«Κόκκινα» δάνεια: Στο τραπέζι το σενάριο για «Ηρακλή 2»
Έντονος προβληματισμός επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) των ελληνικών τραπεζών, με το ζήτημα της δημιουργίας bad bank στο επίκεντρο.
Ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Αλεξ. Πατέλης κληθείς να σχολιάσει σημεία του συγκεκριμένου σχεδίου τα οποία είχαν διαρρεύσει στον τύπο ανέφερε χαρακτηριστικά ότι ο «διάβολος βρίσκεται στις λεπτομέρειες».
Ο ίδιος μιλώντας χθες στο πλαίσιο επενδυτικής ημερίδας που διοργάνωσε το Ελληνικό Χρηματιστήριο ανέφερε πάντως ότι η κυβέρνηση θα αναμένει την ολοκληρωμένη πρόταση από την Τράπεζα της Ελλάδος, με την οποία επιχειρείται εκτός από το προβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων να διευθετηθεί και ο αναβαλόμενος φόρος των τραπεζών ο οποίος αποτελεί, δυσανάλογα, μέρος των ιδίων τους κεφαλαίων. Ταυτόχρονα όμως ο κ. Πατέλης άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί ο λεγόμενος Ηρακλής 2, δηλαδή ένα νέο σχήμα παροχής κρατικών εγγυήσεων προς τις τράπεζες, αφού εξαντληθεί το υφιστάμενο. Προϋπόθεση για κάτι τέτοιο όπως είπε είναι να υπάρξει ζήτηση από τις τράπεζες.
Ο ίδιος εκτίμησε ότι με την πλήρη εφαρμογή του Σχεδίου Ηρακλής τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα μειωθούν περίπου στο μισό, ενώ σημαντικά οφέλη θα αποκομίσουν και από το πρόγραμμα «Γέφυρα», τόσο οι δανειολήπτες που επλήγησαν από την πανδημία, όσο και οι τράπεζες. Εκτίμησε δε, ότι δεν πρόκειται να υπάρξει αξιοσημείωτη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων από την πανδημία.
Από την πλευρά του ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Στουρνάρας εκτιμά ότι παρά τη μείωση τους, που θα επιτευχθεί μέσω του σχεδίου Ηρακλής, τα κόκκινα δάνεια θα παραμείνουν σε ανπεπίτρεπτα υψηλό επίπεδο. Για το λόγο αυτό προτείνει τη δημιουργία μίας εταιρείας διαχείρισης των προβληματικών στοιχείων των τραπεζών κατά τα προτυπα μιας Asset Management Company - AMC ή «κακής τράπεζας» (bad bank) όπως έχει επικρατήσει.
Η Τράπεζα της Ελλάδος υποστηρίζει ότι βάσει της πρότασης της όχι μόνο δεν ανατρέπονται, αλλά αντίθετα αξιοποιούνται οι υφιστάμενες υποδομές των τραπεζών, καθώς και οι συμμετοχές τρίτων μερών στους τομείς διαχείρισης των μη εξυπηρετουμενω δανείων. Επιπλέον, εκτιμά ότι ενδεχόμενες ζημιές που σχετίζονται με το υφιστάμενο απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων καλύπτονται αποκλειστικά από τις τράπεζες και όχι από τον έλληνα φορολογούμενο, μέχρι του ελάχιστου ορίου δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας.
Υπενθυμίζεται ότι μελέτη του Χ. Αλμουνια «Lessons from Financial Assistance to Greece», η οποία οποία εκπονήθηκε για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) υπολογίζει ότι το Ελληνικό Δημόσιο θα υποστεί ζημιά ύψους 8 με 12,5 δισ. ευρώ από την υλοποίηση του σχεδίου της Τράπεζας της Ελλάδος για τη δημιουργία «κακής τράπεζας» στην οποία θα μεταφερθούν τα κόκκινα δάνεια των ελληνικών τραπεζών.
Οπως αναλύει εμπεριστατωμένα η μελέτη το σχέδιο της ΤτΕ το οποίο προβλέπει την μεταφορά κόκκινων δανείων ύψους 40 δισ. ευρώ στην λεγόμενη «κακή τράπεζα» μαζί με μέρος του αναβαλόμενου φόρου που έχει κεφαλαιοποιηθεί, με συντηρητικούς υπολογισμούς θα οδηγήσει σε μία ζημιά για το Ελληνικό Δημόσιο της τάξεως των 8,5 δισ. ευρώ (όσο είναι περίπου και το ύψος του αναβαλόμενου φόρου). Με βάση τους υπολογισμούς της μελέτης για κάθε 1 ευρώ κόκκινου δανείου που πωλείται η ζημιά για την «κακή τράπεζα» υπολογίζεται στα 20 λεπτά (ο υπολογισμός προκύπτει από την τιμή που πωλούνται στα κόκκινα δάνεια στα ξένα funds σε συνδυασμό με τις προβλέψεις που έχουν εγγράψει οι τράπεζες στα βιβλία τους). Συνακόλουθα η μεταφορά 40 δισ. ευρώ στην «κακή τράπεζα» θα προκαλέσει σε αυτή μία ζημιά της τάξεως των 8 δισ. ευρώ την οποία προφανώς επωμίζεται το Ελληνικό Δημόσιο.