Στη δίνη των εκρηκτικών ανατιμήσεων νοικοκυριά και επιχειρήσεις
03/11/21, 07:30
Στον ασφυκτικό κλοιό των εκρηκτικών ανατιμήσεων σε βασικά προϊόντα και υπηρεσίες, καθώς και της έξαρσης του κύματος της πανδημίας είναι οι πολίτες, την ίδια ώρα που η ελληνική οικονομία δείχνει να βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα νέο επικίνδυνο γύρο αστάθειας.
Στο οικονομικό επιτελείο γνωρίζουν ότι η εξέλιξη της πανδημίας, που αποτελεί έναν από τους βασικούς παράγοντες αβεβαιότητας για την ανάκαμψη, μπορεί να οδηγήσει στη λήψη νέων μέτρων και περιορισμών, ενώ η διατήρηση των πληθωριστικών πιέσεων θα μειώσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και θα ασκήσει πιέσεις για αντισταθμιστικές δημοσιονομικές παρεμβάσεις. Και στο συγκεκριμένο πλαίσιο, έχουν ξεκινήσει να γράφουν και να σβήνουν εναλλακτικά σενάρια για νέα ενίσχυση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων εφόσον κριθεί αναγκαίο.
Ενώ, είναι διάχυτη η ανησυχία πως ο παρατεταμένος πληθωρισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο μπορεί να οδηγήσει σε ταχύτερη απόσυρση από την ΕΚΤ των υφιστάμενων μέτρων επέκτασης της νομισματικής πολιτικής, και κατά συνέπεια σε άνοδο του κόστους δανεισμού, κάτι που θα επηρεάσει αρνητικά τον ρυθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Οκτώβριος έκλεισε με τη μέση τιμή για την ηλεκτρική ενέργεια να διαμορφώνεται στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών, ενώ είναι δεδομένο ότι το ίδιο φαινόμενο θα αποτυπωθεί και τους επόμενους μήνες, με συνέπεια η κρατική επιδότηση για τους λογαριασμούς ρεύματος επ’ ουδενί να επαρκεί. Έτσι, από το οικονομικό επιτελείο διαμηνύουν πως τα μέτρα για την απορρόφηση κατά το δυνατόν των αυξήσεων σε φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα θα συνεχιστούν.
Στο μέτωπο επίσης των ανατιμήσεων, αυτές στα καύσιμα και τα τρόφιμα έχουν αρχίσει να επηρεάζουν το 53% του εισοδήματος των νοικοκυριών. Μάλιστα εκτιμάται πως το επόμενο διάστημα θα περάσουν σε βασικά προϊόντα διατροφής τα οποία χαρακτηρίζονται ως είδη πρώτης ανάγκης, ανατιμήσεις από 5% έως και 15%.
Πρόσθετη πίεση στο οικονομικό επιτελείο ασκεί και η έκρηξη των κρουσμάτων στο μέτωπο της πανδημίας, καθώς εάν αυτή συνεχιστεί θα χρειαστούν να ληφθούν κάποιας μορφής περιοριστικά μέτρα, αλλά και μέτρα ενίσχυσης των πληττόμενων επιχειρήσεων. Αν και στην κυβέρνηση αποκλείουν το ενδεχόμενο ενός lockdown, ουδείς μπορεί να αποκλείσει αυτήν τη στιγμή το ενδεχόμενο να υπάρξουν περιορισμοί σε «κόκκινες» περιοχές, ιδίως στην περίπτωση που η κατάσταση ξεφύγει από κάθε έλεγχο.
Το υπουργείο Οικονομικών διαθέτει ταμειακά αποθέματα ύψους 39 δισ. ευρώ, τα οποία, όμως πρέπει να διαχειριστεί με φειδώ. Σε αντίθετη περίπτωση, θα διευρυνθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα που υπερβαίνει πλέον το 7,3% του ΑΕΠ. Στο υπουργείο έχουν θέσει «κόκκινες γραμμές» και έχουν καταστήσει σαφές, ιδίως το τελευταίο διάστημα, ότι δεν πρέπει να διογκωθεί περαιτέρω το έλλειμμα. Ειδάλλως, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποφύγει η χώρα μια νέα περιπέτεια με δημοσιονομική προσαρμογή και περιοριστικά μέτρα, όταν και θα επιστρέψουν οι δημοσιονομικοί κανόνες από το 2023.
