Υπό τον φόβο «ντόμινο» πληθωριστικών πιέσεων η ελληνική οικονομία
Σε σπιράλ πληθωριστικών πιέσεων κινδυνεύει να μπει η ελληνική οικονομία, όπως άλλωστε και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές, γεγονός που αφ’ ενός θα επιφέρει νέο πλήγμα μετά την πανδημία στα εισοδήματα των νοικοκυριών και αφ’ ετέρου θα αλλάξει τη στόχευση της οικονομικής πολιτικής προς νέες φοροελαφρύνσεις, πλήττοντας την ανάκαμψη.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε έναν μόλις χρόνο ο πληθωρισμός βρέθηκε από το -2,3% στο +2,2% τον Σεπτέμβριο, ενώ σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές οι ευρύτατες ανατιμήσεις που καταγράφονται και τον Οκτώβριο προοιωνίζονται περαιτέρω άνοδο. Και ενέχει ο κίνδυνος να καλλιεργηθούν πληθωριστικές προσδοκίες, κάτι που θα σημάνει ότι «οι ανατιμήσεις ήρθαν για να μείνουν».
Ήδη, το Γραφείο Προϋπολογισμού στη Βουλή χτύπησε «καμπανάκι κινδύνου», προειδοποιώντας ότι η ενδεχόμενη διατήρηση των πληθωριστικών πιέσεων θα μειώσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και θα ασκήσει πιέσεις για αντισταθμιστικές δημοσιονομικές παρεμβάσεις. Κάτι που εμμέσως πλην σαφώς δήλωσε χθες και ο υπουργός Οικονομικών. Παρουσιάζοντας τη δέσμη μέτρων για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους, ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε πως πρόκειται για «μέτρα που στερούν πόρους από την υλοποίηση άλλων πολιτικών και που τροποποιούν- προσωρινά- προτεραιότητες άσκησης οικονομικής πολιτικής και απορροφούν δημοσιονομικό χώρο».
Ο υπουργός υπονόησε τις περαιτέρω φορολογικές ελαφρύνσεις που σχεδίαζε η κυβέρνηση να φέρει με τον προϋπολογισμό του 2022, όπως για παράδειγμα, η επέκταση της εισφοράς αλληλεγγύης σε δημόσιους υπαλλήλους και συνταξιούχους ή το «πάγωμα» του τέλους επιτηδεύματος και η νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
Σε αυτό το κλίμα, στο οικονομικό επιτελείο- παρά το γεγονός ότι εξακολουθούν να καθησυχάζουν δημοσίως πως η άνοδος του πληθωρισμού αποτελεί ένα προσωρινό φαινόμενο ως αποτέλεσμα της απότομης αύξησης της ζήτησης που ακολούθησε την υγειονομική κρίση- δεν κρύβουν κατ’ ιδίαν την ανησυχία τους για το ενδεχόμενο διατήρησης των πληθωριστικών πιέσεων σε υψηλά επίπεδα τους επόμενους μήνες. Καθώς, το κύμα ακρίβειας θα «ψαλιδίσει» τα εισοδήματα των νοικοκυριών και θα εκτινάξει το κόστος για τις επιχειρήσεις.
Ενυπάρχει δε, ένας επιπλέον κίνδυνος. Ο παρατεταμένος πληθωρισμός στην ευρωζώνη μπορεί να οδηγήσει σε ταχύτερη απόσυρση των υφιστάμενων μέτρων της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ και κατ’ επέκταση σε άνοδο του κόστους δανεισμού.
Το οικονομικό επιτελείο απεύχεται μια άνοδο των επιτοκίων, διότι θα αυξήσει το κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους- το οποίο διογκώθηκε λόγω των δημοσιονομικών μέτρων στήριξης- και θα δυσχεράνει τις νέες εξόδους στις αγορές. Από αυτήν την άποψη, Ευρωπαίοι οικονομολόγοι εκτιμούν πως οι χώρες με υψηλό δημόσιο χρέος θα πρέπει να αξιοποιήσουν στο έπακρο το τρέχον περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, με εκδόσεις τίτλων μακράς διάρκειας.