Ταμείο Ανάκαμψης: 33 ορόσημα σε ορίζοντα 4ετίας για τα 30,5 δισ.
Σε 33 ανέρχονται τα ορόσημα που πρέπει να εκπληρώσει η Ελλάδα έως και το 2025 για να εκταμιευθούν τα 30,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο εγκρίθηκε χθες από την Κομισιόν.
H εκταμίευση της προκαταβολής περί τα τέλη Ιουλίου θα είναι το εύκολο μέρος της υπόθεσης, καθώς μετά η χώρα- για να λαμβάνει την επόμενη δόση- θα καλείται να ικανοποιεί συγκεκριμένα «ορόσημα» και «στόχους», βάσει των δεσμεύσεων που έχουν συμφωνηθεί και περιλαμβάνονται στο εθνικό σχέδιο.
Σε πρώτη φάση, για να λάβει μία επιπλέον δόση ύψους 1,97 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους, θα πρέπει να ολοκληρώσει 13 ορόσημα που συνδέονται με τις επιδοτήσεις και άλλα δύο με το σκέλος των δανείων. Στα ορόσημα, τα οποία περιγράφονται αναλυτικά σε 260 σελίδες, περιλαμβάνεται και η ενεργειακή ανακαίνιση των κατοικιών, αν και έχει ξεκινήσει από το 2020.
Κάθε εξάμηνο, οι Βρυξέλλες θα περνούν από «κόσκινο» τα ορόσημα που η Αθήνα έχει συμπεριλάβει στο σχέδιο και εάν όλα κρίνονται ότι κινούνται σύμφωνα με τον προγραμματισμό, τότε θα ανάβει το «πράσινο φως» για εκταμίευση χρημάτων. Εάν κάποιο έργο- επένδυση καθυστερεί πέραν του χρονοδιαγράμματος, θα κινδυνεύει με απώλεια κονδυλίων και δανείων και το κόστος θα καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό και από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ. Ο τελικός λογαριασμός θα γίνει στις 31 Αυγούστου 2026, οπότε και θα φανεί εάν η Ελλάδα πέτυχε το στοίχημα της άντλησης του 100% των επιδοτήσεων και των δανείων που δικαιούται.
Ειδικότερα, τα ορόσημα για το τρέχον έτος είναι:
1.Έναρξη ισχύος της απόφασης από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την έγκριση του σχεδίου δράσης για την «ενεργειακή φτώχεια», με συγκεκριμένες κατηγορίες μέτρων πολιτικής: Μέτρα ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης και μέτρα για τη βραχυπρόθεσμη προστασία των «ενεργειακών φτωχών» νοικοκυριών, συμπεριλαμβανομένων (1) του ορισμού των νοικοκυριών που αντιμετωπίζουν «ενεργειακή φτώχεια» μέσω συγκεκριμένων ποσοτικών κριτηρίων και (2) μιας συγκεκριμένης διαδικασίας για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της εξέλιξης της «ενεργειακής φτώχειας»
2.Παροχή φορολογικών κινήτρων για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων και την εγκατάσταση υποδομής χρέωσης για ηλεκτρικά οχήματα.
3.Δημόσιες συγκοινωνίες- έναρξη ισχύος αναθεωρημένου νομικού πλαισίου. Το αναθεωρημένο πλαίσιο πρέπει: α) να επιβλέπει τον σχεδιασμό, την οργάνωση και τη λειτουργία των σχετικών δικτύων μεταφορών, β) να εξασφαλίζει υψηλής ποιότητας δημόσιες οδικές μεταφορές με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, γ) να ρυθμίζει τη διαδικασία χορήγησης αποκλειστικών δικαιωμάτων για τη λειτουργία δημόσιων περιφερειακών και αστικών δρομολογίων (προγραμματισμένες και σταθερές διαδρομές), και δ) να ρυθμίζει το επίπεδο αποζημίωσης για την παροχή των προαναφερθεισών υπηρεσιών. Επιπλέον, ο νόμος θα καθορίζει τα γενικά κριτήρια για μελλοντικές προμήθειες υπηρεσιών μεταφοράς επιβατών.
4. Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στο κλίμα και προστασία του περιβάλλοντος. Έναρξη ισχύος ενός νόμου για την ανακύκλωση και την υγειονομική ταφή, καθώς και την εισαγωγή κινήτρων για τους δήμους για την επίτευξη υψηλών ποσοστών επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης και την επιβολή φόρου υγειονομικής ταφής. Ο φόρος υγειονομικής ταφής θα εφαρμόζεται από το α’ τρίμηνο του 2022 και τα τιμολόγια θα αυξάνονται προοδευτικά έως ότου φτάσουν στο ανώτατο όριο του φόρου έως το γ’ τρίμηνο του 2024.
5.Προώθηση της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της συμμετοχής στην αγορά εργασίας. Έναρξη ισχύος του εργατικού νόμου που θα εκσυγχρονίσει: α) τον νόμο για την ιδιωτική εργασία, β) τον νόμο για τη συλλογική εργασία και τον συνδικαλιστικό νόμο, γ) το σύστημα Εργάνη του υπουργείου Εργασίας που χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση της αγοράς εργασίας και για τον εντοπισμό της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, και δ) το πλαίσιο για την ισορροπία οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.
6.Έναρξη ισχύος της οργανωτικής μεταρρύθμισης του ΟΑΕΔ. Αναδιάρθρωση, ανακαίνιση και μετονομασία των τοπικών δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών.
7.Μείωση Clawback και εξορθολογισμός των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης. Έναρξη ισχύος ενός νομικού πλαισίου (πρωτογενές δίκαιο) για τον επιμερισμό των κινδύνων στον υπολογισμό του clawback με τον καθορισμό δεσμευτικού στόχου μείωσης clawback τα επόμενα χρόνια. Στον βαθμό που αυτό δεν επιτυγχάνεται, η διαφορά μεταξύ της στοχευμένης μείωσης και της πραγματικής μείωσης για κάθε έτος δεν θα ανακτηθεί από τη φαρμακευτική βιομηχανία και το σχετικό ποσό θα βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό.
8.Παρεμβάσεις στη φορολογική διοίκηση και την είσπραξη φόρων:
-Έναρξη ισχύος της πρωτογενούς νομοθεσίας και του παράγωγου δικαίου για τη θέσπιση υπερέκπτωσης για φορολογικούς σκοπούς των επιλέξιμων δαπανών μικρομεσαίων επιχειρήσεων για πράσινη οικονομία και επενδύσεις ψηφιοποίησης.
-Υιοθέτηση μέτρων και κινήτρων για την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, με τροποποίηση του πρωτογενούς και δευτερογενούς νομικού πλαισίου που παρέχει ειδικά κίνητρα για την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
-Κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας.
-Απλούστευση του χρονοδιαγράμματος φορολογικής νομοθεσίας για την κωδικοποίηση των φόρων.
9.Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και προώθηση των ιδιωτικών επενδύσεων και του εμπορίου και την ενθάρρυνση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων. Επίσης, σχέδια για διαβούλευση πρωτογενούς και δευτερογενούς νομοθεσίας που θα παρέχουν βελτιώσεις του νομικού πλαισίου φορολογίας (χρηματοοικονομικής και αδειοδότησης) και κίνητρα για συγχωνεύσεις, μετατροπές και εξαγορές
10.Βελτίωση της αποτελεσματικότητας του συστήματος δικαιοσύνης. Σύνταξη καταλόγου κτιρίων που δεν επηρεάζονται από την αναθεώρηση του δικαστικού χάρτη.
11.Ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα και των κεφαλαιαγορών, με έναρξη ισχύος ενός νέου νόμο για την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, που θα τροποποιεί οργάνωση και εσωτερικές διαδικασίες.
12.Οργάνωση μεταρρύθμισης στον τομέα των σιδηροδρόμων. Προετοιμασία ενός χάρτη πορείας με τα βήματα για την πλήρη αναδιοργάνωση των OΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ.
13.Προσαρμογή του νομικού πλαισίου για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων. Η μεταρρύθμιση του στρατηγικού επενδυτικού πλαισίου θα εισαγάγει διατάξεις για την επιτάχυνση της διοικητικής διαδικασίας που σχετίζεται με την έγκριση και την αδειοδότηση μιας στρατηγικής επένδυσης. Νέες κατηγορίες στρατηγικών επενδύσεων θα εισαχθούν στον νόμο βάσει κριτηρίων που ευνοούν την καινοτομία ή τη διάδοση της τεχνολογίας, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη μετάβαση σε οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ή/και για τη σημαντική προώθηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας σε διεθνές επίπεδο.
14.Υπογραφή των επιχειρησιακών συμφωνιών μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και τουλάχιστον ενός Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ιδρύματος (σκέλος δανείων του Ταμείου), που θα περιλαμβάνει: α) Κριτήρια επιλογής για τη συμμόρφωση με την τεχνική καθοδήγηση των υποστηριζόμενων δραστηριοτήτων, που απαιτούν τη χρήση δοκιμών βιωσιμότητας, μια λίστα αποκλεισμού και υποχρεωτικούς ελέγχους συμμόρφωσης με τη σχετική κοινοτική και εθνική περιβαλλοντική νομοθεσία, β) Δέσμευση να επενδυθεί το τουλάχιστον 38,5% των κεφαλαίων για την υποστήριξη της μετάβασης στο κλίμα και το 20,8% των κεφαλαίων για την υποστήριξη της ψηφιακής μετάβασης.
15.Έναρξη ισχύος της νομικής εντολής της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου και καθιέρωση του συστήματος ελέγχου (σκέλος δανείων του Ταμείου) που: (α) θα διασφαλίζει τη συλλογή δεδομένων και την παρακολούθηση της επίτευξης ορόσημων και στόχων (β) θα επιτρέπει την προετοιμασία των δηλώσεων διαχείρισης και της περίληψης ελέγχου, καθώς και των αιτήσεων πληρωμής και (γ) θα καθορίζει τις απαραίτητες διαδικασίες για τη συλλογή και την αποθήκευση δεδομένων για δικαιούχους, εργολάβους, υπεργολάβους και πραγματικούς ιδιοκτήτες, σύμφωνα με το άρθρο 22 του κανονισμού ( ΕΕ) 2021/241, πριν υποβληθεί το πρώτο αίτημα πληρωμής.