργός, που έκανε λόγο για ποσοστά πληθωρισμού τα οποία δεν είχαμε ξαναδεί εδώ και σαράντα χρόνια και για μια περίοδο παρατεταμένης αβεβαιότητας και αστάθειας. Εξ αυτού του λόγου προέκυψε και η ανάγκη να κατατεθεί (την επόμενη εβδομάδα) συμπληρωματικός προϋπολογισμός ύψους 2 δισ. ευρώ.
Ουσιαστικά πρόκειται για μια παρατεταμένη ακρίβεια που ξεκίνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο και συνεχίζεται έως σήμερα, καθώς επιτάθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτές οι μεγάλες ανατιμήσεις ανά εβδομάδα σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης πλήττουν κυρίως τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, ενώ «χτυπούν» και τις καταθέσεις, το μηδενικό επιτόκιο των οποίων δεν καλύπτει κάποια από τις πληθωριστικές απώλειες.
Εκτιμάται ότι ποσό που αντιστοιχεί σε 1,5 μέσο μισθό χάνουν τα νοικοκυριά από τις ανατιμήσεις σε σειρά αγαθών και υπηρεσιών, καθώς η μηνιαία επιβάρυνση για μια τετραμελή οικογένεια υπολογίζεται ότι ανέρχεται, με συντηρητικές εκτιμήσεις, σε 151 ευρώ μηνιαίως ή 1.812 ευρώ ετησίως. Όσον αφορά στον κατώτατο μισθό, η μείωση τής αγοραστικής δύναμής του διευρύνθηκε από 4,5% τον Αύγουστο πέρυσι σε 10,4% τον Δεκέμβριο. Τον Ιανουάριο, η αύξηση του κατώτατου μισθού περιόρισε την απώλεια της αγοραστικής δύναμης μόλις κατά 0,2%, που ειδάλλως θα ανέρχονταν σε 12,3%.
Όπως διευκρινίζεται, ωστόσο, οι υπολογισμοί αυτοί αφορούν τον μεικτό κατώτατο μισθό. Εάν αφαιρεθούν οι ασφαλιστικές εισφορές, τότε τον Ιανουάριο εφέτος η απώλεια της αγοραστικής δύναμης του καθαρού κατώτατου μισθού ξεπέρασε το 14% έναντι του Ιανουαρίου 2021, όταν η αντίστοιχη ετήσια απώλεια τον Δεκέμβριο πέρυσι ήταν 12,1%.
Παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι οι ανατιμήσεις είναι διαρκείς, με τους καταναλωτές να μειώνουν τις αγορές τους στα απολύτως απαραίτητα. Μάλιστα, ορισμένες επιχειρήσεις του χονδρικού εμπορίου δεν έχουν συγκεκριμένους τιμοκαταλόγους, καθώς οι τιμές ενδέχεται να αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα Έλληνα εισαγωγέα, που έκλεισε πριν από λίγες ημέρες συμφωνία για την παραλαβή προϊόντων σε μια συγκεκριμένη τιμή, η οποία αυξήθηκε κατά 15% έως ότου η παραγγελία φτάσει στην Ελλάδα. Και όπως επισημαίνουν οι ίδιοι παράγοντες, το επόμενο διάστημα αναμένεται να αυξηθούν οι τιμές σε δεκάδες βασικά αγαθά σε ποσοστό ακόμη και 30%.
Ειδικότερα, στον κατάλογο των προϊόντων που αναμένεται να ανατιμηθούν περαιτέρω έως τα μέσα του Μαΐου περιλαμβάνονται τα εξής: Σπορέλαια (από 9% έως 30%), αλεύρι (έως 26%), ζωοτροφές (έως 25%), σιμιγδάλι (15%), ελαιόλαδο (από 9% έως 13%), φρυγανιές (11%), μπισκότα (από 6% έως 11%), ψωμί για τοστ (12%), παξιμάδια (11%), ψωμί (8%), αλλαντικά (6%), κρουασάν (20%), χαρτικά (10%), μαρμελάδες (10%), ρύζι (7,5%), οδοντόκρεμες (5%), υγρό πιάτων (9%), τσάι (5%), τυριά (από 1,5% έως 15%), αλλαντικά (6%), γάλα (3%) και χυμοί (3%).
Παράλληλα, σημαντικές είναι οι ανατιμήσεις και στα κρέατα. Ενδεικτικά, το ελληνικό αρνί πωλείται σήμερα από 6,5 ευρώ έως 7 ευρώ το κιλό (από 5,30 ευρώ έως 5,80 ευρώ το κιλό πέρυσι), το κατσίκι από 6,60 ευρώ έως 7,20 ευρώ (από 5,5 ευρώ έως 6 ευρώ), τα χοιρινά από 2,6 ευρώ έως 2,8 ευρώ (από 2,2 ευρώ έως 2,4 ευρώ) και τα εγχώρια μοσχάρια από 5,6 ευρώ έως 6,2 ευρώ (από 4,6 ευρώ έως 5,6 ευρώ το κιλό πέρυσι). Σημαντικό ρόλο σε αυτές τις αυξήσεις τιμών, εκτός από το υψηλό κόστος της ενέργειας, διαδραματίζουν και οι συνεχείς ανατιμήσεις στις ζωοτροφές, οι οποίες έως σήμερα υπερβαίνουν το 60%, ενώ κατά περίπου 25% επιπλέον θα σημειώσουν άνοδο τις αμέσως επόμενες ημέρες.