Νέα γενιά ληξιπρόθεσμων χρεών λόγω «εκτόξευσης» της ακρίβειας
Μια νέα «γενιά» από ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία και στα ασφαλιστικά ταμεία δημιουργεί ο συνδυασμός της απόσυρσης των μέτρων στήριξης (αναστολές, έκτακτες ρυθμίσεις κ.ά.) με την έκρηξη της ακρίβειας που προκαλεί οικονομική στενότητα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Το γεγονός αυτό έφερε ήδη ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο, για τον βαθμό ανταπόκρισης των φορολογούμενων στις υποχρεώσεις τους τούς επόμενους μήνες. Η ανησυχία επιτείνεται και από το ότι η πληθωριστική καταιγίδα όχι μόνο δεν θα κοπάσει, αλλά θα ενισχυθεί περαιτέρω, με αποτέλεσμα να ενταθούν οι ασφυκτικές πιέσεις στα εισοδήματα των νοικοκυριών και στη ρευστότητα των επιχειρήσεων, καθιστώντας επισφαλή τη φορολογική συμμόρφωσή τους.
Το πρόβλημα θα επιταθεί από το «ξεπάγωμα» των πληρωμών για οφειλές που είχαν ανασταλεί εξαιτίας της πανδημίας, την έναρξη της καταβολής των ποσών από την «επιστρεπτέα προκαταβολή» και τα νέα χρέη που θα δημιουργηθούν, αλλά και από την ολοκλήρωση του προγράμματος «ΣΥΝ- ΕΡΓΑΣΙΑ».
Τα μηνύματα που εκπέμπονται από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ είναι δυσοίωνα, καθώς μήνα με τον μήνα ανεβαίνει η στάθμη της τεράστιας δεξαμενής των χρεών. Είναι δε χαρακτηριστικό, ότι, παρά τις αναστολές πληρωμών και τα γενναία προγράμματα διακανονισμών, τα ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία εκτοξεύθηκαν τον Ιανουάριο στα 113 δισ. ευρώ, με το σύνολο των οφειλετών να υπερβαίνει τα 4 εκατομμύρια ΑΦΜ.
Τον πρώτο μήνα του έτους, νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις άφησαν απλήρωτους φόρους ύψους 803 εκατ. ευρώ, ενώ τα «φρέσκα» ληξιπρόθεσμα χρέη ανήλθαν συνολικά σε 863 εκατ. ευρώ από 599 εκατ. ευρώ την ίδια περίοδο πέρυσι (αύξηση κατά 44,07%). Όπως διευκρινίζει η ΑΑΔΕ, υπάρχει επιβάρυνση των «ακραίων τιμών», καθώς το 25,5% (220 εκατ. ευρώ) του εν λόγω ποσού προέρχεται από 60 οφειλέτες, ενώ από τα 599 εκατ. ευρώ του Ιανουαρίου 2021 τα 145 εκατ. ευρώ προέρχονταν από 43 οφειλέτες. Και το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών ανήλθε σε 112,959 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 25,029 δισ. ευρώ θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης.
«Συμπληρωματικά» των στοιχείων της ΑΑΔΕ είναι εκείνα του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, από τα οποία προκύπτει ότι στην κατηγορία οφειλής μεταξύ 50 και 500 ευρώ- όπου συσσωρεύεται το 37% των οφειλετών- εντοπίζεται η μεγαλύτερη αύξηση στο πλήθος τους σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους (κατά 59.061 οφειλέτες). Ωστόσο, αυτή συνοδεύεται από περιορισμένη αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών (κατά 12,9 εκατ. ευρώ), διότι στη συγκεκριμένη κατηγορία περιλαμβάνεται μόλις το 0,3% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου.
Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε ετήσια βάση, πηγάζει από τους οφειλέτες με ύψος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ (αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε αυτήν την κατηγορία κατά 3,3 δισ. ευρώ), ο αριθμός των οποίων σημείωσε αύξηση κατά 336 πρόσωπα. Παράλληλα, από την ανάλυση του φακέλου των χρεών, διαπιστώνεται ότι μόνον το 51,1% των χρεών (που αντιστοιχεί σε 45 δισ. ευρώ) πηγάζει από φορολογικές οφειλές (άμεσοι και έμμεσοι φόροι, φόροι στην περιουσία, ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης κ.ά.). Το υπόλοιπο ποσό των πραγματικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προέρχεται από άλλες κατηγορίες οφειλής, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης.