Μετά το Πάσχα η ρύθμιση για την εξαγορά καταπατημένων του Δημοσίου
26/03/22, 09:03
Στις 29 Απριλίου και στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο μετά το Πάσχα, αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που θα επιχειρήσει να δώσει λύση στο πρόβλημα με τα χιλιάδες καταπατημένα ακίνητα του Δημοσίου. Το σχέδιο νόμου, το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί στις αρχές του καλοκαιριού, θα δίνει τη δυνατότητα σε όσους κατέχουν καταπατημένα δημόσια ακίνητα να τα εξαγοράσουν και να αποκτήσουν νόμιμους τίτλους κυριότητας.
Θα προβλέπεται η συγκρότηση επιτροπής, στην οποία ο κάθε δικαιούχος θα καταθέτει τα δικαιολογητικά που διαθέτει, έτσι ώστε να εξετάζεται η νομιμότητα των ακινήτων. Κατά την εξέταση από την επιτροπή θα συνεκτιμηθεί και η ενδεχόμενη δικαστική προσφυγή των ενδιαφερομένων.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών του υπουργείου Οικονομικών, τα καταπατημένα ακίνητα ξεπερνούν τα 70.000 σε αριθμό, ενώ τα έσοδα από τη νομιμοποίησή τους μπορεί να ανέλθουν στο 1 δισ. ευρώ. Οι ίδιοι αναφέρουν ότι στόχος της ρύθμισης είναι, συν τοις άλλοις, να υπάρξει σημαντικό όφελος για το Δημόσιο, με την είσπραξη εσόδων από τους πολίτες που κατέχουν σήμερα ιδιωτική περιουσία του. Ενώ, η ρύθμιση θα είναι όσο το δυνατόν πιο ευρεία, προκειμένου να κάνουν χρήση της σχεδόν όλοι οι ενδιαφερόμενοι και το Δημόσιο να απαλλαγεί από χρονοβόρες διοικητικές διαδικασίες για τη διεκδίκηση των καταπατημένων ακινήτων.
«Κλειδί» της ρύθμισης θα είναι η χρονική διάρκεια της κατοχής του καταπατημένου ακινήτου, με ορόσημο το 1970 ή το 1980. Για να εγείρει κάποιος αξιώσεις εξαγοράς καταπατημένου ακινήτου, θα πρέπει να αποδείξει ότι έχει στην κατοχή του το δημόσιο ακίνητο για πάνω από 50 χρόνια εάν ληφθεί ως έτος βάσης το 1970, ή για πάνω από 40 χρόνια εάν η αφετηρία είναι το 1980.
Για το ύψος του τιμήματος θα λαμβάνονται υπόψη και κοινωνικά κριτήρια. Ήτοι, αυτό θα είναι πιο χαμηλό για τους πολίτες με αποδεδειγμένη οικονομική αδυναμία, για ευπαθείς ομάδες (όπως πολύτεκνοι και ανάπηροι), καθώς και για περιπτώσεις όπου επί του καταπατημένου ακινήτου έχει ανεγερθεί πρώτη κατοικία. Ειδικά για την εξαγορά αγροτικών εκτάσεων, θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι ο κάτοχος είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης. Το τίμημα, ανάλογα με το ύψος του, θα εξοφλείται σε δόσεις.
Το φαινόμενο της καταπάτησης δημόσιας περιουσίας είναι τόσο παλιό όσο η δημόσια περιουσία! Οι καταπατητές των δημόσιων ακινήτων εμφανίζονται στην εφορία και στα δικαστήρια ως νόμιμοι ιδιοκτήτες τους, με τίτλους ιδιοκτησίας που είτε δημιούργησαν οι ίδιοι είτε οι δικαιοπάροχοί τους, ή με τίτλους που δημιούργησαν απώτατοι καταπατητές μετά το 1884. Στην Αττική, οκτώ στα 10 ακίνητα του Δημοσίου βρίσκονται στα χέρια των καταπατητών. Στη Θεσσαλία και στη Στερεά Ελλάδα επτά στα 10, και στα νησιά του Αιγαίου έξι στα 10. Εκτιμάται ότι από το σύνολο της δημόσιας περιουσίας έχει καταπατηθεί το 47% των αστικών ακινήτων και το 64% των αγροτικών εκτάσεων.
Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, η τακτοποίηση των κατεχόμενων δημόσιων και ανταλλάξιμων κτημάτων στοχεύει επίσης στην εξάλειψη κοινωνικών αδικιών ιστορικά τεκμηριωμένων, συγκρούσεων και διεκδικήσεων. Οι οποίες εκδηλώνονται κάθε φορά που η πολιτεία προσπαθεί να προστατεύσει με συγκεκριμένα μέτρα, αλλά με χρονική υστέρηση, την περιουσία της. Παράλληλα, θα προστατευθεί αποτελεσματικά η κοινόχρηστη περιουσία του Δημοσίου, ενώ θα απελευθερωθούν οι αρμόδιες διοικητικές υπηρεσίες και τα δικαστήρια από σημαντικό αριθμό δικών, εξόδων και γραφειοκρατικών διαδικασιών.
