Μόνιμος Μηχανισμός για το «τσουνάμι» του ενεργειακού κόστους
09/11/21, 07:00
Τη θέσπιση ενός Μόνιμου Μηχανισμού που θα λειτουργεί ως «αμορτισέρ» απέναντι στο «τσουνάμι» του ενεργειακού κόστους, μελετούν στο οικονομικό επιτελείο.
Με δεδομένο ότι η επιδότηση των λογαριασμών με 18 ευρώ/μήνα επ’ ουδενί επαρκεί για να αντισταθμίσει μεγάλο μέρος από τις απώλειες των εισοδημάτων, το επικρατέστερο σενάριο, σύμφωνα με πληροφορίες, κάνει λόγο για αύξηση της οριζόντιας επιδότησης στα 25-27 ευρώ, προκειμένου να καλύψει το διάστημα έως το τέλος του έτους. Ωστόσο, με βάση τα μοντέλα προβλέψεων, η τιμή του φυσικού αερίου θα διατηρηθεί στο επίπεδο των 94 ευρώ έως τον επόμενο Οκτώβριο, ενώ για τις τιμές ρύπων (που αυξάνουν την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος) η προβολή δείχνει περαιτέρω αύξηση πάνω από τα 73 ευρώ σε 12μηνο ορίζοντα! Έτσι, όλα καταδεικνύουν πως θα απαιτηθεί παράταση των μέτρων για το α’ τρίμηνο του 2022 και ίσως για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, και τότε αναμένεται να ενεργοποιηθεί ο Μόνιμος Μηχανισμός.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, δεν θα απαιτείται υπουργική απόφαση για να λειτουργήσει ο Μηχανισμός, καθώς θα ενεργοποιείται αυτόματα με ειδικό αλγόριθμο, ο οποίος θα σταθμίζει τις τάσεις κυρίως στην τιμή του φυσικού αερίου και των τιμών δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων. Θα χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης- χωρίς να αποκλείονται και κονδύλια από τον προϋπολογισμό- με στόχο την ενίσχυση των νοικοκυριών από τις ανατιμήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα. Αυτό που ακόμη δεν έχει αποφασιστεί είναι εάν η ενίσχυση θα είναι οριζόντια (όπως τώρα με τη μηνιαία επιδότηση των λογαριασμών) ή εάν θα ισχύουν εισοδηματικά κριτήρια.
Την ίδια ώρα, το οικονομικό επιτελείο επιζητεί να ενεργοποιηθεί η πλατφόρμα για το επίδομα θέρμανσης έως την προσεχή Δευτέρα, προκειμένου να έχει πληρωθεί τις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου ένα μεγάλο μέρος των δικαιούχων, οι οποίοι θεωρητικά θα υπερβούν το ένα εκατομμύριο νοικοκυριά. Το πρόβλημα των νοικοκυριών επιτείνεται από το γεγονός της στροφής στο φυσικό αέριο. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2020 καταγράφηκε αύξηση 15,8% στη χρήση του φυσικού αερίου, ενώ αύξηση, έστω και οριακή, σημειώθηκε και στην κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος.
Ταυτόχρονα, για να αντιμετωπιστεί το κύμα της ακρίβειας που, με αιχμή την ενέργεια, σαρώνει την αγορά, κύκλοι του οικονομικού επιτελείου κάνουν λόγο για ένα νέο «πακέτο» ενισχύσεων ύψους 400- 500 εκατ. ευρώ. Εάν αυτό υλοποιηθεί, τα μέτρα στήριξης αναμένεται να ανέλθουν το επόμενο έτος σε 3,4 δισ. ευρώ από 2,9 δισ. ευρώ. Ενώ, αφήνεται ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν επιπλέον δαπάνες, λόγω και της ρήτρας διαφυγής που θα είναι σε ισχύ και το 2022. Οι αποφάσεις για τα νέα μέτρα στήριξης αναμένεται να ανακοινωθούν το νέο έτος, μετά το τέλος της 13ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης που είναι προγραμματισμένη για το β’ δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου. Τότε, εξάλλου, το «αποτύπωμα» της ακρίβειας θα είναι πιο ισχυρό, ενώ θα υπάρχει ασφαλέστερη εκτίμηση σχετικά με την εξέλιξη της πανδημίας.
Εφέτος, τα δημοσιονομικά περιθώρια έχουν εξαντληθεί (εκτός εάν προκύψει κάποιο πολύ σημαντικό έκτακτο γεγονός) και δεν υπάρχει ελεύθερος χώρος στον προϋπολογισμό για νέα «πυρομαχικά», ενώ από το καλοκαίρι το βάρος από το Γενικό Λογιστήριο πέφτει στη συγκράτηση των ελλειμμάτων.
