ΔΝΤ: Εύσημα, αστερίσκοι και διπλό μήνυμα για τράπεζες
30/11/20, 21:03H Ελλάδα παραμένει σε θέση να εξυπηρετήσει το χρέος της μεσοπρόθεσμα, επισημαίνει το ΔΝΤ σε έκθεση του στην οποία επαινεί τη χώρα για τη γρήγορη αντίδραση που επέδειξε στη διαχείριση της πανδημίας.
Όπως επισημαίνει το Ταμείο, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας είναι διαχειρίσιμες, κυρίως λόγω της αυξημένης στήριξης από την Ε.Ε. και την ΕΚΤ, και το σημαντικό «μαξιλάρι ασφαλείας». Μετά από μια απότομη άνοδο το 2020, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας προβλέπεται ότι θα αρχίσει να μειώνεται σταδιακά μεσοπρόθεσμα, αν και θα διατηρηθεί σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με προηγούμενες προβλέψεις. Η αξιολόγηση του Ταμείου για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους παραμένει αμετάβλητη.
Ωστόσο, το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι η ικανότητα της Ελλάδας να αποπληρώσει το χρέος της μπορεί να πληγεί σε περίπτωση δυσμενών εξελίξεων. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα απαιτούνταν ισχυρή προκυκλική δημοσιονομική προσαρμογή ή/και περαιτέρω στήριξη από τους ευρωπαίους εταίρους.
Όπως υπογραμμίζει το ΔΝΤ σημαντικές αβεβαιότητες και ρίσκα συνεχίζουν να επηρεάζουν τις προοπτικές της οικονομίας. Μια παράταση της διάρκειας της πανδημίας σε συνδυασμό με μια μόνιμη βουτιά στην παγκόσμια τουριστική δραστηριότητα θα επιδείνωνε σημαντικά τo οutlook, ενώ μια πρόωρη ανακάλυψη του εμβολίου και η άμεση διανομή του θα έδιναν ώθηση στην ανάκαμψη.
Νέες υποχρεώσεις θα μπορούσαν να προκύψουν για την κυβέρνηση από νέες και υφιστάμενες κρατικές εγγυήσεις και επιπρόσθετη στήριξη στις τράπεζες και τις επιχειρήσεις σε ένα δυσμενές σενάριο.
Σύμφωνα με το Ταμείο, ένα νέο κύμα μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) θα μπορούσε να χτυπήσει τον τραπεζικό τομέα αν τα μέτρα στήριξης αποσυρθούν απότομα.
Το ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι η στήριξη προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά δεν πρέπει να διακοπεί πρόωρα. Δεδομένης της εξάρτησης της Ελλάδας από τον τουρισμό και τη ναυτιλία, η οικονομία θα συνεχίσει να δέχεται ισχυρά χτυπήματα. Βραχυπρόθεσμα, η κυβέρνηση πρέπει να εστιάσει στην αντιμετώπιση της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης και την αποτροπή μιας μόνιμης ζημιάς για την οικονομίας, συμπεριλαμβανομένης και της παροχής επιπρόσθετης δημοσιονομικής στήριξης την ερχόμενη χρονιά.
Η διατήρηση της δημοσιονομικής στήριξης και η συνετή χρήση του δημοσιονομικού περιθωρίου πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα βραχυπρόθεσμα, επισημαίνουν οι οικονομολόγου του ΔΝΤ. Δεδομένου του μεγάλου παραγωγικού κενού και για να περιορίσουν τον κίνδυνο πρόκλησης μόνιμης οικονομικής ζημιάς από την πανδημία, οι αρχές πρέπει να αποφύγουν μια απότομη δημοσιονομική συρρίκνωση το 2021 και να θέσουν στόχο ένα έλλειμμα 2% του ΑΕΠ τουλάχιστον. Η δημοσιονομική στήριξη πρέπει να είναι εμπροσθοβαρής και οι δαπάνες πρέπει να κατευθυνθούν κατά προτεραιότητα στον τομέα της υγείας, τα κενά στην κάλυψη του επικουρικού επιδόματος ασφάλισης και την διεύρυνση των ευκαιριών για την επανεκπαίδευση του εργατικού δυναμικού.
Η εκτέλεση των δημόσιων επενδύσεων πρέπει να ενισχυθεί για να τονωθεί η αποτελεσματικότητα της χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης. Καθώς ο αντίκτυπος της πανδημίας θα εξασθενεί μεσοπρόθεσμα, η δημοσιονομική στήριξη στις επιχειρήσεις, τους δανειολήπτες και τους εργαζομένους πρέπει να βασίζεται ολοένα και περισσότερο σε αξιολογήσεις βιωσιμότητας.
Όσον αφορά τις τράπεζες, το ΔΝΤ επισημαίνει ότι μια ευρεία γκάμα μέτρων στήριξης θα περιορίσουν και θα καθυστερήσουν τον αντίκτυπο της πανδημίας αλλά τονίζει ότι συνεχίζει να αποτελεί προτεραιότητα η συγκρότηση μιας συνεκτικής στρατηγικής για την αντιμετώπιση των μακροπρόθεσμων αδυναμιών των τραπεζών. Εκτός από τη νομισματική και ρυθμιστική διευκόλυνση που παρέχει η ΕΚΤ, οι επιδοτήσεις στις πληρωμές τόκων που λάνσαραν οι ελληνικές αρχές θα βοηθήσουν να στηριχτούν τόσο οι δανειολήπτες όσο και οι τράπεζες το 2020-21. Τα μέτρα αυτά πρέπει σταδιακά να αντικατασταθούν από πιο εξατομικευμένες λύσεις στους οφειλέτες που βρίσκονται σε δυσχερή κατάσταση για να αμβλυνθεί η επίπτωση της πανδημίας στους ισολογισμούς των τραπεζών και των επιχειρήσεων.
Μολονότι η κρατική εγγύηση των τιτλοποιήσεων (πρόγραμμα Ηρακλής) είναι καλοδεχούμενη και προχωράει, δεν αποτελεί σύμφωνα με το Ταμείο μια συνεκτική λύση καθώς αφήνει μεγάλο όγκο NPEs στους ισολογισμούς των τραπεζών και δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα της χαμηλής ποιότητας του τραπεζικού κεφαλαίου. Στο πλαίσιο αυτό, η πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδας για την ίδρυση μιας εταιρείας διαχείρισης ενεργητικού θα αποτελούσε σημαντική προσθήκη στην υφιστάμενη εργαλειοθήκη, ωστόσο απαιτείται μια ανάλυση κόστους-οφέλους της πρότασης.
Η πανδημία μπορεί να επιβαρύνει περαιτέρω τον τραπεζικό τομέα και να υπονομεύσει τη βελτίωση που έχουν καταγράψει οι ισολογισμοί των επιχειρήσεων την τελευταία δεκαετία, καθιστώντας αναγκαία αποτελεσματικά εργαλεία για την αντιμετώπιση των δανειακών δυσκολιών των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Από την άποψη αυτή, ο νέος πτωχευτικός κώδικας συνιστά σύμφωνα με το Ταμείο μια ελπιδοφόρα πρωτοβουλία, αν και η αποτελεσματικότητα της θα κριθεί στη διευκόλυνση των αναδιαρθρώσεων και την ελαχιστοποίηση του ηθικού κινδύνου.
