Ποιοι παράγοντες θα κρίνουν το περιθώριο για ενίσχυση των νοικοκυριών
16/10/21, 08:01
Τρεις βασικοί παράγοντες- η πορεία των εσόδων του προϋπολογισμού τον Οκτώβριο, οι εξελίξεις στην ενεργειακή κρίση και το κύμα της ακρίβειας- θα κρίνουν εάν θα υπάρξουν τα δημοσιονομικά περιθώρια, ώστε στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού (θα κατατεθεί στη Βουλή στις 20 Νοεμβρίου) να περιληφθούν νέα μέτρα για την ενίσχυση των νοικοκυριών.
Δεδομένου ότι τα ανοικτά «μέτωπα» είναι πολλά, στο οικονομικό επιτελείο είναι ιδιαίτερα συγκρατημένοι και δεν επιθυμούν να καλλιεργήσουν αυξημένες προσδοκίες, οι οποίες μπορεί να διαψευσθούν προϊόντος του χρόνου. Άλλωστε, αυτήν τη στιγμή προέχει να περιοριστεί, με κάθε τρόπο, το μεγάλο πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού, το οποίο έχει ήδη «εκτοξευτεί» πάνω από το 7% του ΑΕΠ.
Έτσι, το οικονομικό επιτελείο θα «ζυγίσει» όλα τα στοιχεία που διαθέτει πριν λάβει τις οριστικές αποφάσεις για το 2022, καθώς οι παράγοντες που αλληλοεπιδρούν είναι πολλοί, ενώ η βαθύτερη ύφεση για την περυσινή χρονιά (μείωση του ΑΕΠ κατά 9% έναντι της αρχικής εκτίμησης για μείωση 8,2%) επηρεάζει και τη βάση σύγκρισης για το φετινό αναπτυξιακό αποτέλεσμα.
Ειδικότερα, οι νέες παρεμβάσεις για την ενίσχυση των εισοδημάτων μέσω φοροελαφρύνσεων ή επιδομάτων, θα εξαρτηθούν από:
1.Τη διατήρηση της αυξητικής δυναμικής των εσόδων και τον Οκτώβριο. Εάν τα έσοδα παραμείνουν σε ανοδική τροχιά, θα αποδειχθεί ότι τείνει να παγιωθεί μία κατάσταση και δεν είναι αποτέλεσμα συγκυριακών φαινομένων. Υπέρ αυτής της προοπτικής είναι το γεγονός ότι τον τρέχοντα μήνα οι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν διπλή δόση ΕΝΦΙΑ και μία δόση φόρου εισοδήματος.
2.Τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης και την ανάγκη για λήψη νέων μέτρων ενίσχυσης των νοικοκυριών. Εάν η κρίση επιμείνει (όπως πολλοί διεθνείς αναλυτές εκτιμούν), το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει να βρει πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο όχι μόνο για εφέτος, αλλά και για την αρχή της επόμενης χρονιάς. Τα 500 εκατ. ευρώ από το πρώτο πακέτο των αντισταθμιστικών μέτρων δεν θα επαρκούν για να αναχαιτίσουν τις αυξήσεις τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα, στο φυσικό αέριο και στο πετρέλαιο θέρμανσης.
3.Το κύμα των ανατιμήσεων σε ευρύ φάσμα αγαθών και υπηρεσιών. Το σπιράλ της ακρίβειας και ο πληθωρισμός έχουν αρχίσει να «φουντώνουν» και μπορεί να προκαλέσουν ένα ντόμινο που θα «ψαλιδίσει» τα εισοδήματα των νοικοκυριών και θα εκτινάξει το κόστος για τις επιχειρήσεις. Στο οικονομικό επιτελείο ανησυχούν για το ενδεχόμενο να επιβραδυνθεί η αναθέρμανση, μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων, της κατανάλωσης και συνακόλουθα να «ψαλιδιστούν» οι προοπτικές ανάκαμψης της οικονομίας. Ενώ, πλήγμα θα υπάρξει και από τη μήνα με μήνα άνοδο των εισαγωγών.
Όλα αυτά τα στοιχεία συγκεντρώνονται από το οικονομικό επιτελείο και θα τεθούν στο τραπέζι των συζητήσεων με τους θεσμούς την προσεχή εβδομάδα, με αντικείμενο τα μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους και τις ενδεχόμενες φοροελαφρύνσεις που συνδέονται με την καλύτερη πορεία του ΑΕΠ.
