Αναθεώρηση του προϋπολογισμού επί τα χείρω υπό τη «σκιά» ουκρανικού και ενεργειακής κρίσης
31/03/22, 08:32
Πλήρη ανατροπή στα μεγέθη του προϋπολογισμού έφεραν αρχικά η ενεργειακή κρίση και εν συνεχεία οι πολεμικές συρράξεις στην Ουκρανία, ενώ παράλληλα εξάντλησαν όλον τον δημοσιονομικό χώρο για μέτρα στήριξης.
Στο συγκεκριμένο πλαίσιο, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας προανήγγειλε ήδη την κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού ύψους 2 δισ. ευρώ, «αντλώντας» από το «μαξιλάρι» των ταμειακών διαθεσίμων (ύψους 40 δισ. ευρώ), προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι αυξημένες δαπάνες για τα μέτρα που έλαβε ή ετοιμάζεται να λάβει η κυβέρνηση.
Ειδικότερα, ένα μέρος των 2 δισ. ευρώ θα καλύψει τη δαπάνη για μέτρα που έχουν ήδη εξαγγελθεί- όπως, το επίδομα των 200 ευρώ σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, η παράταση του προγράμματος «Συν- Εργασία» για τον Απρίλιο και τον Μάιο- και το υπόλοιπο θα διατεθεί για το νέο πακέτο των μέτρων κυρίως για τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας. Στόχος θα είναι κυρίως η διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας, και εξετάζεται για τις καλλιέργειες η «κάρτα αγρότη» που θα χρησιμοποιηθεί για αγορά λιπασμάτων έναντι συγκεκριμένου ποσού, χωρίς συμψηφισμό με πιθανές φορολογικές ή ασφαλιστικές υποχρεώσεις. Παράλληλα, περί τα 250 εκατ. ευρώ είναι το κόστος για τη διατήρηση έως το τέλος του έτους του μειωμένου ΦΠΑ στην εστίαση, στον τουρισμό και στις μεταφορές.
Εκτός του συμπληρωματικού προϋπολογισμού, το υπουργείο Οικονομικών οδηγείται και στην αναθεώρηση των προβλέψεων για ανάπτυξη, έλλειμμα, χρέος και πληθωρισμό, με τις νέες προβλέψεις να αποτυπώνονται στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα που θα αποσταλεί στα τέλη του Απριλίου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Την επί τα χείρω αναθεώρηση της πρόβλεψης για το ΑΕΠ προανήγγειλε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, επισημαίνοντας ότι η μίνιμουμ ζημιά στην ανάπτυξη από τον πόλεμο στην Ουκρανία θα είναι μία μονάδα, ενώ το μέγιστο της επίπτωσης δεν μπορεί ακόμα να προβλεφθεί. «Το καλό σενάριο είναι να υπάρξει σοβαρή αποκλιμάκωση έως τις αρχές Μαΐου. Το κακό να συμβεί πολύμηνη παράταση του πολέμου και της αβεβαιότητας» είπε. Σημειώνοντας πως είναι άγνωστο ακόμη το ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στον τουρισμό, ενώ δεν αποκλείεται να επηρεαστεί και το επενδυτικό κλίμα, κάτι όμως-όπως είπε- δεν έχει φανεί για την ώρα.
Εκτός από την επιβράδυνση της ανάπτυξης, η μεγάλη ανησυχία των στελεχών του υπουργείου αφορά στο πρωτογενές έλλειμμα που βαίνει αυξανόμενο. Υπό τα σημερινά δεδομένα, εκτιμάται ότι το πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού για το 2022 θα αναθεωρηθεί στο 1,8% του ΑΕΠ από 1,4% του ΑΕΠ. Ενώ, στην περίπτωση που αυξηθούν οι δαπάνες για μέτρα στήριξης, θα διευρυνθεί περαιτέρω.
Στο «μέτωπο» του πληθωρισμού, είναι πλέον χαρακτηριστικό ότι τον Φεβρουάριο εφέτος, με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το κόστος παραγωγής των εγχώριων βιομηχανιών σημείωσε «εκρηκτική» αύξηση κατά 33,6% και είναι σίγουρο ότι τους επόμενους μήνες θα φέρει νέες ανατιμήσεις στα προϊόντα και κατ’ επέκταση περαιτέρω άνοδο του πληθωρισμού. Θεωρείται πλέον βέβαιο ότι δεν θα αναθεωρηθεί μόνον ο στόχος στον προϋπολογισμό (άνοδος 1% σε μέσα επίπεδα εφέτος), αλλά και οι μεταγενέστερες προβλέψεις για 4%. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι νέες προβλέψεις κάνουν λόγο για πληθωρισμό πέριξ του 6%, τροφοδοτώντας και έναν κύκλο πιέσεων για αυξήσεις σε μισθούς.
