Με πρωτογενές πλεόνασμα στα 5 δισ. ευρώ έκλεισε το 2019
27/01/20, 15:22Στα ύψη των 5 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού για το σύνολο του 2019, όπως προκύπτει από τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού που έδωσε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα το υπουργείο Οικονομικών.
Πρόκειται για μέτρηση ανώτερη έναντι του στόχου για 4.400 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 91 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2018.
Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 55.097 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 72 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το 2019 στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 60.141 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 84 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2019, αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:
α) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 19 εκατ. ευρώ ή 0,9%,
β) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 12 εκατ. ευρώ ή 2,6%,
γ) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 87 εκατ. ευρώ ή 4,8%,
δ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (ΝΠ) κατά 53 εκατ. ευρώ ή 1,2%,
ε) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 446 εκατ. ευρώ ή 21,5% εκ των οποίων επιστροφές δαπανών κατά 350 εκατ. ευρώ ή 67,9%.
Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 11 εκατ. ευρώ ή 0,6%,
β) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 13 εκατ. ευρώ ή 0,3%,
γ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 10 εκατ. ευρώ ή 0,4% εκ των οποίων ΕΝΦΙΑ κατά 15 εκατ. ευρώ ή 0,5%,
δ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 54 εκατ. ευρώ ή 0,5%,
ε) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 22 εκατ. ευρώ ή 1,8%,
στ) Φόροι κεφαλαίου κατά 19 εκατ. ευρώ ή 7,2%,
ζ) Μεταβιβάσεις κατά 352 εκατ. ευρώ ή 7,4%,
η) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 48 εκατ. ευρώ ή 2,7%,
θ) Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά 16 εκατ. ευρώ ή 60,3%.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 5.044 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 12 εκατ. ευρώ από τον στόχο (5.032 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 2.857 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 691 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Η εικόνα Δεκεμβρίου
Ειδικότερα, τον Δεκέμβριο 2019, το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 6.668 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 309 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Επισημαίνεται ότι στις εισπράξεις μεταβιβάσεων Δεκεμβρίου 2019 περιλαμβάνεται και ποσό ύψους 644 εκατ. ευρώ από ANFAs, που δεν είχε προβλεφθεί για το 2019 στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 7.442 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 263 εκατ. ευρώ. Οι κυριότερες κατηγορίες εσόδων στις οποίες σημειώθηκε αύξηση έναντι του στόχου τον Δεκέμβριο 2019, είναι οι κάτωθι:
α) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 12 εκατ. ευρώ,
β) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 19 εκατ. ευρώ,
γ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (ΝΠ) κατά 26 εκατ. ευρώ,
δ) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 368 εκατ. ευρώ εκ των οποίων επιστροφές δαπανών κατά 336 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα, μειωμένες έναντι του στόχου ήταν τον Δεκέμβριο 2019 κυρίως οι εξής κατηγορίες εσόδων:
α) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 22 εκατ. ευρώ,
β) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 20 εκατ. ευρώ,
γ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 47 εκατ. ευρώ εκ των οποίων φόροι οχημάτων κατά 97 εκατ. ευρώ,
δ) Μεταβιβάσεις κατά 589 εκατ. ευρώ,
ε) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 12 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 933 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 913 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Οι επιστροφές εσόδων του Δεκεμβρίου 2019 ανήλθαν σε 774 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 46 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (728 εκατ. ευρώ).
Η εικόνα των δαπανών
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Δεκεμβρίου 2019 ανήλθαν στα 55.265 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 599 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (55.865 εκατ. ευρώ). H κυριότερη αιτία της εμφανιζόμενης αρνητικής απόκλισης είναι η υποεκτέλεση του ΠΔΕ κατά 508 εκατ. ευρώ.
Αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες δαπανών:
α) στις κοινωνικές παροχές κατά 381 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της διανομής του κοινωνικού μερίσματος ύψους 186 εκατ. ευρώ και της πληρωμής του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης πρώτου τριμήνου 2019 από το κράτος ύψους 172 εκατ. ευρώ, το οποίο πλέον δίδεται μέσω επιχορήγησης στον ΟΠΕΚΑ (περίπτωση διαφορετικής παρουσίασης),
β) στις μεταβιβάσεις κατά 267 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω της πληρωμής Υπηρεσιών Κοινής Ωφελείας περιόδου 2007-2011 ύψους 150 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο η αύξηση αυτή εξουδετερώνεται σε μεγάλο βαθμό από την ανάλωση του αποθεματικού που πλέον είναι επιμερισμένο σε άλλες μείζονες κατηγορίες δαπανών.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Δεκεμβρίου 2019 παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 κατά 1.107 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω:
α) της μείωσης των πληρωμών από καταπτώσεις εγγυήσεων κατά 573 εκατ. ευρώ και
β) των μειωμένων δαπανών ΠΔΕ κατά 595 εκατ. ευρώ.
Με αντίρροπο χαρακτήρα (αυξημένη δαπάνη σε σχέση με το 2018) κινήθηκαν οι πληρωμές για τόκους κατά 549 εκατ. ευρώ. Επισημαίνεται ότι κατά το έτος 2019 διανεμήθηκαν 186 εκατ. ευρώ ως κοινωνικό μέρισμα και 149 εκατ. ευρώ ως επίδομα θέρμανσης.
Ειδικότερα, τον Δεκέμβριο 2019, το σύνολο των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 8.758 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 1.285 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, κυρίως λόγω της υπέρβασης του στόχου στις κατηγορίες:
α) ΠΔΕ κατά 373 εκατ. ευρώ,
β) μεταβιβάσεις σε λοιπά νομικά πρόσωπα κατά 210 εκατ. ευρώ,
γ) εξοπλιστικά προγράμματα κατά 268 εκατ. ευρώ,
δ) κοινωνικές παροχές κατά 283 εκατ. ευρώ (κυρίως λόγω διανομής κοινωνικού μερίσματος και επιδόματος θέρμανσης).
