«Βόμβα μεγατόνων» πιθανό καθολικό «λουκέτο» για την πραγματική οικονομία
03/03/21, 08:15
«Σβήνουν και γράφουν» καθημερινά στο οικονομικό επιτελείο τα δημοσιονομικά μεγέθη, με την αγωνία να «χτυπάει κόκκινο», καθώς η άγνωστη έκβαση της πανδημίας έχει ανατρέψει πλέον κάθε προγραμματισμό και χρονοδιάγραμμα και καθιστά δυσβάστακτο το κόστος για τον προϋπολογισμό.
Με ορισμένες πληροφορίες να αναφέρουν ότι η χώρα οδεύει σε καθολικό lockdown 15 ημερών, κορυφαίο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου εκτίμησε χθες πως το κόστος θα αυξηθεί κατά τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ, αφού το 70% των περιφερειών είναι ήδη «κόκκινο». Σύμφωνα δε με παραπλήσια εκτίμηση, από έναν μήνα καραντίνα προκύπτει ταμειακό κόστος 3 δισ. ευρώ, το οποίο κατανέμεται σε 1 δισ. ευρώ για αναστολές και σε 2 δισ. ευρώ για επιστρεπτέες προκαταβολές και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Ωστόσο, το κόστος στην πραγματική οικονομία είναι πολλαπλάσιο, καθώς λειτουργεί και το «ντόμινο» μεταξύ των διαφόρων κλάδων. Οι 24 ημέρες lockdown από τις 11 Φεβρουαρίου έως τις 5 Μαρτίου (που με βάση το αρχικό σενάριο θα επαναλειτουργούσε το λιανεμπόριο, αφαιρούν από την ανάπτυξη 1,2 μονάδες συνολικά (που σε απόλυτα μεγέθη σημαίνει μείωση του ΑΕΠ κατά 2,14 δισ. ευρώ), ενώ εάν επιβεβαιωθούν τα σενάρια για συνέχιση της καραντίνας για άλλες δύο εβδομάδες, στον λογαριασμό θα πρέπει να προστεθεί τουλάχιστον άλλη μισή μονάδα. Ταυτόχρονα, η παράταση καταβολής των επιδομάτων των 534 ευρώ με ταυτόχρονη κάλυψη από το κράτος των ασφαλιστικών εισφορών, οι αποζημιώσεις στους ιδιοκτήτες ακινήτων για τα μηδενικά ή τα «κουρεμένα ενοίκια», το πάγωμα των πληρωμών δόσεων ρυθμίσεων για οφειλές στο Δημόσιο και η υστέρηση στα έσοδα από φόρους και εισφορές διευρύνουν τη «μαύρη τρύπα» στον προϋπολογισμό κατά 1,869 δισ. ευρώ, διογκώνοντας το έλλειμμα κατά 1,05% του ΑΕΠ.
Όλα αυτά, όμως, είναι «ασκήσεις επί χάρτου». Για παράδειγμα, ειδικά το κλείσιμο του λιανεμπορίου αποτυπώνεται σε φορολογικά έσοδα την επόμενη χρονιά. Ενώ, στο οικονομικό επιτελείο «δουλεύουν» πλέον στο δυσμενέστερο σενάριο για τον τουρισμό, το οποίο προβλέπει εισπράξεις στο 40% του 2019, ή κάτι παραπάνω από 7 δισ. ευρώ, έναντι του αρχικού σεναρίου ότι μπορούν να εισπραχθούν τουλάχιστον το 60% των εσόδων, ή περίπου 11 δισ. ευρώ. Και στο σημείο αυτό, σύμφωνα με παράγοντες του τουρισμού ο συγκεκριμένος υπολογισμός ενδεχομένως να είναι και συντηρητικός, καθώς η επίπτωση του κλάδου στο ΑΕΠ είναι οριζόντια, λειτουργώντας ως «ντόμινο».
Με βάση τα ποιοτικά στοιχεία του 2019, η οικονομική συνεισφορά του κλάδου αντιστοιχεί στο 12,5% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ εάν συνυπολογιστεί η έμμεση συνεισφορά του, αντιστοιχεί από 27,5% έως 33,1% του ΑΕΠ. Πρακτικά, για κάθε 1 δισ. ευρώ μείον από τον τουρισμό, «χάνονται» έως και 2,65 δισ. ευρώ από το ΑΕΠ.
Τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου δηλώνουν σε κάθε ευκαιρία ότι εστίαση και τουρισμός είναι κομβικά και θα στηριχθούν έως τέλους. Αλλά, το μεγάλο ερωτηματικό είναι πού θα βρεθούν τα κονδύλια, όταν ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης δήλωσε χθες πως «με τις διαρκείς παρατάσεις του lockdown σχεδόν εξαντλήθηκαν τα κονδύλια στήριξης που είχαν προϋπολογισθεί για το 2021, στα οποία προστέθηκαν και τα κονδύλια του React EU, που επίσης είχαν εγγραφεί στον κρατικό προϋπολογισμό».
