Κόκκινα δάνεια: «κλειδώνει» η λύση του APS
28/08/19, 08:03Την άμεση υιοθέτηση του μοντέλου εγγύησης του Δημοσίου σε τιτλοποιημένα περιουσιακά στοιχεία (ιταλικό μοντέλο) περιλαμβάνει ο σχεδιασμός για το τραπεζικό σύστημα .
Το Σχήμα Εγγύησης Στοιχείων Ενεργητικού (Asste Protection Scheme), το ιταλικό μοντέλο για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων βρίσκεται ξανά στο προσκήνιο για τα κόκκινα προβληματικά δάνεια των ελληνικών τραπεζών.
Βρέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης του υφυπουργού Οικονομικών, αρμοδίου για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, Γ. Ζαββού με τον επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, Αντρεα Ενρία.
Το APS ή κατά τα ιταλικά πρότυπα Guarantee on Securitization of Bank Non Performing Loans (GACS) είναι ένας μηχανισμός εγγυήσεων από το κράτος προς τις τράπεζες.
Η Ελλάδα μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και με την J P Morgan σύμβουλο χρησιμοποίησαν το ιταλικό μοντέλο ώστε να διαμορφώσουν ένα πλαίσιο για να επιταχυνθεί η μείωση των NPEs των προβληματικών ανοιγμάτων των τραπεζών.
Το νέο πλαίσιο προβλέπει την παροχή κρατικών εγγυήσεων – χωρίς αυτό να θεωρείται κρατική βοήθεια – στο πλαίσιο συναλλαγών τιτλοποίησης προβληματικών δανείων και ανοιγμάτων.
Το κράτος θα εγγυάται μόνο τα κύρια ομόλογα senior bond που θα εκδίδουν οι τράπεζες και δεν θα εγγυάται τα mezzanine και junior ομόλογα.
Η πρόταση του ΤΧΣ στηρίζεται σε έναν μηχανισμό τιτλοποίησης και πώλησης "κόκκινων δανείων" με την κάλυψη εγγυήσεων του Δημοσίου. Η πρόταση αυτή έχει στηριχθεί σε ανάλογο εγχείρημα που εφαρμόσθηκε σχετικά πρόσφατα στην Ιταλία με την έγκριση των ευρωπαϊκών θεσμών.
Στα υπέρ της πρότασης αυτής είναι ο σχετικά διαφανής μηχανισμός τιτλοποίησης και αποτίμησης που χρησιμοποιείται στα πρότυπα του γνώριμου στις αγορές ιταλικού μοντέλου με σχετικά μικρό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Στα πλην και στην "γκρίζα ζώνη" λογίζεται η ανάγκη χρήσης μέρους του δημοσιονομικού buffer ως εγγύηση για τους θεσμικούς που θα εμπλακούν στην απορρόφηση των τίτλων.
Το ιταλικό μοντέλο ωστόσο έχει δύο μειονεκτήματα
1)Θα πρέπει τα έως 20 δισεκ. προβληματικά δάνεια που θα ενταχθούν στην διαδικασία τιτλοποίησης να αποτιμηθούν με όρους αγοράς ώστε τα 6-7 δισεκ. ομόλογα που θα εκδοθούν και θα φέρουν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου να μην θεωρηθεί state aid δηλαδή κρατική βοήθεια.
2)Και εξίσου σοβαρό είναι το κόστος των ομολόγων που θα εκδοθούν από τις τράπεζες και τα οποία θα εγγυηθεί το ελληνικό δημόσιο.
Η πρόταση της ΤτΕ
Εκτός από την πρόταση του ΤΧΣ υπάρχει και η πρόταση της ΤτΕ, η οποία προβλέπει στην ουσία μεταφορά "κόκκινων" δανείων σε "bad bank" και διαχείρισή τους από εκκαθαριστή (servicer), με την ενδιάμεση χρήση του αναβαλλόμενου φόρου.
Στα συν της πρότασης αυτής καταγράφεται το γεγονός ότι αποφεύγει την άμεση χρήση κρατικών κεφαλαίων ή εγγυήσεων χρησιμοποιώντας μόνο τις αποτιμήσεις των "κόκκινων δανείων" και τα δικαιώματα αναβαλλόμενου φόρου, ενώ στα αρνητικά της λογίζεται αφενός η πολυπλοκότητα του μηχανισμού που είναι αμφίβολο αν θα εμπιστευθούν οι αγορές και οι "τρίτοι" που θα εμπλακούν.
Η πρόταση της ΤτΕ αφορά τη μεταφορά σε όχημα ειδικού σκοπού (SPV) μη εξυπηρετούμενων δανείων, ονομαστικής αξίας 40 δισ. ευρώ. Το SPV θα εκδώσει και θα μεταφέρει στη συνέχεια στις τράπεζες ομόλογα ίσα με τη λογιστική αξία των δανείων που θα μεταφερθούν (20 δισ. ευρώ μετά την αφαίρεση των προβλέψεων). Παράλληλα, θα ενεργοποιηθεί αναβαλλόμενος φόρος, ύψους 7,5 δισ. ευρώ, ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση στο SPV. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι από τους ισολογισμούς των τραπεζών θα φύγουν 27,5 δισ. ευρώ από "κόκκινα δάνεια" και αναβαλλόμενο φόρο και στη θέση τους οι τράπεζες θα βάλουν τα δισ. που θα λάβουν από το SPV είτε με τη μορφή ομολόγων είτε με τη μορφή μετρητών από τη διαχείριση των NPEs.
Το σχέδιο της ΤτΕ, που περιλαμβάνει την μεταφορά αναβαλλόμενου φόρου ύψους 7,5 δισ. ευρώ και «κόκκινων» δανείων 42 δισ. ευρώ εκτός τραπεζικών ισολογισμών, σε ένα ειδικό όχημα.
Το σχέδιο επιλύει σε μεγάλο βαθμό το ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ οι επιπτώσεις στην κεφαλαιακή επάρκεια είναι περιορισμένες και μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς αυξήσεις κεφαλαίου.
Όμως υπάρχουν αρκετά ερωτηματικά και μειονεκτήματα.Στον αέρα κυριολεκτικά είναι και η εκτίμηση της ΤτΕ ότι τα κύρια ομόλογα (senior) περίπου 10 δισ. ευρώ θα πωληθούν σε ιδιώτες επενδυτές.
