Από το πρώτο εξάμηνο του 2020 τα πρόστιμα για το κτηματολόγιο

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ UPD 18:08 06/11/19, 18:04

Τις αλλαγές που φέρνει η κυβέρνηση της ΝΔ στο κτηματολόγιο παρουσίασε σήμερα, Τετάρτη, η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε σχετική συνέντευξη Τύπου, κάνοντας λόγο για «διορθωτικές κινήσεις για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις επόμενες κρίσιμες φάσεις ολοκλήρωσής του μειώνοντας δραστικά τους χρόνους και την ταλαιπωρία των πολιτών».

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον υφυπουργό, Δημήτρη Οικονόμου, η πρώτη δέσμη αφορά στις νομοθετικές και οργανωτικές παρεμβάσεις για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Κτηματολογίου.

Η σημαντικότερη νομοθετική παρέμβαση αφορά στην παράταση της μετεξέλιξης των υποθηκοφυλακείων σε κτηματολογικά γραφεία.

Η μετεξέλιξη των 292 υποθηκοφυλακείων σε 17 κεντρικά κτηματολογικά γραφεία και 75 υποκαταστήματα, υπό τη διαχείριση του Κτηματολογίου, προβλέπεται ήδη από σχετικό νόμο που ψηφίστηκε το 2018 και προβλέπει την ολοκλήρωση του μετασχηματισμού μέχρι τον Ιανουάριο του 2020.

«Για να μπορέσει η μετεξέλιξη των υποθηκοφυλακίων να ολοκληρωθεί με απόλυτη επιτυχία, θα προχωρήσουμε σε παράταση της προθεσμίας ολοκλήρωσης μέχρι το 2022. Δίνουμε δύο χρόνια ως προθεσμία ολοκλήρωσης, όπως έδινε και ο νόμος αρχικά« είπε ο υφυπουργός.

Παράλληλα, δρομολογούνται ενέργειες για την άμεση στελέχωση του Κτηματολογίου, καθώς υπάρχει σοβαρή υποστελέχωση στο νομικό τμήμα του Οργανισμού. Στόχος είναι σύντομα να στελεχωθεί το εν λόγω τμήμα με τους 40 νομικούς επιστήμονες που απομακρύνθηκαν μέσω της αναβίωσης της έμμισθης εντολής που είχαν.

Παράλληλα, μέσω ΑΣΕΠ και σε συνεννόηση με τα υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών, δρομολογείται η πρόσληψη υπαλλήλων για τη στελέχωση των κατά τόπους κτηματολογικών γραφείων του Φορέα, όπως προβλέπεται από τον νόμο του 2018 που αφορά τη λειτουργία του Κτηματολογίου.

Τέλος, στο πλαίσιο της επιτυχούς ολοκλήρωσης της διαδικασίας μετεξέλιξης των υποθυκοφυλακείων σε κτηματολογικά γραφεία, δρομολογείται η πρόσληψη 50 ατόμων που θα υλοποιήσουν το σημαντικό αυτό έργο. Οι 50 αυτές προσλήψεις θα χρηματοδοτηθούν από πόρους του Κτηματολογίου χωρίς καμία επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.

Νέες ψηφιακές υπηρεσίες

Η δεύτερη δέσμη μέτρων αφορά στις νέες ψηφιακές υπηρεσίες που πρόκειται να εισαχθούν στη καθημερινότητα του Κτηματολογίου. «Θέλουμε το Κτηματολόγιο για εξυπηρετεί πρωτίστως τον πολίτη, χωρίς ταλαιπωρία και περιττά έξοδα. Στόχος μας είναι χρονοβόρες και κοστοβόρες διαδικασίες για τον πολίτη σήμερα να αντικατασταθούν από το πάτημα ενός κουμπιού αύριο» ανέφερε ο κ. Οικονόμου.

Ενδεικτικά, οι νέες ψηφιακές υπηρεσίες που εισάγονται είναι:

Πρώτον, η παραγγελία, πληρωμή και χορήγηση πιστοποιητικών από τα Κτηματολογικά Γραφεία του Φορέα θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά. Με αυτόν τον τρόπο εξοικονομείται χρόνος και χρήματα για τους πολίτες. Σήμερα όλα αυτά γίνονται μόνο στα κατά τόπους Γραφεία, όπου ο πολίτης πρέπει να πάει και να στηθεί στην ουρά. Ο χρόνος υλοποίησης της υπηρεσίας προβλέπεται για το πρώτο δίμηνο του 2020.

Δεύτερον, η υποβολή συμβολαίων στα Γραφεία του Φορέα από τον συμβολαιογράφο θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά και χωρίς εμπλοκή του πολίτη. Και με αυτήν την νέα ψηφιακή υπηρεσία οι πολίτες γλιτώνουν χρόνο και χρήματα, καθώς σήμερα η διαδικασία αυτή γίνεται μόνο αυτοπροσώπως στα κατά τόπους Γραφεία. Ο χρόνος υλοποίησης προσδιορίζεται για το πρώτο τετράμηνο του 2020.

Τρίτον, η ηλεκτρονική υποβολή λοιπών πράξεων (δικαστικών αποφάσεων κλπ) στα Γραφεία του Φορέα από τον δικηγόρο ή δικαστικό επιμελητή, χωρίς εμπλοκή του πολίτη. Σήμερα η εν λόγω διαδικασία γίνεται μόνο στα Γραφεία και με αυτοπρόσωπη παρουσία του πολίτη, κάτι που πλέον δε θα χρειάζεται. Ο χρόνος υλοποίησης προσδιορίζεται για το πρώτο τετράμηνο 2020.

Τέταρτον, η ηλεκτρονική - εξ αποστάσεως έρευνα στα κτηματολογικά στοιχεία για όλες τις περιοχές που έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση. Σήμερα αυτό συμβαίνει μόνο στα Κτηματολογικά Γραφεία και με φυσική παρουσία. Ως χρόνος υλοποίησης ορίζεται το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους.

Πέμπτον, ο προδικαστικός έλεγχος που θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά, καθώς θα δίνει πλέον τη δυνατότητα απευθείας σύνδεσης της εργασίας του μηχανικού με τη λειτουργούσα βάση του Κτηματολογίου. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται άμεση πληροφόρηση, κάτι που στο παρελθόν ήθελε μήνες, καθυστερώντας την υλοποίηση δικαστικών αποφάσεων σε περιπτώσεις αγωγών που αφορούσαν χωρικές μεταβολές.

Για όλες αυτές τις ψηφιακές υπηρεσίες πρόκειται να εκδοθούν άμεσα Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα.

Μητρώο μηχανικών

Η τρίτη δέσμη μέτρων αφορά την ενίσχυση της συνεργασίας του Ελληνικού Κτηματολογίου με επαγγελματίες που είναι απαραίτητοι για την επιτυχή ολοκλήρωση του.

Προς την κατεύθυνση αυτή, δημιουργείται Μητρώο διαπιστευμένων μηχανικών για τη στήριξη του μετασχηματισμού του Κτηματολογίου. Σχεδιάζεται σε συνεργασία με το ΤΕΕ η υλοποίηση του θεσμού του διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο, κάτι που ισχύει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες κι έχει ήδη προβλεφθεί νομοθετικά, χωρίς όμως να έχει υλοποιηθεί ως σήμερα. Το Μητρώο θα βελτιώσει αισθητά την εξυπηρέτηση του πολίτη, καθώς θα επιταχυνθούν σημαντικά οι διαδικασίες. Η υλοποίηση του δρομολογείται για το πρώτο εξάμηνο του 2020.

Παράλληλα, το Ελληνικό Κτηματολόγιο θα προχωρήσει σε προγραμματικές συμβάσεις με τους κατά τόπους Δικηγορικούς Συλλόγους για τη στήριξη του μετασχηματισμού του Κτηματολογίου, ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες λειτουργίας των Κτηματολογικών Γραφείων. Σήμερα, στα Γραφεία υπάρχουν καθυστερήσεις λόγω υποστελέχωσης από δικηγόρους και δεν υπάρχει μηχανισμός υποστήριξης από την κεντρική υπηρεσία. Η υλοποίηση των προγραμματικών συμβάσεων δρομολογείται για το πρώτο τρίμηνο του 2020.

Σύμφωνα με τον υφυπουργό, με την υλοποίηση των μέτρων αυτών, το Ελληνικό Κτηματολόγιο «κλείνει με παθογένειες και δυσλειτουργίες του παρελθόντος, ενισχύει τις δομές του με το απαραίτητο επιστημονικό προσωπικό και παράλληλα οπλίζεται με νέες ψηφιακές υπηρεσίες προς όφελος του πολίτη και της επιτάχυνσης των διαδικασιών».

Χατζηδάκης: Το Κτηματολόγιο εξελίσσεται θετικά

Στη σημερινή συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση της προόδου που, σύμφωνα με τον ΥΠΕΝ, υπάρχει μέχρι στιγμής στο Κτηματολόγιο, αλλά και τις επόμενες κινήσεις που θα γίνουν από την πλευρά της κυβέρνησης και της διοίκησης του Κτηματολογίου, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, αναγνώρισε πως για το Κτηματολόγιο «οι προκάτοχοί μου έχουν κάνει σοβαρή δουλειά». Όπως είπε, στο Κτηματολόγιοι «έχουν γίνει βήματα προς τα μπρος», έχει προχωρήσει σε σημαντικό βαθμό ωρίμανσης και σήμερα βρίσκεται λίγο πριν από την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της κτηματογράφησης. «Τα πράγματα θα ήταν ακόμα καλύτερα εάν δεν είχε υπάρξει αυτή η παρέμβαση στον νομικό τύπο με τον οποίο λειτουργεί το Κτηματολόγιο, αν ήταν ακόμα Ανώνυμη Εταιρεία και δεν υπήρχε ο τελευταίος νόμος του Κτηματολογίου, αν δεν θα χανόντουσαν περίπου 8 μήνες στην αλλαγή της νομικής μορφής και η κτηματογράφηση θα είχε προχωρήσει καλύτερα» επισήμανε.

Ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε πως στόχος τόσο της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, όσο και της νέας διοίκησης του Κτηματολογίου, από την πρώτη στιγμή, ήταν να επιταχυνθούν ακόμα περισσότερο οι ρυθμοί. «Και σήμερα μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως υπάρχουν αποτελέσματα και μάλιστα πολύ θετικά σε σχέση με την ολοκλήρωση του έργου. Οι πολίτες πλέον έχουν αρχίσει να παίρνουν την υπόθεση "Κτηματολόγιο" στα χέρια τους» ανέφερε.

Σύμφωνα με τον υπουργό, τα στοιχεία δείχνουν μια ισχυρή ανταπόκριση των πολιτών στην πρόσκληση του Ελληνικού Κτηματολογίου να δηλώσουν την ακίνητη ιδιοκτησία τους. «Προφανώς έχουν πειστεί πως το Κτηματολόγιο μπορεί και πρέπει να ολοκληρωθεί προς όφελος όλων. Κι έχουν επίσης πειστεί ότι θα μπει ένα τέλος στις παρατάσεις και τα πράγματα θα αρχίσουν να σχηματοποιούνται» τόνισε.

Απολογισμός δηλώσεων

Όπως εξηγησε, τους τελευταίους δυο μήνες, το Ελληνικό Κτηματολόγιο κατάφερε να ολοκληρώσει με επιτυχία το κλείσιμο 21 Περιφερειακών Ενοτήτων στις οποίες έληξε η προθεσμία υποβολής δηλώσεων. Σημαντικό στοιχείο, συμπλήρωσε, είναι πως οι μήνες Σεπτέμβριος και Οκτώβριος υπήρξαν οι καλύτεροι μήνες για το Ελληνικό Κτηματολόγιο αναφορικά με τη συλλογή δηλώσεων για ολόκληρο το 2019.

Ο Κωστής Χατζηδάκης σημείωσε πως ειδικά για τον μήνα Σεπτέμβριο, ο αριθμός των δηλώσεων που συγκεντρώθηκε ξεπέρασε τις 700.000. Το ποσοστό συλλογής δηλώσεων έχει φτάσει πλέον στο 70% των κατ’ εκτίμηση δηλώσεων για τις περιοχές που η προθεσμία έληξε τέλος Σεπτεμβρίου, ξεπερνώντας κατά πολύ τον συμβατικό στόχο του 55%, που ήταν ο στόχος που είχε τεθεί και παλαιότερα από τη διοίκηση του Κτηματολογίου και που έχει να κάνει και με τις συμβάσεις με τους αναδόχους.

Τον μήνα Οκτώβριο, τα πράγματα πήγαν επίσης πολύ θετικά, καθώς ο συνολικός αριθμός δηλώσεων που συλλέχθηκε ξεπέρασε τις 950.000. Πρόκειται για το μεγαλύτερο πλήθος δηλώσεων που συλλέχτηκαν από όλους τους μήνες του 2019.

Το ποσοστό συλλογής ξεπέρασε έχει ξεπεράσει τον Οκτώβριο το 65% των κατ’ εκτίμηση δικαιωμάτων στις περιοχές που έληξαν οι προθεσμίες 31 Οκτωβρίου, ξεπερνώντας και εδώ τον συμβατικό στόχο του 55%, ενώ οι πολίτες συνεχίζουν να υποβάλουν δηλώσεις.

Ο ΥΠΕΝ διευκρίνισε πως στο συνολικό ποσοστό συλλογής δηλώσεων συμπεριλαμβάνονται και οι δηλώσεις «εμπρόθεσμης υποβολής», εκείνες οι δηλώσεις δηλαδή που πήραν αριθμό πρωτοκόλλου και για τις οποίες οι πολίτες θα προσκομίσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά σε μεταγενέστερο χρόνο. Η διαδικασία αυτή διευκολύνει ειδικά εκείνους που σπεύδουν να δηλώσουν την ακίνητη ιδιοκτησία τους λίγες μόνο μέρες πριν από τη λήξη της προθεσμίας. Με τη διαδικασία «εμπρόθεσμης προσέλευσης» ο πολίτης αποφεύγει την ταλαιπωρία της αυξημένης κίνησης των τελευταίων ημερών και επιστρέφει μετά από κάποιες ημέρες στα κτηματολογικά γραφεία για να ολοκληρώσει τη δήλωση του προσκομίζοντας τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΝ, συνολικά για τη χώρα, μέχρι σήμερα, από τα εκτιμώμενα από τους ειδικούς 39,1 εκατομμύρια συνολικά δικαιώματα:

• Έχουν ήδη ολοκληρωθεί τα 13 εκατομμύρια (33%). Πρόκειται για περιοχές στις οποίες έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση, κυρίως σε αστικές περιοχές, και στις οποίες λειτουργεί κανονικά το κτηματολόγιο.
• Είναι σε προχωρημένη επεξεργασία 7,5 εκατομμύρια (19%). Αφορούν περιοχές υπό κτηματογράφηση, που όμως έχει ολοκληρωθεί η περίοδος συλλογής δηλώσεων και έχουμε πάει σε επόμενα στάδια.
• Είναι σε εξέλιξη συλλογή δηλώσεων για 15 εκατομμύρια δικαιώματα (39%). Πρόκειται για τις 34 συμβάσεις που τρέχουν σήμερα και στις οποίες συλλέγονται δηλώσεις.
• Εκκρεμούν 2,7 εκατομμύρια δικαιώματα (7%) σε μελέτες που δεν έχουν ανατεθεί ως σήμερα, είναι για τις συγκεκριμένες 5 περιφερειακές ενότητες.
• Οκτακόσιες χιλιάδες (800.000) δικαιώματα (2%) αφορούν τη μετάβαση από το παλαιού τύπου Κτηματολόγιο, το οποίο είναι από τον καιρό της Ιταλοκρατίας, στα νησιά Ρόδος, Κως και Λέρος στο νέο Κτηματολόγιο.

Λήξη προθεσμιών

Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε πως «πλέον το παζλ του Κτηματολογίου αρχίζει να συμπληρώνεται. Και μαζί με αυτό αρχίζει και σχηματοποιείται σιγά-σιγά το λεγόμενο γεωχωρικό υπόβαθρο της χώρας, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε σε δεύτερη φάση τον ενιαίο ψηφιακό χάρτη».

Όπως υπενθύμισε, τον Νοέμβριο λήγουν οι προθεσμίες σε 10 Περιφερειακές ενότητες και συγκεκριμένα στις:

• Καστοριάς/Φλώρινας
• Στο υπόλοιπο Μαγνησίας και Σποράδων
• Ευβοίας
• Αχαΐας
• Μεσσηνίας
• Λακωνίας
• Αργολίδας/Κορινθίας
• Δυτικής Αττικής/ Νησιών Αττικής
• Σάμου/Χίου/Ικαρίας
• Αιγίου,

ενώ τον Δεκέμβριο λήγουν οι προθεσμίες στα νησιά Ζάκυνθος, Κεφαλονιά και Ιθάκη. Κατά τον υπουργό, η ανταπόκριση των πολιτών και σε αυτές τις περιοχές είναι επίσης θετική και η εκτίμηση είναι πως και τον Νοέμβριο η κτηματογράφηση θα κλείσει πιάνοντας τους συμβατικούς στόχους.

Ο κ. Χατζηδάκης ξεκαθάρισε πως οι πολίτες που δε δηλώσουν εγκαίρως την ιδιοκτησία τους, δεν θα την χάσουν. «Κανένας πολίτης δεν πρόκειται να χάσει την περιουσία του επειδή καθυστέρησε να δηλώσει το ακίνητό του στο Κτηματολόγιο. Εκείνο όμως που θα συμβεί είναι πως δεν θα μπορεί να αξιοποιήσει εκ των πραγμάτων όσο εύκολα νομίζει την ιδιοκτησία του. Θα ταλαιπωρείται κάθε φορά που θα θέλει να μεταβιβάσει ή να αλλάξει το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου του.

Αντιθέτως, με τη δήλωση της ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο, οι πολίτες θωρακίζουν και αναβαθμίζουν την περιουσία τους, προστατεύοντας στην πραγματικότητα τους εαυτούς τους. Την καθιστούν εύκολα εκμεταλλεύσιμη κι απαλλαγμένη από περιττή γραφειοκρατία κι αυξημένο κόστος στο μέλλον».

Πρόστιμα από το α΄ εξάμηνο του 2020

Ο ΥΠΕΝ τόνισε πως τα πρόστιμα θα ενεργοποιηθούν, ως υποχρέωση που απορρέει από την εφαρμογή του νόμου. «Οι νόμοι του κράτους πρέπει να εφαρμόζονται. Υπάρχει ο νόμος 2308/1995, που προβλέπει την επιβολή προστίμων. Έχουμε δεσμευθεί πως δε θα προβούμε ακαριαία στην εφαρμογή του νόμου και στην έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να δώσουμε για κάποιο διάστημα τη δυνατότητα στους πολίτες να σπεύσουν να κάνουν ό,τι έκανε η συντριπτική πλειονότητα και να σπεύσουν να δηλώσουν την ακίνητη ιδιοκτησία τους.

Προς το παρόν οι πολίτες μπορούν να δηλώσουν τα ακίνητά τους ακόμη και εκπρόθεσμα χωρίς την επιβολή κανενός προστίμου. Ωστόσο, από τώρα ενημερώνουμε, και προκειμένου να υπάρξει άνεση χρόνου, ότι τα πρόστιμα θα ενεργοποιηθούν εντός του πρώτου εξαμήνου του νέου έτους. Και το ύψος των προστίμων θα συνδέεται τόσο με την αξία της ακίνητης ιδιοκτησίας, όσο και με τον χρόνο καθυστέρησης... Όποιος καθυστερήσει και έχει μεγαλύτερη περιουσία, θα πληρώσει περισσότερο από αυτόν που έχει μικρότερη περιουσία. Κι όποιος καθυστερήσει τρία χρόνια, θα πληρώσει περισσότερα από αυτόν που καθυστέρησε τρεις μήνες» είπε, σημειώνοντας πως προς αυτή την κατεύθυνση θα προετοιμαστούν οι σχετικές διατάξεις «και πιστεύουμε ότι, καθώς υπάρχει η άνεση χρόνου και η έγκαιρη ενημέρωση από μέρους μας, κανένας πολίτης τελικά δεν θα χρειαστεί να πληρώσει κανένα πρόστιμο» ανέφερε.

e-Κτηματολόγιο κι άλλες ενισχυτικές παρεμβάσεις

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας έθεσε ως στόχο το Ελληνικό Κτηματολόγιο «να αποβάλλει τα βαρίδια του παρελθόντος και να μπορέσει να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά και πιο ευέλικτα στο εγγύς μέλλον. Να μπορεί να εξυπηρετεί καλύτερα τον πολίτη».

Για να γίνει αυτό, όπως είπε, απαιτούνται παρεμβάσεις σε τρία επίπεδα:

«Πρώτον, άμεσες νομοθετικές παρεμβάσεις που θα στοχεύουν στην καλύτερη λειτουργία του Κτηματολογίου, στην άμεση στελέχωσή του με το απαραίτητο επιστημονικό προσωπικό. Για τον σκοπό αυτό δρομολογείται άμεση η επιστροφή των δικηγόρων που απομακρύνθηκαν εξαιτίας της αχρείαστης αλλαγής του νομικού καθεστώτος του Κτηματολογίου καθώς και η πρόσληψη όσων υπαλλήλων χρειαστούν, μέσω ΑΣΕΠ φυσικά και σε συνεννόηση με τα Υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών, για την στελέχωση των κατά τόπους κτηματολογικών γραφείων του Φορέα.

Δεύτερον, πάμε σε εφαρμογή σύγχρονων ψηφιακών υπηρεσιών, που θα διευκολύνουν τον πολίτη στις υποθέσεις του με το Κτηματολόγιο. Κάνουμε πράξη, με άλλα λόγια, το Ηλεκτρονικό Κτηματολόγιο.

Τρίτον, προχωρούμε σε παρεμβάσεις που αξιοποιούν επαγγελματίες, όπως μηχανικούς και δικηγόρους για την ταχύτερη ολοκλήρωση του Κτηματολογίου και την αποτελεσματικότερη λειτουργία του. Δρομολογείται για παράδειγμα, σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, η υλοποίηση του θεσμού του διαπιστευμένου μηχανικού, που ισχύει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες».