Alpha Bank: Τα «κλειδιά» της ανάκαμψης
Η ανακοίνωση από την ΕΛΣΤΑΤ των στοιχείων για την εξέλιξη του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, κατά το πρώτο εννεάμηνο του τρέχοντος έτους, επιβεβαιώνει το γεγονός ότι η επίδραση της επιβράδυνσης της ευρωπαϊκής οικονομίας στην οικονομική δραστηριότητα στη χώρα μας υπεραντισταθμίστηκε από την ισχυρή δυναμική που υπαγορεύουν οι εγχώριες οικονομικές εξελίξεις.
Η Alpha Bank στο δελτίο της για την οικονομία, αναλύει τα μακροοικονομικά μεγέθη που διαμορφώνουν την τρέχουσα οικονομική συγκυρία και παράλληλα επιχειρεί να αξιολογήσει τους βασικούς παράγοντες που αναμένεται να στηρίξουν την ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας μεσοπρόθεσμα.
Ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης ανήλθε σε 2,3%, σε ετήσια βάση, το τρίτο τρίμηνο του 2019 (στοιχεία με εποχική και ημερολογιακή διόρθωση), έναντι χαμηλότερης αύξησης 2,0%, το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.
Η αύξηση αυτή προήλθε, πρωτίστως, από τη συμβολή των καθαρών εξαγωγών (+4,3 εκατοστιαίες μονάδες), παρά την επιβράδυνση της οικονομίας της Ευρωζώνης, καθώς οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 9,5%, σε ετήσια βάση, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 2,9%. Η άνοδος των εξαγωγών στηρίχτηκε, κυρίως, στην ανοδική πορεία του τουρισμού, αφού οι εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν στο τρίτο τρίμηνο του 2019, κατά 14,5%, σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του 2018.
Αξιοσημείωτο, επίσης, είναι ότι ο τριμηνιαίος ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ διατήρησε θετικό πρόσημο και το τρίτο τρίμηνο του 2019 (+0,6%). Επιπλέον, αναθεωρήθηκαν, επί τα βελτίω, τα στοιχεία του πρώτου και δεύτερου τριμήνου του 2019 (+1,4% από +1,1% και +2,8% από +1,9%, σε ετήσια βάση, αντίστοιχα), με αποτέλεσμα, στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019, η συνολική αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ να ισούται με 2,2%. Η ανοδική πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά τους πρώτους εννέα μήνες του έτους και ιδιαίτερα στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο, συμβαδίζει με τις υψηλές προσδοκίες, όπως αυτές αντανακλώνται στο Δείκτη Οικονομικού Κλίματος.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (European Economic Forecast, Autumn 2019), ο ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 1,8% το 2019 και 2,3% το 2020, ενώ οι αντίστοιχες εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών (Κρατικός Προϋπολογισμός 2020) είναι υψηλότερες (2019: 2,0%, 2020: 2,8%). Οι βασικοί παράγοντες για την επίτευξη υψηλών ρυθμών μεγέθυνσης, που θα στηρίξουν τη μεσοπρόθεσμη δυναμική της εγχώριας οικονομίας, είναι οι εξής:
Πρώτον, η μειωμένη αβεβαιότητα, όπως αντανακλάται στους δείκτες καταναλωτικής εμπιστοσύνης και επιχειρηματικού κλίματος, οι οποίοι προσεγγίζουν τα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί, από το 2000 και από το 2008, αντίστοιχα. Επιπλέον, το κόστος δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου έχει μειωθεί εντυπωσιακά, τόσο λόγω των αρνητικών αποδόσεων που επικρατούν στο διεθνές χρηματοοικονομικό περιβάλλον, όσο και της βελτίωσης του prοfile του ελληνικού χρέους.
Δεύτερον, η αλλαγή στη σύνθεση της δημοσιονομικής πολιτικής, με μείωση των φορολογικών συντελεστών σε ακίνητη περιουσία, επιχειρηματικά κέρδη, ασφαλιστικές εισφορές, μερίσματα και τον ΦΠΑ, όπως ενσωματώθηκαν στον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2020.
Τρίτον, οι μεταρρυθμίσεις μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου, που περιλαμβάνει σειρά παρεμβάσεων για την απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών στο επιχειρείν και κίνητρα για επενδύσεις.
Επιπρόσθετα των ανωτέρω παραγόντων, οι θετικές προοπτικές για την ελληνική οικονομία δύνανται να ενισχυθούν έτι περαιτέρω από δύο εν δυνάμει ευνοϊκές εξελίξεις:
- Την επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας για το ελληνικό Δημόσιο, η οποία θα αναβαθμίσει περαιτέρω το επενδυτικό προφίλ της χώρας μας και θα επιταχύνει την υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων.
- Την αξιοποίηση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους οι κεντρικές τράπεζες και η ΕΚΤ (ANFAs και SMPs), με σκοπό τη χρηματοδότηση επιχειρηματικών επενδύσεων, αντί για την αποπληρωμή του χρέους. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να συμβάλλει σημαντικά στην πραγματοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων και στην πλήρη εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Σύμφωνα με την 4η Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας, η επιστροφή των κερδών από ANFAs και SMPs αναμένεται να διαμορφωθεί στο ύψος περίπου των €1.280 εκατ., ετησίως, μέχρι το 2022. Με βάση την ανωτέρω υπόθεση και λαμβάνοντας υπόψη τις χρονικές υστερήσεις στην υλοποίηση των επενδύσεων, καθώς και την πολλαπλασιαστική επίδραση των δημοσίων επενδύσεων στην οικονομική μεγέθυνση, η ενσωμάτωση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα δύναται να έχει μια επίπτωση της τάξης του 0,3% του ΑΕΠ, ετησίως, κατά μέσο όρο, την επόμενη διετία (2020-2021).
- Οι ευνοϊκές εξελίξεις που προαναφέρθηκαν ενδέχεται να αντισταθμιστούν, εν μέρει, από την κλιμάκωση των εξωτερικών κινδύνων, όπως αυτοί ορίζονται από την πτώση της μεταποίησης -κυρίως της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας- του ρυθμού μεγέθυνσης της Ευρωζώνης και την αυξανόμενη αβεβαιότητα από το Brexit και τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας. Σε αυτές θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις, όσον αφορά την επιδείνωση των μεταναστευτικών/προσφυγικών ροών και την αύξηση των διεκδικήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.