Ηλεκτρονικές αποδείξεις: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι
Το 1/3 από το σύνολο των εισοδημάτων τους (στα οποία περιλαμβάνονται και τα ενοίκια) συγκεντρώσουν το 2020 σε ηλεκτρονικές αποδείξεις οι φορολογούμενοι για να γλυτώσουν πρόσθετους φόρους το 2021
Σε εγκύκλιο της ΑΑΔΕ υπενθυμίζεται ότι για το τρέχον έτος οι φορολογούμενοι θα πρέπει να συγκεντρώσουν το 30% του εισοδήματος τους σε ηλεκτρονικές αποδείξεις διαφορετικά θα φορολογηθούν με 22% για το έλλειμμα αποδείξεων από το απαιτούμενο 30%. Ως συνολικό εισόδημα υπολογίζεται το εισόδημα από κάθε πηγή από το οποίο θα αφαιρείται η ειδική εισφορά αλληλεγγύης και τα τυχόν ποσά διατροφής, το οποίο θα προκύπτει στα διαζευγμένα ζευγάρια αλλά και εικονικό εισόδημα που θα προκύπτει σε περιπτώσεις που τα τεκμαρτά οχήματα είναι μεγαλύτερα από τα πραγματικά. Ανώτατο όριο ηλεκτρονικών δαπανών ανα φορολογούμενο θα είναι οι 20.000 ευρώ.
Υπάρχουν όμως και ειδικές κατηγορίες
1. Στους φορολογούμενους τους οποίους είναι κατασχεμένοι ένας ή περισσότεροι λογαριασμοί, πλην του ακατάσχετου λογαριασμού οποτεδήποτε μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του οικείου φορολογικού έτους, το όριο των δαπανών περιορίζεται στις πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ.
2. Σε περίπτωση που οι δαπάνες, που έχουν πραγματοποιηθεί εντός του εκάστοτε φορολογικού έτους και αφορούν σε καταβολές φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ, ανεξαρτήτως του χρόνου βεβαίωσης αυτών, δανειακές υποχρεώσεις προσωπικές ή επαγγελματικές προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό) και για ενοίκια, υπερβαίνουν το εξήντα τοις εκατό (60%) του πραγματικού εισοδήματος, όπως αυτό ορίζεται με το παρόν άρθρο, τότε το απαιτούμενο ποσοστό δαπανών περιορίζεται στο είκοσι τοις εκατό (20%), υπό την προϋπόθεση ότι οι ανωτέρω δαπάνες έχουν καταβληθεί με ηλεκτρονικά μέσα. Στα ενοίκια περιλαμβάνεται το ποσό που καταβάλλεται για ενοίκιο κύριας ή/και δευτερεύουσας κατοικίας του φορολογούμενου, επαγγελματικής στέγης, καθώς και το ποσό που καταβάλλεται για ενοίκιο κατοικίας των εξαρτώμενων τέκνων του που φοιτούν σε άλλη πόλη.
3. Στον υπολογισμό του απαιτούμενου ποσού δαπανών που καταβάλλονται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής κάθε φορολογικό έτος λαμβάνονται υπόψη και οι δαπάνες, που σχετίζονται με τη λήψη υπηρεσιών και αφορούν στην ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, καθώς οι εν λόγω δαπάνες εντάσσονται στην υποομάδα 432 (υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης κατοικίας) της ομάδας 4 του δείκτη τιμών καταναλωτή της ΕΛ.ΣΤΑΤ.
4. Στις περιπτώσεις κοινών τραπεζικών λογαριασμών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, οι πραγματικοί δικαιούχοι, οι οποίοι καθορίζονται με βάση τις πραγματικές περιστάσεις, μπορούν να χρησιμοποιούν τους εν λόγω λογαριασμούς ανάλογα με τις δαπάνες που πραγματοποιούν μέσω αυτών. Το ίδιο ισχύει και για πιστωτικές κάρτες με δικαιούχους κύρια και πρόσθετα μέλη.
Ποιες δαπάνες μετράνε
Οι κατηγορίες δαπανών που υπολογίζονται για την συγκέντρωση του 30% αφορούν:
1. Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά
2. Αλκοολούχα ποτά και καπνός
3. Ενδυση και υπόδηση
4. Στέγαση, εξαιρουμένων των ενοικίων (αγορά πετρελαίου επισκευές)
5. Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες
6. Υγεία, Νοσοκομεία γιατροί οδοντίατροι
7. Μεταφορές, εξαιρουμένης της δαπάνης για τέλη κυκλοφορίας και της αγοράς οχημάτων, πλην των ποδηλάτων
8. Επικοινωνίες
9. Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες, εξαιρουμένης της αγοράς σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών
10. Εκπαίδευση
11. Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια
12. Άλλα αγαθά και υπηρεσίες
Εφόσον οι άνω δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής καταβάλλονται σε δόσεις, για τον υπολογισμό του απαιτούμενου ποσού δαπανών λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό των δόσεων που εκκαθαρίζονται στο οικείο φορολογικό έτος.
Ειδικά, για τους λογαριασμούς ΔΕΚΟ, που είναι στο όνομα προσώπου διαφορετικού από εκείνο που τους εξοφλεί, οι εν λόγω δαπάνες γίνονται δεκτές, εφόσον το πρόσωπο που τις καταβάλλει είναι και ο πραγματικός χρήστης του ακινήτου.
Στην περίπτωση δαπανών των κοινόχρηστων χώρων, οι οποίες εξοφλούνται από τον διαχειριστή πολυκατοικίας/συγκροτήματος ιδιοκτησιών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, αυτές θα λαμβάνονται υπόψη για τους ενοίκους ή ιδιοκτήτες ανάλογα με το ποσό που τους αντιστοιχεί.
Για τους ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα λαμβάνονται υπόψη και εκείνες οι δαπάνες που πραγματοποιούνται από τον επαγγελματικό τους τραπεζικό λογαριασμό, εφόσον αυτές αφορούν σε ατομικές ιδιωτικές τους δαπάνες και όχι στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα.
Μεταφορά δαπανών σε ανδρόγυνα
Το ποσό των δαπανών, που πραγματοποιείται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Σε περίπτωση κοινής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, όπου καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δύο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται κατά τον προσδιορισμό του φόρου εισοδήματος να μεταφερθεί στον άλλον σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του απαιτούμενου ποσού δαπανών.
Στην κοινή δήλωση όταν ένας εκ των δυο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης ανήκει στα πρόσωπα των περιπτώσεων για τα οποία δεν απαιτείται η πραγματοποίηση δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και εφόσον πραγματοποιεί δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, τότε το δηλωθέν ποσό των δαπανών του δύναται κατά τον προσδιορισμό του φόρου να μεταφερθεί στον άλλο σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του ελάχιστα απαιτούμενου ποσού δαπανών.
Πρόσθετος φόρος 22% στην διαφορά
Σε περίπτωση που δεν καλύπτεται το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, όπως αυτό ορίζεται και στο άρθρο 2 της παρούσας, τότε ο φόρος που προκύπτει κατά την εφαρμογή της κλίμακας, προσαυξάνεται κατά το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, πολλαπλασιαζόμενης με συντελεστή είκοσι δύο τοις εκατό (22%).
Για παράδειγμα αν ένα φορολογούμενος έχει ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ θα πρέπει να παρουσιάσει το 2021 7.500 αποδείξεις αν έχει 6.000 ευρώ σε ηλεκτρονικές αποδείξεις θα πρέπει να πληρώσει επιπλέον του αναλογούντα φόρου με βάση τα εισοδήματα του 22% για την διαφορά των 1.500 ευρώ για το ελάχιστο όριο των αποδείξεων δηλαδή 330 ευρώ.
Ποιοι εξαιρούνται από την συλλογή αποδείξεων
Από την υποχρέωση της συγκέντρωσης ηλεκτρονικών αποδείξεων εξαιρούνται ηλικιωμένοι άνω των 70 ετών, άτομα με αναπηρία 80% και άνω, κάτοικοι της αλλοδαπής με φορολογική κατοικία στην Ελλάδα δημόσιοι υπάλληλοι που ζουν στο εξωτερικό, ανήλικοι που κάνουν δήλωση κληρωτοί που κάνουν την θητεία τους φυλακισμένοι, κάτοικοι σε χωριά ως 500 κατοίκους, δικαιούχοι του ΚΕΑ, όσοι βρίσκονται σε μακροχρόνια νοσηλεία, διαβιούν σε οίκους ευγηρίας και οι φυλακισμένοι.