Στον «πάγο» τα τεκμήρια
29/05/21, 08:57
Στον «πάγο» μπαίνουν τα τεκμήρια για εκατομμύρια φορολογούμενους, καθώς όλες οι ενισχύσεις που δόθηκαν για τις επιπτώσεις της πανδημίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να καλύψουν τη διαφορά μεταξύ του πραγματικού και του τεκμαρτού εισοδήματός τους.
Όπως προκύπτει από τις οδηγίες της ΑΑΔΕ, τα χρηματικά ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα και αφορούν σε κάθε είδους παροχές, αμοιβές, επιδόματα, αποζημιώσεις και ενισχύσεις στο πλαίσιο αντιμετώπισης των συνεπειών από τον COVID-19 ή εξαιτίας των συνεπειών διαφόρων φυσικών καταστροφών δηλώνονται της κωδικούς 781- 782 του εντύπου Ε1 της φορολογικής δήλωσης. Τα ποσά αυτά δεν αποτελούν εισόδημα και προκύπτουν από κατάλληλα δικαιολογητικά, τα οποία προσκομίζονται της αρμόδιες φορολογικές αρχές σε περίπτωση ελέγχου. Οι φορολογούμενοι μπορούν να αποδείξουν ότι έλαβαν τα ποσά με κάθε πρόσφορο μέσο (π.χ. αποδεικτικό τράπεζας).
Ειδικότερα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποφυγή των τεκμηρίων:
1.Αποζημιώσεις, λοιπές παροχές ειδικού σκοπού που χορηγήθηκαν σε εργαζόμενους ή σε μη έχοντες εξαρτημένη εργασία, στο πλαίσιο αντιμετώπισης της πανδημίας.
2.Ποσά που εισπράχθηκαν εντός του 2020 ως «επιστρεπτέες προκαταβολές».
3.Αποζημιώσεις και λοιπές παροχές ειδικού σκοπού που χορηγήθηκαν εξαιτίας των συνεπειών φυσικών καταστροφών.
4.Το ποσό συμμετοχής του Δημοσίου για αποπληρωμή οφειλών στο πλαίσιο του προγράμματος «Γέφυρα».
Για τους υπόλοιπους φορολογούμενους, η παράκαμψη των τεκμηρίων μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους, εφόσον διαθέτουν ή μπορούν να βρουν ή να επικαλεστούν εισοδήματα από συγκεκριμένες πηγές.
Οι περιπτώσεις και τα αντίστοιχα δικαιολογητικά έχουν ως εξής:
-Πώληση ακινήτου: Αποδεικνύεται με τη σχετική συμβολαιογραφική πράξη μεταβίβασης, η οποία αναφέρει το εισπραχθέν αντίτιμο.
-Εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή από ταμεία πρόνοιας και ασφαλιστικούς οργανισμούς του Δημοσίου και επαγγελματικά ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο: Αποδεικνύεται από σχετική βεβαίωση του φορέα.
-Διάθεση λοιπών περιουσιακών στοιχείων: Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πώληση αυτοκινήτου. Για τη δήλωση του σχετικού ποσού είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του ΑΦΜ του αγοραστή στην εφαρμογή. Επίσης, απαιτείται η διατήρηση στο αρχείο του φορολογουμένου μιας υπεύθυνης δήλωσης (με γνήσιο της υπογραφής) του αγοραστή, οποία περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο τον αριθμό κυκλοφορίας και το αντίτιμο που καταβλήθηκε.
-Εισαγωγή συναλλάγματος από νυν ή πρώην κατοίκους αλλοδαπής: Το ποσό αιτιολογείται μόνο με το παραστατικό τραπεζικού εμβάσματος. Σημειώνεται ότι, η δήλωση μετρητών στο αεροδρόμιο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κάλυψη τεκμηρίων (ΠΟΛ 1076/15).
-Δάνεια από τράπεζες, συγγενείς ή τρίτους: Αποδεικνύεται από συμβολαιογραφικό ή ιδιωτικό έγγραφο. Στις περιπτώσεις δανείων μεταξύ ιδιωτών πρέπει να έχει καταβληθεί το χαρτόσημο που αναλογεί.
-Κληρονομιές: Αποδεικνύονται με αντίγραφο της οικείας δήλωσης κληρονομιάς. Στην περίπτωση απόκτησης ακινήτου μέσω κληρονομιάς, ο συγκεκριμένος κωδικός συμπληρώνεται μόνο σε περίπτωση πώλησης.
-Δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών: Αποδεικνύεται με αντίγραφο της δήλωσης δωρεάς, η οποία έχει κατατεθεί στην εφορία του δωρητή.
-Κέρδη από λαχεία, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ κ.ά. Απαιτείται βεβαίωση από τον ΟΠΑΠ (ή άλλης εταιρείας παροχής υπηρεσιών τυχερών παιγνίων), η οποία περιέχει και τον σχετικό φόρο που τυχόν έχει παρακρατηθεί και καταβληθεί στο Δημόσιο.
-Επίδομα αλλοδαπής (περίπτωση γ παρ. 1 άρθρ. 14 ΚΦΕ): Χορηγείται σε υπαλλήλους του υπουργείου Εξωτερικών και λοιπών δημόσιων πολιτικών υπηρεσιών και το ύψος του αποδεικνύεται από σχετική βεβαίωση του φορέα που το χορηγεί.
-Χρηματική αποζημίωση που καταβάλλεται με βάση τις διατάξεις της παρ. 1 άρθρου 168 του ν. 4001/2011 για την αποκατάσταση ζημιάς ή φθοράς που προκλήθηκε από την εγκατάσταση του αγωγού φυσικού αερίου.
-Αποζημίωση για ηθική βλάβη: Το σχετικό ποσό συνήθως προκύπτει από δικαστική απόφαση.
-Υποτροφίες που δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, όπως οι υποτροφίες που χορηγούνται σε υποψήφιους διδάκτορες και μεταδιδακτορικούς συνεργάτες από ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα, ΑΕΙ, ΤΕΙ και το ΙΚΥ.
-Επιστροφές καταβεβλημένων κεφαλαίων/ δανείων: Η επιστροφή κεφαλαίων ή δανείων μπορεί να συμπληρωθεί μόνον όταν το έτος που χορηγήθηκαν τα ποσά, υπάγονταν σε τεκμήριο. Σε αντίθετη περίπτωση, κάθε ποσό που καταβλήθηκε μειώνει τα ποσά αυτά και αναγράφεται μόνον η τυχόν διαφορά που προκύπτει. Στην περίπτωση πώλησης μετοχών εντός του φορολογικού έτους, αναγράφεται το ποσό που αντιστοιχεί στην επιστροφή του κεφαλαίου που επενδύθηκε υπό την προϋπόθεση ότι αυτές αποκτήθηκαν από 1/1/2014 και μετά.
-Εισπραττόμενα από συζύγους χρηματικά ποσά, δυνάμει του άρθρου 1400 του Α.Κ., λόγω αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα του γάμου: Συμπληρώνεται από τον δικαιούχο βάσει δικαστικής απόφασης ή σύμβασης μεταξύ των ενδιαφερομένων και δεν πρέπει να συγχέεται με τυχόν διατροφή.
-Ποσό που προκύπτει από τον πλειστηριασμό κατοικιών, προκειμένου να καλυφθεί το τεκμήριο της ολοσχερούς τοκοχρεωλυτικής απόσβεσης του στεγαστικού δανείου.
Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, όταν συμπληρώνονται ποσά που προέρχονται από πώληση ακινήτου, διάθεση λοιπών περιουσιακών στοιχείων, δάνεια, κληρονομιές, δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών ή λοιπές περιπτώσεις, επιλέγεται εάν αυτά εισπράχθηκαν στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή και στη συνέχεια- εάν εισπράχθηκαν στην αλλοδαπή- επιλέγεται εάν έχουν εισαχθεί ή όχι στην Ελλάδα. Τα ποσά που εισπράχθηκαν στην αλλοδαπή αλλά δεν έχουν εισαχθεί στην Ελλάδα καλύπτουν μόνο δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων στην αλλοδαπή ή δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων στην ημεδαπή στις περιπτώσεις που το τίμημα καταβλήθηκε στην αλλοδαπή. Μπορούν να αναγραφούν χρηματικά ποσά δωρεών ή γονικών παροχών με καταληκτική ημερομηνία υποβολής της οικείας δήλωσης φόρου δωρεάς ή γονικής παροχής εντός των μηνών Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2020 με την προϋπόθεση είσπραξης των χρημάτων εντός του 2020, ακόμη και εάν οι οικείες δηλώσεις φόρου δωρεάν ή γονικής παροχής υποβλήθηκαν εμπρόθεσμα εντός του 2021, κατόπιν σχετικών παρατάσεων.
