ΥΠΟΙΚ: Στο «τραπέζι» νέα μέτρα λόγω υψηλού πληθωρισμού
02/02/22, 08:58
Σε αναπροσαρμογή των προβλέψεων, καθώς και στην εξέταση για τη λήψη επιπλέον μέτρων προκειμένου να ενισχυθούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις οδηγείται το υπουργείο Οικονομικών, λόγω του υψηλού πληθωρισμού που «θολώνει» την εικόνα της οικονομίας.
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία και τους λεγόμενους πρόδρομους δείκτες, ο πληθωρισμός θα κινηθεί τουλάχιστον για ένα τρίμηνο σε υψηλά επίπεδα, με συνεχείς ανατιμήσεις στα προϊόντα που γεμίζουν το καλάθι της νοικοκυράς. Την ίδια ώρα, το οικονομικό επιτελείο παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις στην Ουκρανία, αφού μια πολεμική σύρραξη, έστω και μικρής διάρκειας, θα εντείνει την ενεργειακή κρίση.
Στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι με δεδομένη την υψηλή εξάρτηση της χώρας από τα ορυκτά καύσιμα, καθώς και τις υψηλές τιμές στα συμβόλαια ρύπων, οι τιμές της ενέργειας θα αποτελέσουν για μεγαλύτερο- από τις αρχικές προβλέψεις- διάστημα εφέτος μια πολύ σημαντική οικονομική μεταβλητή, επηρεάζοντας το ύψος του ΑΕΠ, τον πληθωρισμό και το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών.
Ήδη, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας δηλώνει πως οι πληθωριστικές πιέσεις, που προκαλούνται κυρίως εξαιτίας των αυξήσεων των τιμών στην ενέργεια, οδηγούν σε αναθεώρηση των εκτιμήσεων για το μέσο ύψος του πληθωρισμού εφέτος, στο 1,5%- 2% από 1% που προβλέπεται στον προϋπολογισμό. Σύμφωνα μάλιστα με τον ίδιο, το α’ τρίμηνο του έτους ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα κινηθεί στο επίπεδο του 5%, για να αρχίσει να καταγράφεται σταδιακή αποκλιμάκωση τους επόμενους μήνες.
Εκ των πραγμάτων, η πίεση που ασκείται στα νοικοκυριά αναγκάζει το οικονομικό επιτελείο να επανεξετάσει το σενάριο της μείωσης των συντελεστών ΦΠΑ σε βασικά είδη ευρείας κατανάλωσης. Ο κ. Σταϊκούρας παραδέχεται ότι το θέμα έχει εξεταστεί, αλλά σημειώνει πως το δημοσιονομικό κόστος είναι υψηλό, ενώ δεν κρύβει τον προβληματισμό του για το κατά πόσο μια ενδεχόμενη μείωση θα φτάσει στον τελικό καταναλωτή. «Δεν υπάρχουν μεγάλα περιθώρια» (για παρεμβάσεις), αλλά όταν προκύπτουν δημοσιονομικά περιθώρια «τα μοιράζουμε σε κοινωνικά δίκαιο τρόπο», είναι η χαρακτηριστική ρήση του.
Ταυτόχρονα, τα συναρμόδια υπουργεία εξετάζουν και ένα πακέτο μέτρων για τη στήριξη των αγροτών, το οποίο περιλαμβάνει την αύξηση του ποσοστού επιδότησης στο 80% από 50% στα αγροτικά τιμολόγια της ΔΕΗ και τη μείωση του ΦΠΑ στο 6% από το 13% για τα λιπάσματα.
Η δοκιμασία των οικογενειακών προϋπολογισμών είναι το πλέον ορατή και από το γεγονός ότι, μετά τις ανατιμήσεις που «καλπάζουν» σε βασικά αγαθά και προϊόντα, οι καταναλωτές έρχονται αντιμέτωποι με τις πολύ υψηλές τιμές βενζίνης, με τον μέσο όρο σε πανελλαδικό επίπεδο να αγγίζει πλέον το 1,90 ευρώ ανά λίτρο. Ενώ, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς καυσίμων, πολύ σύντομα η τιμή της βενζίνης θα αγγίξει τα 2 ευρώ στα αστικά κέντρα και τα 2,20 ευρώ ανά λίτρο στα νησιά. Ενώ, το πετρέλαιο θέρμανσης έφτασε χθες να πωλείται στο Λεκανοπέδιο στο 1,23- 1,24 ευρώ το λίτρο. Ταυτόχρονα, παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για επερχόμενο κύμα ανατιμήσεων σε ευρύ φάσμα αγαθών και υπηρεσιών που θα φθάσει έως και το 30%, καθώς οι αγρότες παραγωγοί ανεβάζουν τις τιμές σε φρούτα, λαχανικά και άλλα προϊόντα, λόγω των ζημιών που σημειώθηκαν στις καλλιέργειες από την κακοκαιρία.
Στο «κόκκινο» βρίσκονται και οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, των οποίων η λειτουργία και παραγωγή βασίζεται σε μεγάλο ποσοστό στην ενέργεια. Σε σχέση με πέρυσι τα ενεργειακά κόστη τους έχουν τριπλασιαστεί και αναπόφευκτα περνούν τις ανατιμήσεις στα προϊόντα τους, «ροκανίζοντας» την ανταγωνιστικότητά τους και δηλώνοντας πως κινδυνεύουν σοβαρά με πρόβλημα βιωσιμότητας. Δεδομένου δε, ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας, σε αντίθεση με τις μεγάλες, δεν έχουν τη δυνατότητα διμερών συμφωνιών με παρόχους που «κλειδώνουν» σταθερά τιμολόγια για ένα ή δύο χρόνια και σε σχετικά πιο ανταγωνιστικές τιμές από τις τρέχουσες.
